Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) Chi nhánh Lào Cai: Quan liêu hay cố ý làm trái?

“Tin bạn mất nhà”

Cực chẳng đã, ông Thanh đã có “Đơn kêu cứu” gửi khắp nơi, phản ánh mình bị lừa dối trong việc mang nhà, đất bảo lãnh vay vốn ngân hàng cho người khác dẫn tới nguy cơ mất trắng khối tài sản trị giá hằng chục tỷ đồng... Theo ông Nguyễn Thạc Thanh: Trong quá trình làm ăn, ông có quen biết các bà Nguyễn Thị Nga, Hồ Thị Thanh Dung (Giám đốc và Kế toán Công ty TNHH Thương mại Hoàng Lan, địa chỉ tại số nhà 041, đường Lê Lợi, TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai), bà Trần Thị Hương (Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Phát triển Lương Thành, địa chỉ tại số nhà 087, đường Trần Đại Nghĩa, P. Duyên hải, TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai). Nhóm các bà này cùng có quan hệ làm ăn và sở hữu vốn lẫn nhau ở các công ty.

Cũng là bạn hàng, đầu tháng 7/2018, nhóm bà Nga có đặt vấn đề với ông Thanh là cho Công ty Lương Thành mượn giấy tờ căn nhà số 12 Nguyễn Thiệp, phường Nguyễn Trung Trực, quận Ba Đình, Hà Nội (Tài sản của Công ty Thanh Tùng và cá nhân Giám đốc Nguyễn Thạc Thanh) để vay tiền tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội, Chi nhánh Lào Cai (SHB Lào Cai) nhằm phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nhóm bà Nga cam kết với ông Thanh là chỉ vay để bổ sung vốn kinh doanh cho Công ty Lương Thành chứ không nhằm mục đích nào khác. Ngoài ra, các bà này còn cam kết sẽ tất toán khoản vay trong thời hạn 12 tháng và trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho ông Thanh. Để tạo niềm tin, bà Nga đã đưa Hồ sơ pháp lý liên quan đến Dự án Bất động sản của Công ty Hoàng Lan trên khu đất có diện tích 250 ha tại thôn Cầu Xum và Làng Giàng, xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng, Lào Cai và hứa hẹn sẽ cho Công ty Thanh Tùng tham gia vào Dự án với nhiều ưu đãi.

Do tin tưởng vào lời cam kết, hứa hẹn của nhóm các bà trên nên ông Thanh đã đại diện Công ty Thanh Tùng ký Hợp đồng thế chấp nhà đất ở số 12 Nguyễn Thiệp để bảo đảm cho Công ty Lương Thành vay vốn tại SHB Lào Cai. Tuy nhiên, ngay từ đầu, nhóm các đối tượng này đã bí mật câu kết với cán bộ Ngân hàng để lừa ông Thanh, thực tế không có việc Công ty Lương Thành vay vốn cũng như nhận được vốn vay của Ngân hàng SHB để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Diễn biến vụ việc như sau:

Tối 25/7/2018, tại địa chỉ số 2A, ngõ 266, Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội; Nhân viên Ngân hàng SHB và Công chứng viên của Văn phòng Công chứng Vạn Xuân đã hướng dẫn ông Thanh ký Hợp đồng thế chấp với nội dung tài sản bảo đảm cho hạn mức vay tối đa là 32.489.000.000 đồng. Tuy nhiên, đến khi làm việc với Cơ quan điều tra, ông Thanh mới biết, ngày 25/7/2018, cán bộ Ngân hàng đã lừa để ông ký vào Phụ lục hợp đồng với nội dung tài sản đảm bảo cho hạn mức là 40.000.000.000 đồng (Bốn mươi tỷ đồng), nâng hạn mức tín dụng từ 75% lên 92% giá trị tài sản đảm bảo.

Không những thế, sau này ông Thanh mới biết, để vay được tiền, nhóm các đối tượng này đã câu kết với cán bộ SHB Lào Cai tạo dựng, làm giả mạo hồ sơ cũng như xuất khống hóa đơn chứng từ đầu vào và giả mạo hợp đồng đầu ra để hợp thức hóa hồ sơ vay. Cụ thể, các đối tượng Nguyễn Thị Nga, Trần Thị Hương và Hồ Thị Thanh Dung đã lợi dụng Công ty CP Công nghiệp Đồng Phú (Dung đang giữ con dấu và bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của Công ty này) lập khống Hợp đồng mua bán quặng sắt giữa Công ty Lương Thành và Công ty Đồng Phú, lập khống Biên bản giao nhận hàng hóa, Biên bản đối chiếu công nợ để SHB Lào Cai chuyển tiền giải ngân cho Công ty Lương Thành qua Công ty Đồng Phú (trả tiền mua thép của Công ty Lương Thành cho Công ty Đồng Phú bằng Hợp đồng mua bán lập khống). Sau khi Công ty Đồng Phú nhận được tiền của Ngân hàng SHB thì đã bị các đối tượng chiếm đoạt.

Theo đó, để được SHB Lào Cai cho vay tiền, Hương đã lập giả Biên bản họp Hội đồng quản trị Công ty Lương Thành ngày 05/7/2018 với nội dung “100% thành viên tham gia thảo luận và thống nhất vay vốn của Ngân hàng SHB để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh”. Trong khi đó, các thành viên HĐQT khác của Công ty Lương Thành là các ông Nguyễn Tiến Cường, Nguyễn Thành Đông đều không được tham gia họp, đều không biết gì về việc Công ty Lương Thành vay vốn tại SHB Lào Cai. Hồ sơ của Công ty Lương Thành cũng không hạch toán khoản vay nào của Ngân hàng SHB. Việc vay mượn là do bà Hương tự ý làm giả hồ sơ để vay tiền và sử dụng cho các mục đích khác chứ Công ty Lương Thành không vay tiền và cũng không nhận được tiền giải ngân của Ngân hàng SHB.

Sau khi hợp thức được giấy tờ, hoàn thiện hồ sơ vay, các đối tượng đã lập khống hồ sơ để Ngân hàng SHB giải ngân. Cụ thể, các đối tượng này lập khống Hợp đồng mua bán quặng sắt số 25/08/2018 giữa Bên bán là Công ty Đồng Phú và Bên mua là Công ty Lương Thành. Kèm theo Hợp đồng này còn có Biên bản giao nhận hàng hóa ngày 20/06/2018 và Biên bản đối chiếu công nợ ngày 12/07/2018 có nội dung: “Công ty Đồng Phú đã giao cho Công ty Lương Thành 35.000 tấn quặng sắt và Công ty Lương Thành còn nợ Công ty Đồng Phú số tiền là 18.025.000.000 đồng”. Trên các giấy tờ này, các đối tượng trên đã giả chữ ký của ông Đỗ Văn Hòa - Giám đốc Công ty Đồng Phú và đóng dấu của Công ty Đồng Phú để hợp thức mục đích giải ngân. Sau khi được Ngân hàng giải ngân vào tài khoản của Công ty Đồng Phú (do các đối tượng này lập sẵn) thì ngay lập tức, bị các đối tượng rút ra chiếm đoạt.

Ngân hàng có vô can?

Thực tế Công ty Lương Thành không có bất cứ hoạt động mua bán quặng sắt nào với Công ty Đồng Phú. Nhóm các đối tượng Nga, Hương, Dung và đồng phạm với thủ đoạn gian dối đã giả chữ ký của ông Hòa, lợi dụng đang giữ con dấu của Công ty Đồng Phú để làm giả toàn bộ hồ sơ giấy tờ, tạo lập khống Hợp đồng giữa Công ty Lương Thành với Công ty Đồng Phú để lập khống hồ sơ vay vốn, hồ sơ giải ngân; đồng thời lợi dụng sự thiếu kiểm tra, giám sát của cán bộ SHB Lào Cai để chiếm đoạt tiền.

Các đối tượng trên đã sử dụng Công ty Lương Thành, Công ty Đồng Phú và Công ty Thanh Tùng như là phương tiện để thực hiện hành vi chiếm đoạt, chứ không phải vay tiền cho Công ty Lương Thành để phục vụ hoạt động sản xuất của chính Công ty Lương Thành. công ty Thanh Tùng và bản thân giám đốc Nguyễn Thạc Thanh đã bị các đối tượng trên lợi dụng và do trước đó hoàn toàn không biết các thủ đoạn gian dối này nên mới đồng ý ký hợp đồng thế chấp nhà cho Công ty Lương Thành vay.

Tuy nhiên, Công ty Thanh Tùng chỉ bảo đảm nghĩa vụ trả nợ cho Công ty Lương Thành với điều kiện Công ty Lương Thành có vay vốn và sử dụng vốn vay cho hoạt động kinh doanh, chứ không phải cho các mục đích khác. Hiện nay, đối tượng Hồ Thị Thanh Dung và Triệu Thị Thu Hằng đã bị cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai bắt tạm giam do hành vi làm giả các giấy tờ, tài liệu nêu trên; Vụ án dân sự do Ngân hàng SHB khởi kiện liên quan đến số nợ của Công ty Lương Thành cũng đã bị TAND. TP Lào Cai đình chỉ giải quyết. Theo đó, hiện dư nợ gốc và lãi của Công ty Lương Thành tại Ngân hàng SHB vẫn chưa thu hồi được và Ngân hàng có nguy cơ không thể thu hồi lại được.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc các đối tượng kể trên làm giả và sử dụng trót lọt các giấy tờ giả mạo này để vay được tiền và chiếm đoạt trong thời gian dài, đó là việc làm ngơ, thiếu kiểm tra, giám sát (có biểu hiện thông đồng, tiếp tay) của cán bộ SHB Lào Cai, cụ thể là ông Phạm Đức Thuận (Giám đốc) và bà Nguyễn Hương Thảo (Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp). Các ông bà này là những người trực tiếp ký duyệt hồ sơ cho vay, hồ sơ giải ngân, nhưng lại không kiểm tra, thẩm định hồ sơ theo đúng quy định, không xem xét phương án kinh doanh, không thẩm tra việc sử dụng vốn vay nên không phát hiện toàn bộ các hồ sơ này đã bị lập khống. Chính do sự thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý của các cán bộ Ngân hàng SHB mới tạo điều kiện cho các đối tượng trên có cơ hội chiếm đoạt tiền của Ngân hàng và xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Công ty Thanh Tùng và cá nhân giám đốc Nguyễn Thạc Thanh.

Các cơ quan chức năng cần tiếp tục vào cuộc.

Sau khi khởi kiện đòi nợ Công ty Lương Thành thất bại (vì hồ sơ vay vốn bị làm giả, hợp đồng vay vốn nghiễm nhiên vô hiệu) và giữa lúc Công an tỉnh Lào Cai đang thụ lý, mở rộng điều tra vụ án, thì ngày 23/11/2021, Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội bất ngờ ban hành Thông báo số 6869/2021/TB - SHB  “V/v Bán khoản nợ của Công ty Lương Thành tại SHB”.

Theo chúng tôi, đây lại là hành vi tiếp tục cố tình vi phạm pháp luật của Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội sau hàng loạt hành vi cố tình vi phạm về nghiệp vụ và các quy định bắt buộc trong công tác, thể hiện rõ sự tiếp tay của lãnh đạo, nhân viên SHB Lào Cai đối với nhóm đối tượng Nguyễn Thị Nga, Hồ Thanh Dung, Trần Thị Hương, bởi khoản nợ của Công ty Lương Thành (13.000.000.000 đồng tiền gốc, 6.445.956.330 đồng tiền lãi và các khoản phải trả khác, tổng cộng là 19.445.956.330 đồng ) phát sinh từ các biểu hiện và hành vi vi phạm pháp luật của nhóm đối tượng Nguyễn Thị Nga, Hồ Thanh Dung, Trần Thị Hương và của chính cán bộ, nhân viên SHB Lào Cai. Trong khi đó, khoản nợ này lại được bảo đảm bằng chính khối tài sản là nhà, đất tại địa chỉ số 12 phố Nguyễn Thiệp, P. Nguyễn Trung Trực - Quận Ba Đình, TP Hà Nội của Công ty Thanh Tùng, trong khi Công ty Lương Thành (và các doanh nghiệp, cá nhân có liên quan) đang cố tình trì hoãn, từ chối trả nợ cho Công ty Thanh Tùng, thậm chí có biểu hiện lừa đảo nhằm chiếm đoạt của Công ty Thanh Tùng và cá nhân Giám đốc Nguyễn Thạc Thanh khối tài sản này.

Và như đã trình bày ở phần trên, các sai phạm của chính Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội - Chi nhánh Lào Cai và các doanh nghiệp, cá nhân có liên quan trong việc cấu kết với nhau nhằm chiếm đoạt của Công ty Thanh Tùng và cá nhân Giám đốc Nguyễn Thạc Thanh khối tài sản là căn nhà kể trên đã được Công ty Thanh Tùng và Giám đốc Nguyễn Thạc Thanh tố cáo trước các cơ quan thực thi pháp luật và Công an tỉnh Lào Cai đã vào cuộc, đã khởi tố vụ án hình sự, bắt tạm giam 2 đối tượng và đang tiếp tục mở rộng điều tra nhằm sớm đưa vụ án ra trước ánh sáng pháp luật.

Phải chăng, với việc rao bán khoản nợ của Công ty Lương Thành, Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội đang diễn trò “Ăn ốc - đổ vỏ” nhằm mục đích thu hồi lại vốn vay bằng mọi giá, còn “đổ” phần khó khăn (xử lý khối tài sản thế chấp là căn nhà số 12 - phố Nguyễn Thiệp - Hà Nội của Công ty Thanh Tùng và cá nhân Giám đốc Nguyễn Thạc Thanh) cho doanh nghiệp, cá nhân nào ham “của rẻ” mà vô tình “mua lấy được”!

Đề nghị Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) dừng ngay hành vi “lập lờ đánh lận con đen” này. Và, cũng đề nghị các ngành quản lý chức năng và thực thi pháp luật (Cơ quan Thanh tra - Giám sát Ngân hàng Nhà nước, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Lào Cai, Công an tỉnh Lào Cai) khẩn trương xem xét, can thiệp, buộc Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội dừng ngay ý định bán khoản nợ kể trên của Công ty Lương Thành và khẩn trương điều tra, kết luận, sớm đưa vụ án ra trước ánh sáng pháp luật, góp phần giữ nghiêm kỷ cương phép nước và bảo vệ có hiệu quả quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Tổ chức, công dân (trong trường hợp cụ thể này là của Công ty CP  Tập đoàn Đầu tư - Thương mại Thanh Tùng và cá nhân Giám đốc Nguyễn Thạch Thanh).

Lừa đảo, kinh doanh chụp giựt là những căn bệnh của nền kinh tế thị trường thiếu sự kiểm soát, chặt chẽ. Bài học rút ra từ vụ án này là, Thứ nhất, đã làm kinh tế không thể xuê xoa kiểu “tin tưởng nhau”, Thứ hai, Các cơ quan chức năng cần giám sát hoạt động kinh doanh, Thứ ba, bản thân ngân hàng muốn bảo toàn được vốn cần thẩm định, cho vay theo đúng quy định của ngành, không loại trừ những con sâu tiếp tay cho bọn xấu… Những bài học này luôn đúng với mọi người, mọi lúc, chỉ có như thế mới xây dựng được một nền kinh tế minh bạch, hiệu quả.

Để thượng tôn pháp luật, rất cần sự tiếp tục vào cuộc của các cơ quan chức năng tỉnh Lao Cai, Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên./.