Trong giai đoạn 2019 - 2022, Thành Đoàn TP. Hồ Chí Minh đã phối hợp với Sở Khoa học & Công nghệ TP. Hồ Chí Minh tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phong trào đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trên địa bàn, cụ thể:
1. Hoạt động hỗ trợ thúc đẩy nghiên cứu khoa học
Tổ chức chương trình Vườn ươm sáng tạo khoa học và công nghệ trẻ (gọi tắt là Chương trình Vườn ươm) đã nhận 437 đề tài đăng ký tham gia, trong đó có 133 đề tài được cấp kinh phí thực hiện với tổng kinh phí được cấp là 13 tỷ đồng; nghiệm thu các đề tài với các kết quả: 27 đề tài nghiệm thu xếp loại xuất sắc, 99 đề tài nghiệm thu xếp loại đạt, 7 đề tài hoàn trả kinh phí do không đảm bảo tiến độ và sản phẩm đã đăng ký. Chương trình Vườn ươm là sự hỗ trợ thiết thực cho các nhà khoa học trẻ thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học, trở thành một hoạt động tiêu biểu và ý nghĩa trong việc bồi dưỡng và ươm mầm các nhà khoa học trẻ cho thành phố và đất nước.
Tổ chức các hội thảo khoa học trẻ đã thu hút sự tham gia của hơn 1000 nhà khoa học trẻ, cán bộ nghiên cứu, giảng viên tại các trường Đại học, Cao đẳng, Viện, Trung tâm nghiên cứu viết bài tham dự và hơn 20.000 lượt sinh viên trên toàn quốc tham gia các phiên thảo luận. Qua đó tạo môi trường giao lưu và học hỏi, cũng như tăng cường sự kết nối, chia sẻ kết quả nghiên cứu giữa các nhà khoa học trẻ trên các lĩnh vực.
Tổ chức Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu Khoa học - Euréka giai đoạn từ năm 2019 - 2022, Ban tổ chức Giải thưởng đã nhận được 3.649 đề tài của 182 trường trường Đại học, Cao đẳng, Học viện thuộc 46 tỉnh thành trong cả nước. Tổng số thí sinh tham gia giải thưởng là 12.563 thí sinh. Trải qua quá trình sàng lọc, đánh giá khoa học, khách quan và công tâm của đội ngũ Hội đồng khoa học. Chất lượng và số lượng của giải thưởng không chỉ đơn thuần là tiến triển theo từng năm mà mỗi năm là một bước ngoặt lớn, đột phá với nhiều điểm mới, sáng tạo. Giải thưởng ngày càng lan tỏa và không ngừng khẳng định uy tín, là điểm kết nối những niềm đam mê nghiên cứu khoa học, thúc đẩy phong trào thi đua học tập, sáng tạo trong sinh viên trên toàn quốc.
Tổ chức Diễn đàn khoa học sinh viên quốc tế đã tiếp nhận nhận được 320 bài tham luận của sinh viên đến từ hơn 60 trường Đại học trong và ngoài nước, các nước có đại biểu tham dự diễn đàn như Thái Lan, Lào, Campuchia, Singapore, Malaysia, Trung Quốc, Nhật Bản. Các hoạt động được tổ chức trong diễn đàn phong phú đa dạng, tạo môi trường giúp các sinh viên giao lưu kiến thức, học tập kinh nghiệm nghiên cứu khoa học lẫn nhau và từ các chuyên gia. Phiên khai mạc với sự tham gia trình bày của các chuyên gia, nhà khoa học có uy tín trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ; phiên thảo luận với sự trình bày, trao đổi về các ý kiến của đại biểu tham dự diễn đàn; giao lưu với sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố; tham gia các hoạt động teambuilding phát triển kỹ năng làm việc nhóm; tham quan các công trình trọng điểm, di tích lịch sử của thành phố để tìm hiểu quá trình phát triển của thành phố.
2. Hoạt động hỗ trợ thúc đẩy phong trào đổi mới sáng tạo
Tổ chức cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng TP. Hồ Chí Minh đã thu hút 551 mô hình, sản phẩm của 1.433 thí sinh tham gia dự thi. Bên cạnh đó, để phát huy và tạo sân chơi cho học sinh tham gia sinh hoạt tại các câu lạc bộ học thuật, sáng tạo của các trường THCS, THPT, trong cuộc thi còn có Liên hoan Câu lạc bộ, đội, nhóm học thuật, sáng tạo, từ năm 2019 đến năm 2022, đã có 79 câu lạc bộ đến từ các trường trên địa bàn Thành phố tham gia trưng bày, giới thiệu hoạt động của câu lạc bộ.
Liên hoan Tuổi trẻ sáng tạo TP. Hồ Chí Minh được tổ chức thường niên với nhiều nội dung đa dạng, hấp dẫn, qua đó phát huy khả năng sáng tạo của tổi trẻ thành phố. Mỗi năm, liên hoan nhận được sự tham gia triển lãm của hơn 30 gian hàng, 30 hoạt động sáng tạo được tổ chức thu hút hơn 10.000 lượt đoàn viên, thanh niên, học sinh thành phố tới tham quan.
Tổ chức chương trình chuyến xe tri thức nhằm định hướng nghề nghiệp cho học sinh, sinh viên, tập huấn chuyển giao kỹ thuật sản xuất cho thanh niên nông thôn thông qua việc tham quan các trường Đại học, phòng thí nghiệm, các công ty công nghệ, trung tâm nghiên cứu trên địa bàn thành phố. Với sự đồng hành từ Sở Khoa học & công nghệ, chương trình đã tổ chức 42 chuyến, cho 1.810 bạn học sinh, thanh niên trên địa bàn thành phố tham gia.
Ngày hội khoa học vũ trụ được tổ chức từ năm 2020 đến nay, đã tạo sân chơi giao lưu về học thuật dành học sinh, sinh viên đam mê nghiên cứu về khoa học vũ trụ. Qua 3 năm tổ chức, ngày hội đã thu hút hơn 10.000 lượt tham gia trực tuyến và trực tiếp của các bạn học sinh, sinh viên đam mê về khoa học vũ trụ.
Tổ chức chương trình chuyến xe công nghệ với sự đồng hành của đội ngũ trí thức trẻ với 46 chuyến góp phần đưa kiến thức, khoa học kỹ thuật tới phục vụ cho hơn 20.000 học sinh, người dân trên địa bàn thành phố.
Tổ chức chương trình ngày hội khoa học STEM DAY với nhiều hoạt động bổ ích, gắn với phương pháp giáo dục STEM. Thông qua các sân chơi, cuộc thi, triển lãm về giáo dục STEM, ngày hội đã đưa những kiến thức khoa học bổ ích tới hàng ngàn bạn học sinh, phụ huynh, giáo viên trên địa bàn thành phố.
Tổ chức cuộc thi thiết kế, ứng dụng bài giảng STEM đã thu hút 212 bài giảng của các giáo viên đến từ 102 trường Mầm non, Tiểu học, THCS, THPT trên cả nước tham gia dự thi. Bên cạnh các vòng thi chính, Ban Tổ chức đã thực hiện 6 buổi tọa đàm và chương trình tập huấn về giáo dục STEM thu hút hàng nghìn lượt tham dự trực tiếp và trực tuyến của giáo viên.
3. Hoạt động hỗ trợ chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế
Giai đoạn 2019-2022 đã tổ chức chương trình tập huấn kiến thức, chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật cho thanh niên ở khu vực các huyện ngoại thành Thành phố đã tập huấn và chuyển giao được 80 chuyên đề cho hơn 3.827 đối tượng thụ hưởng.
Nội dung chương trình tập huấn kiến thức, chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật sâu sắc, bám sát yêu cầu thực tiễn và cụ thể với hình thức trình bày đa dạng, phong phú từ trình chiếu powerpoint đến tham quan trực tiếp mô hình. Trong suốt 4 năm thực hiện chương trình, Trung tâm Phát triển Khoa học và Công nghệ Trẻ đã mời hơn 65 báo viên tham gia chia sẻ các chuyên đề, trong đó 10 báo cáo viên là tiến sĩ, 40 báo cáo viên là thạc sĩ và 15 báo cáo viên đạt trình độ kỹ sư./.
