Mạnh dạn chuyển đổi
Trong thời gian qua, thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng với mục tiêu nâng cao giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích, sản xuất nông nghiệp tại huyện miền núi Hương Sơn đã có nhiều thay đổi. Trong đó, sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị là hướng đi được người dân và chính quyền địa phương quan tâm, chú trọng để đảm bảo phát triển một cách bền vững.
Vụ Đông Xuân 2023 - 2024, huyện Hương Sơn đã phối hợp với Công ty Cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Tp Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình) tiến hành ký hợp đồng liên kết sản xuất giống ngô ngọt lai F1 Hibrix-59 tại địa bàn, bước đầu đạt được kết quả khả quan.
Để giúp người dân thuận lợi trong quá trình sản xuất, phía doanh nghiệp liên kết đã hỗ trợ người dân bằng cách cho vay hạt giống, sau thu hoạch mới thanh toán. Tham gia mô hình, bà con nông dân được tổ chức tập huấn kỹ thuật gieo trồng và hướng dẫn quy trình chăm sóc.
Việc triển khai trồng thử nghiệm giống ngô ngọt tại huyện Hương Sơn trên diện tích hơn 13 ha tại các xã Sơn Tây, Sơn Ninh, Sơn Tiến và Kim Hoa, trong đó: xã Sơn Tây 3ha, xã Kim Hoa 6 ha, xã Sơn Ninh và xã Sơn Tiến mỗi xã trồng 2ha.
Chị Đỗ Thị Thơ (thôn Trung Lưu, xã Sơn Tây) là một trong 27 hộ dân tham gia mô hình trồng ngô ngọt tại xã Sơn Tây, huyện Hương Sơn. Trước đây, trên diện tích này, gia đình chủ yếu trồng ngô nếp và ngô đỏ lấy hạt nhưng năng suất không cao bằng giống ngô ngọt này. Hơn nữa đầu ra rất khó khăn nên hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Trong vụ Đông Xuân 2023, khi xã triển khai mô hình trồng ngô ngọt có liên kết với doanh nghiệp, gia đình chị đã mạnh dạn đăng ký tham gia với diện tích 15 sào. Sau gần 3 tháng, ngô bắt đầu cho thu hoạch, dự kiến sản lượng đạt hơn 11 tấn.
Gia đình bà Phạm Thị Bé (thôn Bồng Phài, xã Sơn Tây) cũng đã mạnh dạn chuyển đổi toàn bộ diện tích 10 sào trước đây chủ yếu trồng sắn và ngô sinh khối sang trồng ngô ngọt. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật nên diện tích ngô ngọt của gia đình bà Bé phát triển tốt. Hiện nay, cây ngô đang trong giai đoạn cho thu hoạch, chất lượng đảm bảo theo tiêu chuẩn doanh nghiệp thu mua đặt ra.
Bà Bé cho hay: Khi đưa giống ngô ngọt về sản xuất thử, lúc đầu tôi cũng lo lắng sợ không phù hợp với đất đai, điều kiện khí hậu ở đây. Nhưng ngay từ đầu, được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn về cách xử lý hạt giống, lên luống trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh đúng thời điểm nên ngô phát triển tốt, hầu như không có sâu bệnh xảy ra. Đến kỳ cho bắp to, đồng đều, có những cây cho thu hoạch 2 bắp, trung bình 2 - 3 bắp/kg. Hạt ngô màu vàng đẹp, vỏ hạt mỏng, chất lượng ăn ngon, mềm và ngọt, sau khi thu hoạch có đầu ra thuận lợi nên tôi rất hài lòng.
Tăng hiệu quả sản xuất
Vụ Đông Xuân năm 2023 - 2024, ông Đoàn Quang Mạnh (xã Kim Hoa, huyện Hương Sơn), đã trồng 10 sào ngô ngọt liên kết với doanh nghiệp. Theo ông Mạnh, giống ngô ngọt này dễ chăm sóc, chịu được sâu bệnh tốt, cây ngô ngọt mang lại hiệu quả cao hơn so với các loại cây trồng khác. Ngoài sản lượng bắp được doanh nghiệp thu mua thì thân cây ngô còn được người dân tận dụng làm nguồn thức ăn phục vụ chăn nuôi nên ông cũng như nhiều hộ dân khác không chỉ có nguồn thu từ việc bán bông mà còn giúp phát triển chăn nuôi gia súc, từ đó thu nhập cũng tăng lên.
Chị Thơ phấn khởi chia sẻ: Điều làm tôi cũng như bà con tham gia mô hình phấn khởi, đó là toàn bộ sản lượng ngô sau khi thu hoạch được doanh nghiệp thu mua tại ruộng với giá 4.800 - 5.000 đồng/kg, chúng tôi không phải lo đầu ra. Theo tính toán, vụ ngô này, gia đình tôi sẽ thu về gần 60 triệu đồng, sau khi trừ chi phí, sẽ có lãi trên 35 triệu đồng.
Ông Phan Xuân Đức - Giám đốc Trung tâm Ứng dụng KHKT và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Hương Sơn cho biết: Qua quá trình trồng và theo dõi giống ngô này tại các điểm triển khai mô hình trên đất Hương Sơn cho thấy, đây là giống có khả năng sinh trưởng phát triển khỏe, bộ rễ vững chắc, ít sâu bệnh. Thời gian sinh trưởng từ 72 - 75 ngày, ngắn hơn so với ngô truyền thống từ 10 - 15 ngày nên rất thuận lợi cho việc canh tác, gối vụ. Chiều cao đóng bắp của giống ngô ngọt này thấp nên hạn chế được hiện tượng cây bị ngã đổ, phù hợp với nhổ nhưỡng địa phương. Năng suất trung bình đạt 750 - 800 kg/sào, cao hơn ngô lai truyền thống 2,5 lần. Doanh thu ước đạt hơn 4 triệu đồng/sào; lợi nhuận ước tính 2,4 triệu đồng/sào.
Qua đánh giá của cơ quan chuyên môn cũng như thực tiễn cho thấy, giống ngô ngọt đã cho hiệu quả về năng suất, chất lượng, giá trị kinh tế cao hơn hẳn so với giống ngô truyền thống. Trồng ngô ngọt mang lại lợi ích kép vừa cho thu nhập từ bán sản phẩm bông vừa cung cấp nguồn thức ăn cho gia súc từ thân cây ngô để phát triển chăn nuôi.
Trao đổi cùng phóng viên, ông Nguyễn Kiều Hưng - Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn cho hay: Qua trồng thử nghiệm, bước đầu đã cho thấy hiệu quả của cây ngô ngọt trên đồng đất Hương Sơn. Tuy nhiên, ngành chức năng cần rà soát lại cụ thể về diện tích, làm tốt công tác tuyên truyền để người dân tiếp tục mở rộng sản xuất. Đồng thời, công ty liên kết phải giữ uy tín trong liên kết sản xuất sau khi hợp tác được ký kết. Công ty, cần có sự phối hợp trong công tác hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm để bà con yên tâm sản xuất.
Hương Sơn là địa phương có lợi thế phát triển cây trồng cạn. Việc đa dạng hóa cây trồng là điều rất cần thiết. Từ kết quả bước đầu đạt được của mô hình trồng ngô ngọt liên kết với doanh nghiệp được triển khai trong vụ Đông Xuân 2023 - 2024, mở ra nhiều triển vọng để huyện Hương Sơn tiếp tục mở rộng diện tích trồng loại ngô này tại các địa phương. Từ đó góp phần nâng cao hệ số sử dụng đất, nâng cao hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập trên diện tích canh tác, tăng thu nhập cho người dân. Mở ra triển vọng mới, giúp người dân phát triển kinh tế./.
