Trang trại của gia đình anh Đặng Xuân Nam (xã Nguyên Lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) nằm xa khu dân cư sinh sống, đang hoạt động theo quy trình khép kín từ chăn nuôi đến trồng trọt với tổng diện tích khoảng 30ha.
Trao đổi với chúng tôi, anh Nam tâm sự, nhận thấy lợi ích của mô hình kinh tế tuần hoàn, gia đình anh đã triển khai và áp dụng thực tế vào trang trại. Sau 2 năm, trang trại đã lột xác hoàn toàn.
Với quy mô trang trại khoảng 30 ha, gia đình anh dành riêng 1 khu để chăn nuôi bò sữa, chiết xuất tinh dầu húng quế; còn lại để trồng cây dược liệu, ngô sinh khối, chuối, cỏ voi và một số cây màu khác, diện tích khoảng 20 ha.
Chia sẻ về quy trình hoạt động của trang trại, anh Nam thổ lộ, hiện nay với 30 con bò sữa cho khoảng hơn 300 kg sữa mỗi ngày. Lượng phân, chất thải của bò được gia đình thu gom, xử lý ủ cùng với phế phụ phẩm khác trong khoảng thời gian 4 - 5 tháng.
Khi phân đã hoai mục, trở thành phân bón hữu cơ, thì đem bón cho cây trồng gồm cỏ voi, húng quế, ngô sinh khối... Trong đó, cỏ voi, thân cây ngô làm thức ăn tinh cho đàn bò sữa; húng quế được ép lấy tinh dầu.
“Bã cây húng sau khi ép lấy tinh dầu cùng cây cỏ già, thân cây chuối… sẽ được ủ với men vi sinh, chất thải chăn nuôi trong khoảng thời gian nhất định. Sau đó bón trả lại cho đất, giúp đất tơi xốp hơn. Tạo thành một vòng tuần hoàn, không vứt bỏ đi thứ gì”, anh Nam thổ lộ.
Theo anh Nam, trước thực trạng phân bón hóa học, vật tư nông nghiệp đầu vào đều tăng cao thì mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng kinh tế tuần hoàn đã đem lại nhiều lợi ích, là giải pháp tiết kiệm được chi phí đầu vào cho trang trại.
Với cách làm này, hàng năm gia đình anh Nam tiết kiệm được khoảng 40% chi phí đầu vào, tương đương gần 150 triệu đồng tiền mua phân bón vô cơ như trước kia. Không những thế, mô hình kinh tế tuần hoàn còn xử lý gần như triệt để tác nhân gây ô nhiễm môi trường trong cả quá trình tổ chức sản xuất và kinh doanh; góp phần quan trọng cân bằng hệ sinh thái tự nhiên.
“Cây trồng được bón bằng phân hữu cơ phát triển tốt, đủ chất dinh dưỡng; cho năng suất, sản lượng cao. Hệ sinh thái phát triển tự nhiên; môi trường đất, không khí được bảo vệ an toàn, qua đó sức khỏe người sản xuất luôn được an tâm” anh Nam tâm sự.
Hiện nay, thu nhập chính của trang trại chủ yếu từ chăn nuôi bò sữa, tinh dầu húng quế và ngô bắp. Thị trường tiêu thụ các mặt hàng ổn định, không bị bế tắc. Trung bình, mỗi năm trang trại thu về nửa tỷ đồng.
Sau khi tham quan mô hình của gia đình anh Nam, đoàn công tác của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Sở NN-PTNT Hà Nam đánh giá cao mô hình, bởi mô hình đã tận dụng tối đa nguồn chất thải, phế phụ phẩm để tái sử dụng nhằm giảm chi phí đầu vào, nâng cao hiệu quả sản xuất.
Ông Nguyễn Văn Thông, Phó Giám đốc Trung tâm khuyến nông Hà Nam chia sẻ, trang trại của anh Nam là một trong những mô hình điển hình ở Hà Nam áp dụng rất thành công mô hình kinh tế tuần hoàn. Anh đã vận dụng sáng tạo các nguyên tắc cơ bản để tổ chức, thực hiện thành công trong các khu liên hợp, tự thu gom phế liệu, phế phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn gia súc.
Với tổng diện tích trang trại gần 30 ha, trong đó có hơn 20 ha dùng để trồng chuối, cây dược liệu, cỏ cho bò, ngô và rau màu khác. Sản phẩm làm ra ngoài việc cung cấp cho thị trường, thì phần lớn được anh Nam sử dụng làm thức ăn trong chăn nuôi tại chỗ, cây dược liệu dùng để lấy tinh dầu.
"Nhiều người hiểu nhầm việc phát triển kinh tế nông nghiệp tuần hoàn phải đầu tư máy móc, trang thiết bị hiện đại, tiêu tốn nhiều tiền nhưng thực chất giải pháp này rất đơn giản, chỉ là dùng chất thải của chăn nuôi phục vụ trồng trọt, phụ phẩm trồng trọt được sử dụng làm thức ăn cho chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản, vòng tròn cứ như vậy khép kín năm này qua năm khác...", ông Thông nói./.