Bệnh dịch tả lợn châu Phi chủ yếu xảy ra tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, chưa bảo đảm điều kiện chăn nuôi an toàn sinh học. Tuy nhiên, theo Cục Thú y, thời gian tới nguy cơ dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi phát sinh, lây lan diện rộng là rất cao.
Bởi, đây là bệnh hiện chưa có thuốc, vaccine phòng bệnh. Việc buôn bán, vận chuyển, giết mổ lợn, tiêu thụ sản phẩm lợn gia tăng mạnh vào các tháng cuối năm và dịp Tết Nguyên đán. Do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, đặc biệt tại địa phương thực hiện giãn cách xã hội, nên việc quản lý, đăng ký kê khai tái đàn từ cấp xã thực hiện chưa tốt, một bộ phận người chăn nuôi còn chậm báo cáo dịch.
Trong khi chăn nuôi nông hộ vẫn chiếm tỷ lệ lớn, nhiều hộ chăn nuôi chưa đảm bảo điều kiện và chưa áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, chủ động vệ sinh, sát trùng phòng bệnh. Đường biên giới với các nước rất dài, các hoạt động buôn bán, vận chuyển, giao lưu thương mại của người dân Việt Nam với các nước rất đa dạng, nhưng cũng là mối nguy dẫn đến dịch bệnh xâm nhiễm vào Việt Nam…
Vừa qua, một số địa phương đã có tình trạng dịch tả lợn châu Phi gia tăng. Riêng trong tháng 11/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành 7 văn bản yêu cầu UBND các tỉnh đang xảy ra dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi trên diện rộng, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người chăn nuôi như: Ninh Bình, Tuyên Quang, Hà Giang, Lạng Sơn, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đắk Lắk. Theo đó, các địa phương phải tập trung khẩn trương kiểm soát, ngăn chặn các ổ dịch tái phát, dây dưa kéo dài, khắc phục ngay những khó khăn, tồn tại, bất cập trong việc phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi.
Để phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi kịp thời, hiệu quả, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị các địa phương kiện toàn Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh các cấp. Đồng thời, thành lập ngay các đoàn công tác đến trực tiếp các địa phương đang có dịch để kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo và phối hợp với chính quyền cơ sở tổ chức các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch; áp dụng nghiêm ngặt các giải pháp vệ sinh, sát trùng bằng hóa chất, vôi bột để tiêu diệt mầm bệnh tại ổ dịch, nơi xử lý chôn lợn, địa bàn nguy cơ cao, dụng cụ, phương tiện vận chuyển lợn bệnh và người tham gia xử lý ổ dịch.
Các địa phương chủ động triển khai giám sát để phát hiện sớm, kịp thời xử lý dứt điểm ngay khi phát hiện lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi; xử lý nghiêm các trường hợp không báo cáo dịch bệnh, bán chạy, giết mổ, vứt xác lợn bệnh, nghi mắc bệnh ra môi trường. Nếu xảy ra dịch bệnh phải báo cáo kịp thời, đầy đủ tình hình dịch bệnh; công bố và tổ chức chống dịch bệnh theo đúng quy định.
Đặc biệt, địa phương tăng cường kiểm soát chặt việc vận chuyển lợn, đặc biệt là vận chuyển, buôn bán lợn để nuôi thương phẩm và lợn đến cơ sở giết mổ, nhằm ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh tái phát, lây lan; tổ chức giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển lợn, sản phẩm lợn bất hợp pháp.
Cùng đó, tổ chức triển khai tháng tổng vệ sinh, sát trùng để tiêu diệt mầm bệnh ở môi trường, nhất là ở những nơi có mật độ chăn nuôi cao, các điểm tập kết, buôn bán, giết mổ động vật, địa phương thường xuyên xảy ra dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi.
Để giải quyết những khó khăn bất cập trong tổ chức thực hiện phòng, chống dịch bệnh động vật nhất là bệnh dịch tả lợn châu Phi, viêm da nổi cục, cúm gia cầm, lở mồm long móng...; trên cơ sở kiến nghị của các tỉnh, thành phố, trong văn bản mới đây gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo cho phép tiếp tục thực hiện theo Quyết định số 2254/QĐ-TTg ngày 30/12/2020 về cơ chế, chính sách, đối tượng hỗ trợ, mức hỗ trợ kinh phí trong phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi năm 2020, cho đến khi có quy định mới về cơ chế, chính sách hỗ trợ phòng, chống dịch bệnh động vật.
Bộ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng Nghị định quy định về cơ chế, chính sách hỗ trợ phòng, chống dịch bệnh động vật trên cơ sở sửa đổi, thay thế các điều khoản liên quan đã được quy định tại Nghị định số 02/2017/NĐ-CP về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh và Quyết định số 1442/QĐ-TTg ngày 23/8/2011 của Thủ tướng Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 719/QĐ-TTg ngày 05/6/2008 về chính sách hỗ trợ phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm./.
