Tăng cường áp dụng khoa học công nghệ vào nông nghiệp để phát triển bền vững

Trong bối cảnh toàn cầu có nhiều thay đổi, biến động khó lường do dịch bệnh, xung đột, thiên tai và các hiện tượng thiên nhiên bất thường của biến đổi khí hậu, mặc dù tăng trưởng nhanh, nhưng lĩnh vực nông nghiệp Việt Nam nói riêng và toàn cầu nói chung đang phải đối mặt với nhiều thách thức.

Theo Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050, mục tiêu cụ thể đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng GDP nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 2,5 - 3%/năm, tốc độ tăng năng suất lao động nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 5,5 - 6%/năm; mở rộng và phát triển thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu. Tốc độ tăng giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 5 - 6%/năm.

Nâng cao thu nhập người dân, giảm nghèo bền vững. Thu nhập của cư dân nông thôn cao hơn 2,5 - 3 lần so với năm 2020. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều ở nông thôn giảm bình quân 1 - 1,5%/năm. Tỷ trọng lao động nông nghiệp trong tổng lao động xã hội giảm xuống dưới 20%, tỷ lệ lao động nông nghiệp được đào tạo đạt trên 70%.

Phát triển nền nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường. Cả nước có ít nhất 90% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; phát triển nền nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm ô nhiễm môi trường nông thôn, phấn đấu giảm phát thải khí nhà kính 10% so với năm 2020.

1-1549514027-1669697484.jpg
Tăng cường áp dụng khoa học công nghệ vào nông nghiệp để phát triển bền vững. Ảnh minh họa.

Tuy nhiên trên thực tế, quy mô ứng dụng khoa học công nghệ còn nhỏ bé, số lượng sản phẩm khoa học công nghệ ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp còn khiêm tốn, chưa tương xứng với yêu cầu phát triển nông nghiệp Việt Nam, trình độ khoa học công nghệ ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp còn thấp; Quá trình ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp chưa mang lại hiệu quả kinh tế xã hội cao và thiếu tính bền vững.

Chia sẻ về vấn đề này, tại diễn đàn trực tuyến "Tăng cường áp dụng khoa học công nghệ và đổi mới để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững, giảm phát thải, ứng phó với biến đổi khí hậu" Thứ trưởng thường trực Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến cho biết: Trong bối cảnh hiện nay, dù đang tăng trưởng nhanh với những bứt phá nhưng nông nghiệp Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Bên cạnh đó, thể hiện trách nhiệm với lượng phát thải khí nhà kính, Bộ NN&PTNT đã và đang triển khai nhiều giải pháp và hành động cụ thể để thực cam kết đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050; cam kết về "Giảm phát thải khí methan toàn cầu" và "Tuyên bố Glasgow về rừng và sử dụng đất".

Các hoạt động này thực hiện với mục tiêu biến thách thức thành cơ hội, ngành nông nghiệp Việt Nam đưa ra những định hướng về chiến lược, chính sách và giải pháp để nông nghiệp tiếp tục là "trụ đỡ" của nền kinh tế. Trong đó, phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được coi là mũi nhọn và là chìa khoá thành công tạo nền tảng cho phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh. Những đổi mới sáng tạo trong nghiên cứu, thúc đẩy ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp bền vững, thích ứng và giảm nhẹ các tác động của biến đổi khí hậu góp phần quan trọng giúp Việt Nam thực hiện các cam kết về giảm phát thải và chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm theo hướng minh bạch, trách nhiệm và bền vững.

Vì vậy Thứ trưởng nhấn mạnh, ngành nông nghiệp Việt Nam rất cần sự đồng hành, hỗ trợ của các nhà tài trợ, đối tác quốc tế, trong đó có Nhóm Quan hệ đối tác chiến lược toàn cầu CGIAR để cùng hợp tác phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, thúc đẩy ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp bền vững, thích ứng và giảm nhẹ các tác động của biến đổi khí hậu; giúp Việt Nam thực hiện các cam kết về giảm phát thải và chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm theo hướng minh bạch, trách nhiệm và bền vững.

Cam kết hỗ trợ Việt Nam giải quyết các thách thức mang tính chiến lược trong ngành nông nghiệp để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững trong điều kiện biến đổi khí hậu. Ông Stephan Weise, Giám đốc Khu vực Châu Á, Liên Minh Đa dạng Sinh học và Trung tâm Nông nghiệp Nhiệt đới Quốc tế cho rằng, những ứng dụng khoa học công nghệ và các chương trình đổi mới mà Nhóm nghiên cứu phối hợp cùng các đối tác triển khai tại Việt Nam sẽ góp phần quan trọng trong chuyển đổi hệ thống sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam theo hướng xanh và bền vững hơn.

Hương Lan (t/h)