Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, chiều 28/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT).
Tiếp tục tháo gỡ các khó khăn vướng mắc hỗ trợ cho phát triển doanh nghiệp
Tại Phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc cho biết: Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế GTGT điều chỉnh đối với nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: Viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại, sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng (không kể khai thác than), than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hoá chất, sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trong 6 tháng đầu năm 2025.
Phương án giảm thuế GTGT tại dự thảo Nghị quyết giữ nguyên như nội dung đã được quy định tại Nghị quyết số 43/2022/QH15, Nghị quyết số 101/2023/QH15, Nghị quyết số 110/2023/QH15 và Nghị quyết số 142/2024/QH15. Đối tượng áp dụng là các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu hàng hóa và kinh doanh dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT; Cơ quan quản lý thuế, cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân khác có liên quan.
Tại Phiên họp, các Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đồng thuận với Tờ trình của Chính phủ đề xuất về tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế GTGT nhằm góp phần giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn sau đại dịch Covid-19 để ổn định và thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh, kích cầu tiêu dùng. Tuy nhiên, theo các ĐBQH, bên cạnh việc giảm thuế thì cần có sự đánh giá tác động đối với chính sách cũng như các giải pháp bền vững khác.
Đồng thuận với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Trúc Sơn – Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre nhấn mạnh: Việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế GTGT sẽ kích thích quá trình sản xuất, tái đầu tư doanh nghiệp và kích cầu tiêu dùng. Tuy nhiên, chính sách giảm thuế phải bền vững, không nên ngắt quãng để doanh nghiệp nắm bắt kịp trong kế hoạch đầu tư, sản xuất, kinh doanh của mình. Do vậy, khi Chính phủ ban hành chính sách thì nên kéo dài thời gian hơn. Ngoài ra, Chính phủ cần có sự đánh giá đối với các mặt hàng không được giảm thuế giảm GTGT để đảm bảo sự công bằng cho các doanh nghiệp sản xuất.
Theo đại biểu Nguyễn Trúc Sơn, từ năm 2022 đến nay, việc liên tục áp dụng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2% đã có những tác động rất tích cực, kích thích quá trình sản xuất tái đầu tư của doanh nghiệp cũng như kích thích tiêu dùng. Đây là một trong ba trụ cột truyền thống để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, theo đại biểu tỉnh Bến Tre, việc giảm thuế VAT trong 6 tháng đầu năm 2025 cần phải có phương án dự phòng để cân đối hài hòa về ngân sách trong triển kinh tế - xã hội của đất nước.
"Việc giảm 2% VAT là một trong những giải pháp có những tác động rất tích cực. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải có giải pháp dự phòng để thu ngân sách, nếu năm 2025 thông qua các dự án lớn, đặc biệt là 5 Chương trình mục tiêu quốc gia, cần ngân sách rất lớn. Tôi cũng đề nghị, quá trình thu và chi ngân sách đảm bảo cân đối hài hòa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội", đại biểu Nguyễn Trúc Sơn nêu ý kiến.
Bày tỏ sự đồng tình và thống nhất cao đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế VAT, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị, Ủy viên Ủy ban Tài chính và Ngân sách của Quốc hội) cho rằng, việc giảm 2% thuế suất thuế GTGT nhằm thúc đẩy sự phục hồi và tăng trưởng kinh tế bền vững cho nền kinh tế là một chủ trương đúng đắn và kịp thời kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đồng thời giảm bớt gánh nặng chi phí cho người dân doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức. Chính sách giảm thuế GTGT không chỉ hỗ trợ sản xuất kinh doanh mà còn góp phần kiểm soát lạm phát.
Tuy nhiên, chính sách này sẽ tác động đến ngân sách Nhà nước. Việc giảm thuế GTGT trong 6 tháng đầu năm 2025 dự kiến làm giảm thu ngân sách khoảng 26,1 nghìn tỷ đồng trong ngắn hạn. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng cân đối ngân sách, đặc biệt là đối với ngân sách địa phương.
Theo đại biểu Hà Sỹ Đồng, mặc dù giảm thuế giá trị gia tăng là giải pháp ngắn hạn, hiệu quả nhưng cần có các giải pháp đồng bộ, dài hạn nhằm cải thiện năng lực sản xuất trong nước, nâng cao chất lượng hàng hóa và đặc biệt là tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Song song với việc giảm thuế, theo đại biểu Hà Sỹ Đồng, cần tối ưu hóa nguồn thu ngân sách và Chính phủ cũng cần xây dựng và triển khai các biện pháp nhằm tăng cường thu ngân sách từ các nguồn thu khác ngoài thuế GTGT để bù đắp phần hụt thu này. Ngoài ra, cần tăng cường kiểm tra, giám sát thuế; phối hợp liên ngành, cơ quan thuế, hải quan và các cơ quan chức năng khác trong việc kiểm sát các hành vi trốn thuế, hành vi chuyển giá, đặc biệt là từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp không chỉ dựa vào giảm thuế
Giải trình, làm rõ những ý kiến đóng góp của các ĐBQH, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc nhấn mạnh: Việc thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế GTGT tác động đối với doanh nghiệp đã góp phần tăng trưởng GDP nhưng vẫn đóng góp vào thu thuế của Nhà nước. Điều này cho thấy, chính sách của Chính phủ ban hành đã có tác động lớn đến tăng trưởng kinh tế và là sự động viên lớn để doanh nghiệp vượt qua khó khăn nhằm tiếp tục ổn định và thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.
Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc, giảm 2% thuế giá trị gia tăng trong 6 tháng, số thu ngân sách nhà nước sẽ giảm đi khoảng 26.000 tỷ đồng. Con số này các tỉnh và các bộ, ngành phải nỗ lực để đảm bảo được dự toán ngân sách.
“Chúng tôi đang đề nghị ở mức 6 tháng, bởi vì trong năm 2025 sẽ chưa lường trước được những khó khăn, đặc biệt các vấn đề về xuất khẩu. Quan trọng nhất là làm thế nào để doanh nghiệp ngày một mạnh lên và hăng hái hơn khi đóng góp vào cho ngân sách để chúng ta không bội chi ngân sách, không phải đi vay nước ngoài, không phải vay của dân nữa, đó mới là mục tiêu để đảm bảo cho sự phát triển bền vững”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng nêu quan điểm, việc giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp không nên chỉ dựa vào thuế, thuế chỉ là một giải pháp, muốn giải quyết được khó khăn của doanh nghiệp thì chúng ta phải giải quyết bằng các cơ chế, chính sách, ví dụ như: thủ tục đầu tư, ví dụ giải quyết vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh, cấp phép, giải quyết các thủ tục về đất, hỗ trợ tín dụng, thị trường, nguồn nhân lực và các công nghệ,… chứ không phải thuế.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định: Qua thảo luận, các ĐBQH đã đóng góp ý kiến về sự cần thiết, mức giảm, thời gian thực hiện, giải pháp tổ chức thực hiện giảm thuế GTGT và một số ý kiến khác về giảm thuế. Trong đó, các ĐBQH lưu ý tính liên tục và ổn định của chính sách và tác động đến cân đối về ngân sách địa phương cũng như các biện pháp nhằm tăng cường kiểm tra, giám sát, chống các hành vi trốn nợ thuế; các giải pháp dự phòng biến động liên quan đến việc thực hiện các mục tiêu kinh tế vĩ mô cũng như áp dụng các giải pháp hỗ trợ khác đối với người dân và doanh nghiệp. Đây là những ý kiến cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để tiếp thu, giải trình, thuyết phục, hoàn thiện các nội dung đưa vào dự thảo Nghị quyết của Kỳ họp./.
