Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Lào, ngày 8/4, tại thủ đô Vientiane, đoàn đại biểu Bộ Công thương, do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm trưởng đoàn đã có cuộc hội đàm với đoàn đại biểu Bộ Công thương Lào do Bộ trưởng Malaithong Kommasith làm trưởng đoàn.
Thúc đẩy hoạt động thương mại giữa Việt Nam-Lào
Tham dự hội đàm có Đại sứ Việt Nam tại Lào, ông Nguyễn Bá Hùng; đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực đầu tư, thương mại, công nghiệp tại Lào và đại diện một số doanh nghiệp Lào.
Hai Bộ trưởng thống nhất kim ngạch thương mại song phương hai nước đã có sự tăng trưởng khả quan trong các năm qua, tuy nhiên vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và quan hệ đặc biệt Việt Nam-Lào.
Để khai thác tiềm năng hợp tác thương mại, hai Bộ trưởng đã nhất trí các giải pháp cụ thể triển khai cam kết, thỏa thuận đã được lãnh đạo cấp cao hai nước thống nhất tại bản Thỏa thuận về Kế hoạch hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào; biên bản kỳ họp thứ 46 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam-Lào.
Hai bên nhất trí đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động giao thương, kết nối doanh nghiệp hai nước như các diễn đàn doanh nghiệp, hội nghị kết nối giao thương doanh nghiệp, hội chợ thương mại, diễn đàn thúc đẩy thương mại, hội thảo thông tin thị trường; thúc đẩy hợp tác phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam-Lào; tập trung khai thác tối đa hiệu quả của các khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu hiện có tại khu vực biên giới hai nước.
Kết thúc hội đàm, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã cùng Bộ trưởng Công Thương Lào ký kết Hiệp định Thương mại Việt Nam-Lào mới, gồm 5 chương, tương ứng với 15 điều khoản và 5 phụ lục, bao trùm các vấn đề quan trọng trong hợp tác thương mại giữa hai nước, bao gồm quy định về việc tiếp cận thị trường đối với hàng hóa và dịch vụ; tạo thuận lợi thương mại; xúc tiến thương mại và ứng dụng thương mại điện tử; hợp tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống rửa tiền và vận chuyển trái phép qua biên giới.
Hiệp định Thương mại Việt Nam-Lào mới sau khi ký kết và đi vào thực thi sẽ góp phần giải quyết các vấn đề phát sinh sau một thời gian thực hiện Hiệp định Thương mại Việt Nam-Lào năm 2015; tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động thương mại giữa Việt Nam-Lào; đặc biệt việc rà soát và đưa ra các ưu đãi về thuế suất thuế nhập khẩu đi trước lộ trình giảm thuế của Việt Nam và Lào trong ASEAN sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, góp phần thúc đẩy hơn nữa quan hệ thương mại Việt Nam-Lào.
Tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và mỏ
Trước đó, vào chiều ngày 6/4, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có buổi hội đàm với Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào Phosay Sayasone và trao đổi nhiều nội dung thúc đẩy hợp tác thuộc lĩnh vực năng lượng và khoáng sản giữa hai nước.
Tại buổi hội đàm, hai Bộ trưởng cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác lĩnh vực năng lượng khoáng sản, coi đây là trụ cột trong quan hệ Việt Nam - Lào xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của hai nước.
Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào đề nghị hai bên cùng nhau lập kế hoạch, chương trình hợp tác cụ thể hơn, có thêm nhiều dự án, công trình hợp tác kiểu mẫu, hiệu quả. Bộ trưởng Phosay Sayasone đề xuất một số vấn đề hai bên cần tập trung giải quyết hiện nay như: Thành lập đoàn công tác để thúc đẩy tiến độ ban hành khung giá Việt Nam mua điện từ Lào sau năm 2025; hỗ trợ, trao đổi kinh nghiệm về thành lập cơ quan điều tiết điện lực; thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa từ Lào tới các cửa khẩu/cảng tại Quảng Trị và Huế; hỗ trợ hợp tác về công tác thanh tra; công tác quy hoạch và xây dựng bản đồ khoáng sản…
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao những đề xuất cụ thể của Bộ trưởng Phosay Sayasone, nhấn mạnh tầm quan trọng của năng lượng và khoáng sản đối với Việt Nam để phục vụ cho các hoạt động sản xuất trong nước, đáp ứng cho quá trình tăng trưởng và phát triển nhanh chóng của nền kinh tế hiện nay.
Bộ trưởng nhất trí với các đề xuất của Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào, đồng thời nêu thêm nhiều nội dung, giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản giữa hai nước; Nhất trí sẽ thành lập nhóm công tác của hai Bộ để tháo gỡ những khó khăn trong hợp tác về năng lượng, khoáng sản. Nhóm công tác sẽ thường xuyên, định kỳ rà soát và báo cáo Lãnh đạo Bộ về các khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ. Lãnh đạo Bộ cũng sẽ định kỳ có các trao đổi, thảo luận để kịp thời giải quyết, tháo gỡ các vướng mắc phát sinh.
Đối với hợp tác mua bán than, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết nhu cầu nhập khẩu than của Việt Nam đang rất cao và đẩy mạnh xuất khẩu than cũng là mong muốn của nước bạn Lào nhưng quan trọng nhất phải tập trung giải quyết vấn đề giá than sao cho hợp lý. Hai bên cần tìm các giải pháp để hạ giá thành bán than từ Lào về Việt Nam, giá than Lào ít nhất phải bằng giá thế giới thì mới có thể cạnh tranh được.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị, các chủ mỏ than của Lào cơ cấu lại quy trình sản xuất tinh gọn, hiệu quả, đầu tư hệ thống băng tải vận chuyển than qua biên giới để giảm giá thành khai thác, sản xuất, vận chuyển than; đề nghị Bộ Năng lượng và Mỏ Lào xem xét báo cáo Chính phủ Lào bãi bỏ thuế xuất khẩu than (10%). Thuế này được ban hành để tạo nguồn thu cho Chính phủ nhưng thực tế sẽ làm cho giá bán than Lào tăng, dẫn đến than không bán được và từ đó Chính phủ và doanh nghiệp đều không có nguồn thu.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam cũng đề nghị Bộ Năng lượng và Mỏ Lào báo cáo Chính phủ Lào đầu tư nâng cấp và mở rộng các tuyến đường hiện có từ Cạ-lưm đi La Lay và từ Cạ-lưm đi Lao Bảo để cải thiện năng lực vận chuyển so với hiện nay. Ở trong nước, Bộ Công Thương Việt Nam cũng đã chỉ đạo các đơn vị tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, bao gồm việc khuyến khích các doanh nghiệp ưu tiên ký kết hợp đồng/cam kết mua bán than của Lào để phục vụ sản xuất điện trong nước.
Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào Phosay Sayasone vui mừng và cảm ơn cá nhân Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cùng các thành viên trong Đoàn công tác của Bộ Công Thương đến thăm và làm việc tại Lào trong dịp này. Bộ trưởng Phosay Sayasone nhất trí với các phương án, giải pháp do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đưa ra, đồng thời khẳng định, Bộ Năng lượng và Mỏ Lào sẵn sàng phối hợp với Bộ Công Thương Việt Nam triển khai, xây dựng các kế hoạch để thúc đẩy hợp tác năng lượng giữa hai nước Việt Nam - Lào.
Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào cũng giao các đơn vị chức năng phối hợp chặt chẽ với các Vụ/Cục chuyên ngành của phía Việt Nam để cùng tháo gỡ khó khăn cho các dự án vướng mắc cũng như khai thác hơn nữa tiềm năng hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực mua bán điện, than, quản lý mỏ và khai thác khoáng sản.
Kết thúc hội đàm, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Phosay Sayasone đã ký kết Biên bản hội đàm hai bên về hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và mỏ. Kết quả của hội đàm là một trong những sự kiện quan trọng, là bước tiến mới trong quan hệ hợp tác năng lượng giữa hai nước Việt Nam - Lào./.
