Gần hàng trăm chiếc thau nhựa với đầy đủ màu sắc, kích thước khoảng 60cm được bà Lô Thị Cương (65 tuổi, trú bản Cọ Muồng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An) xếp ngăn nắp trên những chiếc kệ. Phía trên chậu đều có nắp đậy bằng gỗ. Bà Cương mở nắp gỗ ra, phía trong là hàng chục con đuông cọ trắng muốt, to bằng đốt ngón tay, ngọ nguậy nhung nhúc lẫn trong những lớp cùi dừa đã hoai mục.
Bà Cương phấn khởi cho biết “Mỗi chậu nhựa là một ổ đuông cọ. Tôi có ghi rõ ngày giờ cụ thể vào giống để căn chu kỳ thu hoạch. Ban đầu tôi dự tính nuôi đuông cọ để kiếm thêm thu nhập trong thời gian về hưu nhàn rỗi. Không ngờ khi phát triển mô hình này lại cho tôi thu nhập hơn cả mong đợi”.
Bà Cương là một giáo viên về hưu. Thời gian nhàn rỗi, bà muốn tìm một công việc gì đó cho khuây khoả và kiếm thêm thu nhập.
Giữa năm 2024, qua một người bạn, bà Cương tìm hiểu mô hình nuôi đuông cọ và nhận thấy mô hình này dễ, cho thu nhập khá nên tự mày mò, học hỏi thêm để nuôi. Bà mua hàng chục chiếc chậu nhựa về tự chế làm tổ cho đuông cọ.
“Để có giống, tôi vào rừng tìm bắt được 40 con đuông cọ tự nhiên về nuôi. Khi chúng lớn trở thành những con kiến vương và đẻ ra ấu trùng đuông cọ. Chỉ sau một tháng, tôi có gần 200 đôi giống kiến vương.
Khi đã có con giống, tôi bắt đầu nuôi thương phẩm. Ban đầu tôi nuôi 5 chậu làm ổ rồi nhân lên 10 chậu, 20 chậu và đến nay là có gần 100 chậu nuôi đuông cọ, cho thu hoạch gối nhau”, bà Cương chia sẻ.
Mỗi chậu nhựa như vậy được bà Cương nuôi 15 con cái và 10 con đực kiến vương. Sau một tuần những cặp giống sẽ đẻ trứng, nở ra ấu trùng. Sau 24 đến 30 ngày nuôi, những con ấu trùng đuông cọ sẽ phát triển thành những con nhộng béo mập. Khi lớp da đuông cọ chuyển sang màu vàng trắng, tròn mẩy thì mới đạt đến độ ngon nhất, bán ra thị trường.
Nhờ vào giống gối ngày nên bà Cương có thu hoạch đuông cọ liên tục. Ngày nào bà cũng thu hoạch 4 đến 5 chậu, cân được 2-3kg đuông cọ thương phẩm. Mỗi kg khoảng 200 con, giá đuông cọ thị trường hiện tại là 200.000 đến 220.000 đồng.
Khách hàng mua đuông cọ chủ yếu là người dân địa phương, mua để làm quà biếu hoặc chế biến làm thức ăn. Đuông cọ xào với măng chua hoặc lá chanh ớt sẽ rất ngon và bổ dưỡng. Đuông cọ được nuôi chủ yếu bằng những thức ăn sạch nên khi chế biến thức ăn thường có mùi thơm, béo ngậy, nhiều chất đạm, được người dân trong vùng rất ưa chuộng. Cũng chính vì vậy mà đuông cọ rất đắt khách, dù mỗi ngày thu hoạch 2- 3kg nhưng nhiều khách hỏi mua vẫn không có để bán. Nhiều khách hàng phải liên hệ bà Cương đặt hàng trước nhiều ngày.
Chia sẻ kinh nghiệm nuôi đuông cọ, bà Cương cho biết: “Đuông cọ là loại côn trùng dễ nuôi, dễ chăm sóc. Thức ăn chủ yếu là phụ phẩm nông nghiệp dễ kiếm như vỏ quả dừa, cây mía, quả cuối xanh, củ sắn hoặc cám gạo, ngô. Trong đó thức ăn chủ yếu là vỏ quả dừa. Vỏ quả dừa tôi thường xin ở các điểm bán nước như quán caffe, quán nước giải khát. Các loại khác như cây mía, chuối, sắn… tôi trồng sẵn trong nhà.
Quy trình chăm sóc đuông cọ cũng rất đơn giản, chỉ cần cho kiến vương ăn vào thời gian đầu đến khi đẻ xong. Sau đó chỉ cần để yên, bỏ thức ăn vào đuông cọ sẽ tự ăn các chất dinh dưỡng từ vỏ dừa, mía, chuối… Hằng ngày, tôi kiểm tra sự phát triển của ấu trùng để kịp thời điều chỉnh lượng thức ăn cũng như cách chăm sóc”.
Sau mỗi lứa nuôi đuông cọ, nguồn dinh dưỡng trong mỗi chậu thức ăn đã hết, trở thành bã, bà Cương lại dùng bã này làm phân bón cho cây trồng. Bã nuôi đuông cọ rất tốt để trồng sắn, ngô, chuối, sau đó lại dùng chuối và sắn, ngô để làm thức ăn cho đuông cọ, tạo thành một vòng tuần hoàn trong mô hình nuôi loại côn trùng này.
Nhờ nuôi đuông cọ bà Cương có thu nhập ổn định. Nhiều hộ dân trong vùng thấy mô hình của bà cương cho thu nhập khá nên đã tìm đến để học hỏi, mua con giống về nuôi thử để phát triển kinh tế, tăng thêm thu nhập./.