Phát biểu sau khi thảo luận với các quan chức cao cấp của Bộ Thương mại, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA) Charoen Laothammatas cho biết năm 2021, Thái Lan dự kiến vẫn sẽ là nước xuất khẩu gạo lớn thứ ba thế giới, sau Ấn Độ và Việt Nam. Nước này dự kiến sẽ xuất khẩu được 6-6,3 triệu tấn gạo khi kết thúc năm nay, cao hơn một chút so với mức 5,72 triệu tấn xuất khẩu năm ngoái.
Sản lượng gạo của Thái Lan dự kiến sẽ tăng trong niên vụ 2021-2022, với sản lượng gạo xay xát ước tính đạt 20 triệu tấn do nguồn cung cấp nước dồi dào, tăng so với mức 17 triệu tấn trong niên vụ 2020-2021.
Theo ông Charoen, nguồn cung cấp nước dồi dào và đồng baht yếu đi dự kiến sẽ thúc đẩy xuất khẩu gạo của Thái Lan trong năm tới. Sự yếu đi của đồng baht đã khiến giá gạo xuất khẩu của Thái Lan trở nên cạnh tranh hơn, với giá gạo trắng 5% tấm giao hàng lên tàu (FOB) hiện được báo là 390 USD/tấn, thấp hơn giá 405 USD/tấn của Việt Nam.
Tuy nhiên, ông Charoen nhận định tình trạng thiếu container và thiếu mặt bằng vận chuyển dự kiến sẽ vẫn là những yếu tố rủi ro chính, có khả năng sẽ kéo dài cho đến nửa đầu năm 2022.
Ông Charoen cho rằng để nâng thứ hạng của Thái Lan trên thị trường xuất khẩu gạo thế giới, nước này rất cần tăng tốc phát triển các giống lúa của Thái Lan. Thái Lan cũng phải phát triển các giống lúa thơm mới và quảng bá chúng một cách mạnh mẽ để cạnh tranh với các nhà sản xuất khác.
Thái Lan có nguồn cung hạn chế các loại gạo để phục vụ nhu cầu của khách hàng, đặc biệt là gạo trắng mềm. Chủ tịch danh dự TREA Chookiat Ophaswongse mới đây cho biết lượng gạo xuất khẩu có thể sẽ giảm dần nếu Thái Lan không cải tiến các giống gạo Thái để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, chẳng hạn như cung cấp gạo mềm và bỏ qua việc cải thiện năng suất.
Năng suất lúa của Thái Lan trung bình là 450 kg/mẫu Thái (0,16ha), thấp hơn đáng kể so với năng suất của Việt Nam là 900kg/mẫu Thái và của Ấn Độ là 800kg/mẫu Thái.
Ông Chookiat cho rằng Thái Lan chưa giải quyết tận gốc các vấn đề, thay vào đó tập trung chủ yếu vào hỗ trợ giá, thông qua các chương trình cam kết lúa gạo hoặc đảm bảo giá. Việt Nam tập trung vào Nghiên cứu và Phát triển (R&D) để củng cố ngành lúa gạo.
Ông Chookiat, người cũng là Giám đốc điều hành của Tập đoàn Huay Chuan từng là nhà xuất khẩu gạo hàng đầu của Thái Lan, nhận xét Thái Lan cũng bị cản trở bởi sự quan liêu và thiếu ý chí nâng cấp ngành gạo./.