Báo cáo tại buổi làm việc với Đoàn công tác của Chính phủ, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị cho biết, tình hình kinh tế - xã hội những tháng đầu năm của tỉnh có chuyển biến tích cực; tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) trong quý I ước tăng 6,16% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức tăng 3,97% của quý I/2022. Kinh tế của tỉnh tiếp tục được phục hồi và phát triển.
Về sản xuất công nghiệp, chỉ số sản xuất công nghiệp ước tính tăng 12,21% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 5,91%; sản xuất và phân phối điện tăng 31,46%; cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 3,31%. Một số sản phẩm chủ yếu tăng cao so với cùng kỳ năm trước như: bia lon tăng 124,83%; gạch khối bằng bê tông tăng 113,85%; thủy hải sản chế biến tăng 57,58%; điện sản xuất tăng 41,38%; xi măng tăng 13,37%; quần áo tăng 12,02%,...
Về sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, toàn tỉnh gieo cấy được 25.979 ha lúa, đạt 101,8% kế hoạch; trong đó, diện tích lúa chất lượng cao 21.000 ha; diện tích sản xuất lúa cánh đồng lớn trên 7.000 ha. Tính đến hết ngày 05/5/2023, toàn tỉnh đã thu hoạch trên 8.300 ha lúa, đạt 30% diện tích gieo cấy. Vụ Đông Xuân năm nay rất được mùa, năng suất lúa toàn tỉnh ước đạt trên 60,5 tạ/ha, sản lượng lúa ước đạt trên 16 vạn tấn.
Trong 4 tháng đầu năm, tổng đàn vật nuôi tương đối ổn định; tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt 20.000 tấn, đạt 34% kế hoạch năm 2023; Tổng sản lượng thủy sản đạt trên 11.066 tấn, tăng 2,54% so với cùng kỳ năm trước; Tổ chức trồng rừng tập trung, khai thác gỗ phục vụ công nghiệp chế biến và xuất khẩu theo đúng kế hoạch đề ra; trồng rừng tập trung đạt trên 2.479 ha, cây phân tán 1.130.000 cây; sản lượng gỗ rừng trồng khai thác đạt 320.942 m3; khối lượng xuất khẩu gỗ dăm đạt 116.443 m3; kim ngạch xuất khẩu đạt 14.520.000 USD.
Hoạt động thương mại, dịch vụ đạt mức tăng trưởng khá. Bước vào mùa du lịch, thời tiết khá thuận lợi; thời gian nghỉ lễ dài; trên địa bàn tỉnh tổ chức Lễ hội Văn hóa - Ẩm thực Việt Nam năm 2023 và các hoạt động kỷ niệm ngày Giải phóng miền Nam 30/4, Quốc tế Lao động 01/5 đã thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước. Hoạt động xúc tiến thương mại được triển khai tích cực.
Bên cạnh đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính đạt 10.180 tỷ đồng, tăng 18,54% so với cùng kỳ năm trước. Số lượt khách lưu trú ước tính đạt 305.068 lượt, tăng 273%; số ngày khách lưu trú 260.045 ngày khách, tăng 254,5%; số lượt khách du lịch theo tour 442 lượt khách, tăng 88,9%, số ngày khách du lịch theo tour 820 ngày khách, tăng 80,2%. Vận chuyển hành khách tăng 6,4%, luân chuyển hành khách tăng 7,36%, vận chuyển hàng hoá tăng 7,81%, luân chuyển hàng hoá tăng 8,55% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ số giá tiêu dùng tăng 4,75% so với cùng kỳ năm trước.
Hoạt động giao thương, xuất nhập khẩu có dấu hiệu chững lại. Kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn tỉnh ước đạt 220,9 triệu USD, giảm 3,64% so với cùng kỳ năm trước; trong đó xuất khẩu đạt 72,2 triệu USD, giảm 12,17% so với cùng kỳ năm trước, nhập khẩu đạt 148,74 triệu USD, tăng 1,12% so với cùng kỳ năm trước.
Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đến ngày 30/4/2023, là 1.114,346 tỷ đồng, đạt 27,5% dự toán địa phương và 28% dự toán Trung ương. Chi ngân sách nhà nước đảm bảo nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và quản lý nhà nước theo tiến độ chi hàng năm; tổng chi ngân sách địa phương từ đầu năm đến ngày 30/4/2023, đạt: 3.748,6 tỷ đồng, đạt 39% dự toán địa phương, bằng 124% so với cùng kỳ năm trước.
Tiếp tục thực hiện tốt việc xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, rút ngắn thời gian xử lý các thủ tục đăng ký kinh doanh dưới mức bình quân của cả nước. Từ đầu năm đến 30/4/2023, toàn tỉnh tiếp nhận 917 hồ sơ, trong đó: Đăng ký thành lập mới có 179 doanh nghiệp và 49 đơn vị trực thuộc với tổng vốn đăng ký là hơn 1.705 tỷ đồng, giảm 6% về số doanh nghiệp đăng ký so với cùng kỳ năm 2022, số vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp đạt hơn 9,5 tỷ đồng. Tính đến thời điểm báo cáo, toàn tỉnh có 3.316 doanh nghiệp.
Có 14 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với số vốn hơn 2.482 tỷ đồng. Tổng vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn đến hết quý I ước tính đạt 4.785,4 tỷ đồng, bằng 17,72% kế hoạch năm 2023.
Đột phá về xây dựng kết cấu hạ tầng là nhiệm vụ trọng tâm nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội
Tỉnh Quảng Trị xác định đột phá về xây dựng kết cấu hạ tầng là nhiệm vụ trọng tâm nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; quyết liệt chỉ đạo nâng cao chất lượng và hiệu quả thu hút đầu tư, huy động các nguồn vốn để triển khai thực hiện; nhất là các công trình giao thông quan trọng mang tính chiến lược nhằm tăng cường kết nối liên vùng, khai thác các tiềm năng, lợi thế của tỉnh, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, bảo đảm quốc phòng - an ninh và phục vụ tốt hơn đời sống của nhân dân, như: Đường tránh phía Đông thành phố Đông Hà, Cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ, Đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây, Dự án Hạ tầng cơ bản cho Phát triển toàn diện tỉnh Quảng Trị (BIIG2)...
Tích cực vận động, thu hút đầu tư để sớm triển khai thực hiện các dự án động lực, quan trọng của địa phương
Bên cạnh việc xác định đột phá về xây dựng kết cấu hạ tầng là nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội thì tỉnh Quảng Trị cũng đang tích cực vận động, thu hút đầu tư để sớm triển khai thực hiện các dự án quan trọng của địa phương như: Khu công nghiệp Quảng Trị, Cảng hàng không Quảng Trị, Dự án Khu di tích quốc gia đặc biệt Thành Cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiến 81 ngày đêm chiến đấu, bảo vệ Thành Cổ Quảng Trị, Tuyến đường bộ cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo, Quốc Lộ 15D...
Kiến nghị, đề xuất tháo gỡ khó khăn ở nhiều lĩnh vực
Tại phiên làm việc, ông Nguyễn Đăng Quang – Phó Bí thư Thường Trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Trị và ông Võ Văn Hưng – Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng, qúa trình điều hành nền kinh tế, tỉnh Quảng Trị đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tuy nhiên, do tình hình suy thoái kinh tế toàn cầu và khó khăn chung của nền kinh tế cả nước, nhiều lĩnh vực của địa phương đang gặp khó khăn cần được Chính phủ và các bộ, ngành quan tâm tháo gỡ, hỗ trợ kinh tế Quảng Trị phát triển.
Trong đó, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị kiến nghị Chính phủ và Bộ Công thương sớm ban hành các cơ chế, chính sách, hướng dẫn thủ tục đàm phán nhằm giải quyết các khó khăn vướng mắc đối với các dự án năng lượng chuyển tiếp trong thời gian tới.
Đồng thời, sớm phê duyệt Quy hoạch không gian biển, Quy hoạch tổng thể về phát triển năng lượng, Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII), trong đó ghi nhận các dự án năng lượng đã được UBND tỉnh Quảng Trị trình Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương. Quy hoạch và đầu tư hạ tầng lưới điện đảm bảo giải phóng công suất cho các dự án năng lượng nhằm tạo điều kiện cho tỉnh trong việc thu hút đầu tư, phát triển các dự án năng lượng.
Đối với lĩnh vực năng lượng, ngoài 42,3MW các dự án điện gió đã thi công hoàn thành trong năm 2022 nhưng chưa vận hành thương mại (Dự án NMĐG Hướng Linh 7 - 16,8MW và Dự án NMĐG Hướng Hiệp 1 - 25,5MW), trong năm 2023 dự kiến có 03 dự án điện gió hoàn thành công tác thi công (Tân Hợp - 38MW, Hướng Linh 3 - 30MW và Hướng Linh 4 - 30MW).
Việc vận hành thương mại của các dự án điện gió này phụ thuộc vào quá trình đàm phán giá phát điện với Tập đoàn Điện lực Việt Nam theo quy định tại Thông tư số 15/2022/TT-BCT ngày 03/10/2022 của Bộ Công Thương ban hành quy định phương pháp xây dựng khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp; Quyết định số 21/QĐ-BCT ngày 07/01/2023 của Bộ Công Thương ban hành khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp. Theo báo cáo của các nhà đầu tư và EVN, việc đàm phán còn gặp một số vướng mắc cần được tháo gỡ.
Do vây, tỉnh Quảng Trị đã đề nghị Chính phủ và Bộ Công Thương sớm ban hành các cơ chế, chính sách, hướng dẫn thủ tục đàm phán nhằm giải quyết các khó khăn vướng mắc đối với các dự án năng lượng chuyển tiếp trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Trị cũng đề xuất tháo gỡ khó khăn ở nhiều lĩnh vực khác như: Theo gỡ nút thắt cho ngành dệt may và công nghiệp chế biến gỗ, đồng thời hỗ trợ thông tin thị trường, xúc tiến thương mại, quảng bá, mở rộng thị trường, đặc biệt là việc mở rộng thị trường xuất khẩu chính ngạch giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, việc nâng cấp Cửa khẩu quốc tế La Lay, đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đặc biệt tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh (như hải quan, thuế, bảo hiểm xã hội, xuất nhập khẩu...); cắt giảm quy định kinh doanh, phân cấp giải quyết thủ tục hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ giữa các cơ quan hành chính nhà nước, cải thiện môi trường kinh doanh, lĩnh vực đầu tư công...
Phát triển năng lượng xanh kết hợp với chuyển đổi số để tao ra đột phá cho nền kinh tế Quảng Trị
Phát biểu tại phiên họp, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ghi nhận nỗ lực của địa phương trong thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để tháo gỡ các khó khăn, đưa nền kinh tế địa phương có những bước phát triển vượt bậc. Trưởng Đoàn công tác Chính phủ cho rằng, Quảng Trị có nhiều tiềm năng, thế mạnh của địa phương chưa được khai thác hết do những khó khăn mang tính khách quan.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, Quảng Trị đang đi đúng hướng khi lựa chọn lĩnh vực phát triển công nghiệp năng lượng xanh cho nền kinh tế. Việc phát triển năng lượng xanh cần phải đẩy mạnh chuyển đổi số. Phát triển năng lượng xanh kết hợp với chuyển đổi số sẽ là bước đột phá cho nền kinh tế Quảng Trị, phù hợp với xu thế của thời đại. Chính vì vậy, cần bám sát các chương trình, lộ trình, chỉ đạo của trung ương để chuyển đổi số thành công nhằm làm bệ đỡ cho nền kinh tế. Bên cạnh đó, cần nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, viên chức.
Liên quan đến các kiến nghị của địa phương, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Trưởng Đoàn công tác Chính phủ đề nghị đại diện các bộ, ngành quan tâm tháo gỡ, đồng thời có văn bản hướng dẫn cụ thể để địa phương chủ động thực hiện. Bên cạnh đó, ghi nhận các kiến nghị liên quan đến cơ chế, chính sách, để tổng hợp báo cáo với Chính phủ quan tâm tháo gỡ cho địa phương trong thời gian sớm nhất./.
