Trong bối cảnh thuế đối ứng 20% từ Mỹ vừa được áp dụng, ngành gỗ Việt Nam đang đối diện thách thức lớn khi đơn hàng xuất khẩu chững lại, kéo theo nguy cơ không hoàn thành mục tiêu kim ngạch năm 2025.
Nếu trước đây, nhiều mặt hàng gỗ được hưởng mức thuế 0% hoặc chỉ vài phần trăm, thì nay gánh nặng thuế quan đã khiến giá bán sản phẩm buộc phải tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức mua của người tiêu dùng. Trong khi đó, thị trường Mỹ vốn đã dư thừa hàng tồn kho, dẫn đến tình trạng kênh phân phối bị nghẽn, càng khiến doanh nghiệp khó tiêu thụ.
Theo ông Trần Quốc Mạnh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu hàng Thủ công Mỹ nghệ Việt Nam, việc áp thuế đối ứng lần này là chưa từng có, bởi thay vì chỉ tác động tới một số ngành như dệt may hay giày dép, nay hầu hết các lĩnh vực từ thủ công mỹ nghệ, đồ gỗ cho đến da giày đều bị ảnh hưởng nặng nề. Không ít doanh nghiệp phản ánh rằng, khi khách hàng tại Mỹ tạm dừng hoặc chậm ký hợp đồng để “nghe ngóng” diễn biến mới, dòng chảy đơn hàng xuất khẩu đã giảm sút nghiêm trọng.
Mặc dù một số đối tác, nhà mua hàng quốc tế đã chia sẻ khó khăn, chấp nhận điều chỉnh giá, song đây chỉ là giải pháp tình thế. Không phải doanh nghiệp nào cũng may mắn duy trì được sự đồng hành từ khách hàng trong bối cảnh giá hàng hóa tăng mạnh. Thị trường Mỹ vốn chiếm tới 60% kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ, nay lại trở nên khó tiếp cận, trong khi thị trường châu Âu cũng đang thu hẹp. Điều này khiến việc mở rộng sang các khu vực mới trở nên cấp bách nhưng không dễ dàng.
Các chuyên gia nhận định, ngành gỗ sẽ còn tiếp tục chịu tác động rõ rệt trong quý III và đặc biệt là quý IV năm nay, khi xu hướng sụt giảm đơn hàng thể hiện rõ hơn. Dù vậy, doanh nghiệp vẫn đặt hy vọng vào khả năng Mỹ có thể điều chỉnh chính sách thuế quan trong thời gian tới theo hướng tích cực hơn. Trong khi chờ đợi, việc đa dạng hóa thị trường và gia tăng sức cạnh tranh vẫn được xem là giải pháp then chốt để giảm phụ thuộc vào một vài thị trường truyền thống, giúp ngành gỗ từng bước thích ứng và tìm hướng đi bền vững hơn.