Nhằm thực hiện Công điện số 128/CĐ-TTg ngày 08/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc chủ động phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn và Công văn số 9725/BNN-TL ngày 19/12/2024 của Bộ Nông nghiệp và PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) về việc tổ chức các giải pháp đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô năm 2024-2025.
Mới đây, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Kế hoạch số 41/KH-UBND về phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập năm 2025, tỉnh Thanh Hóa trước những nhận định khả năng xảy ra thiếu nước, hạn hán, xâm nhập mặn. Theo đó, UBND tỉnh Thanh Hóa đã đề ra nhiều biện pháp cụ thể, trong đó tập trung vào việc tăng cường công tác quản lý, khai thác, sử dụng nước tiết kiệm; điều hòa phân phối nước hợp lý; duy tu bảo dưỡng công trình; tích cực bảo vệ rừng đầu nguồn; và đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp khoa học công nghệ trong quản lý, khai thác, sử dụng nước.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đề ra những giải pháp cụ thể đối với từng vùng. Với vùng tưới hồ, đập lớn như các nhà máy Thủy điện Cửa Đạt, Dốc Cáy nên vận hành phát điện theo nhu cầu tưới, theo kế hoạch dùng nước của các đơn vị dùng nước. Có biện pháp điều hòa, bổ sung nguồn nước giữa các công trình, các hệ thống công trình có liên quan và tăng cường trữ nước từ các công trình hồ, đập. Với vùng tưới hồ, đập, công trình thủy lợi nhỏ cần tăng cường trữ nước, khai thác, sử dụng nước. Kịp thời sửa chữa các công trình bị hư hỏng, xuống cấp không đảm bảo tích, trữ nước, giảm khả năng khai thác so với thiết kế. Chủ động lắp đặt máy bơm dã chiến để bơm nước phục vụ công tác chống hạn, khi mực nước trong các hồ chứa xuống thấp hơn mực nước chết.
Đối với vùng tưới bằng trạm bơm điện cần phối hợp chặt chẽ với ngành điện đảm bảo ưu tiên nguồn điện cho các trạm bơm lớn, trạm bơm chịu ảnh hưởng của thủy triều, xâm nhập mặn vận hành nhất là các trạm bơm Hoằng Khánh, Xa Loan, Cống Phủ, Châu Lộc, Đại Lộc và hệ thống cấp nước Đông kênh De bơm nước tiếp nguồn.
Để triển khai hiệu quả kế hoạch, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa giao các sở, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch. UBND các huyện, thị xã, thành phố, Ban Quản lý đầu tư và Xây dựng thủy lợi 3 và các Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi có trách nhiệm xây dựng phương án chống hạn, xâm nhập mặn năm 2025 chi tiết cho từng địa bàn. Đồng thời, rà soát, xác định các khu vực có nguy cơ xảy ra thiếu nước sinh hoạt để chủ động triển khai các giải pháp, không để người dân thiếu nước sinh hoạt.
Theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Thanh Hóa, mực nước trên các sông trên địa bàn tỉnh dao động theo xu thế xuống thấp dần và phổ biến ở mức thấp hơn so với TBNN cùng kỳ, có khả năng xuất hiện mực nước nhỏ nhất năm tại một số trạm; xâm nhập mặn vùng cửa sông, ven biển ở mức xấp xỉ đến cao hơn so với TBNN; các đợt xâm nhập mặn lớn nhất năm có khả năng xảy ra trong khoảng từ tháng 3 đến đầu tháng 5/2025.
Đến ngày 10/3/2025, trên địa bàn tỉnh có 174/610 hồ chứa thủy lợi tích đầy nước, còn lại 436/610 hồ chứa thấp hơn mực nước dâng bình thường. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 54 công trình cấp nước sạch tập trung với công suất khoảng 419.810 m3/ngày đêm và 506 công trình cấp nước tập trung (tự chảy) với công suất khoảng 36.279 m3/ngày đêm (trong đó, có 317 công trình kém bền vững và 189 công trình không hoạt động).
Cũng theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Thanh Hóa, trường hợp nắng nóng kéo dài trên diện rộng, các hồ, đập tích không đủ nước so với thiết kế, mực nước sông xuống thấp, diện tích có nguy cơ bị thiếu nước, hạn hán, xâm nhập mặn khoảng 13.300-17.200 ha, trong đó diện tích có khả năng xảy ra hạn ảnh hưởng đến năng suất cây trồng từ 7.900- 8.700 ha tập trung ở các khu vực bao gồm vùng cấp nước từ các hồ, đập, công trình thủy lợi khác (5.400- 6.200 ha) và Vùng cấp nước từ các trạm bơm điện (khoảng 2.500 ha)./.
