Tư duy phát triển mới: Lấy khoa học công nghệ và tăng trưởng xanh làm trụ cột

Quốc hội khóa XV nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tư duy phát triển, lấy khoa học công nghệ và tăng trưởng xanh làm trụ cột, hướng tới nền kinh tế sáng tạo và bền vững.
86ec882007e84335804bf0a91e70af03-22975-1761193171.jpg
Các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ sáng 21/10 về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và định hướng kế hoạch năm 2026.

Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, bức tranh kinh tế - xã hội năm 2025 được đánh giá với nhiều gam màu tươi sáng. Trong bối cảnh kinh tế thế giới còn tiềm ẩn nhiều bất ổn, Việt Nam vẫn vững vàng duy trì đà tăng trưởng cao, hoàn thành và vượt phần lớn các chỉ tiêu chủ yếu. Trọng tâm của các phiên thảo luận là yêu cầu đổi mới tư duy phát triển, chuyển từ phục hồi sang phát triển bền vững, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và tăng trưởng xanh làm trụ cột cho giai đoạn tới.

Theo báo cáo của Chính phủ, Việt Nam đã đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu kinh tế - xã hội trong năm 2025, trong đó toàn bộ chỉ tiêu về an sinh xã hội đều vượt kế hoạch. Tốc độ tăng trưởng GDP dự kiến đạt hơn 8%, bình quân giai đoạn 2021 - 2025 tăng 6,3%, cao hơn mức 6,2% của nhiệm kỳ trước. Quy mô nền kinh tế đã đạt khoảng 510 tỷ USD, tăng hơn 1,4 lần so với năm 2020; GDP bình quân đầu người đạt gần 5.000 USD. Những con số này cho thấy sức chống chịu đáng kể của nền kinh tế và khả năng phục hồi nhanh chóng sau giai đoạn khó khăn.

Bước sang năm 2026, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP trên 10%, GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD. Cùng với đó, chỉ số CPI dự kiến tăng khoảng 4,5%, năng suất lao động xã hội tăng bình quân 8%, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 1 - 1,5%. Để hiện thực hóa các chỉ tiêu này, Chính phủ khẳng định sẽ tiếp tục ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, cơ cấu lại nền kinh tế và thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển bền vững.

Thảo luận tại tổ, các đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội nhấn mạnh định hướng chuyển đổi tư duy phát triển là bước đi chiến lược, thể hiện rõ tinh thần tự lực, sáng tạo và hội nhập sâu rộng. Báo cáo của Chính phủ được đánh giá là đã cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ, từ tư duy “phục hồi” sang “phát triển chủ động” dựa trên nền tảng khoa học công nghệ và tăng trưởng xanh.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan đặc biệt đề cao vai trò của nông nghiệp trong ổn định kinh tế và bảo đảm sinh kế cho người dân. Bà đề nghị triển khai cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho doanh nghiệp công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp, khuyến khích mô hình sản xuất xanh, phát thải thấp, kết hợp du lịch sinh thái nhằm tạo chuỗi giá trị bền vững và tăng thu nhập cho nông dân.

Trong khi đó, đại biểu Tạ Đình Thi nêu bật tiềm năng to lớn của kinh tế biển - một động lực tăng trưởng mới nhưng vẫn chưa được khai thác tương xứng. Ông cho rằng cần sớm tổng kết Nghị quyết 36 về chiến lược phát triển kinh tế biển, đồng thời cập nhật chính sách theo hướng ưu tiên nghiên cứu, ứng dụng công nghệ biển hiện đại, năng lượng tái tạo và trí tuệ nhân tạo (AI). Việc phát triển kinh tế biển, theo ông, cần gắn liền với phục hồi hệ sinh thái và tăng cường hợp tác quốc tế.

Ở lĩnh vực phòng chống thiên tai, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm lưu ý nhiều công trình đê điều, hồ chứa xuống cấp, năng lực dự báo còn hạn chế. Ông cho rằng cần chuyển tư duy từ “chống” sang “phòng thích ứng”, coi bảo vệ tính mạng nhân dân là trung tâm. Giải pháp được đề xuất là tăng đầu tư công, huy động nguồn vốn xã hội hóa cho hạ tầng phòng chống thiên tai và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, dữ liệu lớn, AI trong cảnh báo sớm, hướng tới mô hình phát triển hài hòa với thiên nhiên.

Bên cạnh đó, đại biểu Bùi Hoài Sơn nhận định, lĩnh vực văn hóa thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, với các công trình, sự kiện tầm quốc gia và chỉ số hạnh phúc được cải thiện. Tuy nhiên, công nghiệp văn hóa vẫn còn khiêm tốn, đóng góp khoảng 3,6% GDP - thấp hơn so với mức trung bình khu vực. Ông đề nghị sớm hoàn thiện hành lang pháp lý, xây dựng Chiến lược An ninh Văn hóa số Quốc gia để bảo vệ không gian mạng lành mạnh, đồng thời đổi mới mô hình quản trị văn hóa, chuyển các đơn vị sự nghiệp sang cơ chế tự chủ sáng tạo nhằm thu hút nguồn lực xã hội.

Kết luận thảo luận, Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định, các ý kiến đóng góp đã phản ánh rõ nét tinh thần đổi mới và khát vọng phát triển của đất nước. Giai đoạn 2021 - 2025 được xem là bước chuyển quan trọng, từ khủng hoảng sang bứt phá, tạo nền tảng vững chắc cho chiến lược phát triển 2026 - 2030, trong đó khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và tăng trưởng xanh tiếp tục là những trụ cột trung tâm.

Đăng ký đặt báo