Tham gia chủ trì Hội nghị có: Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng; Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Trần Văn Quân và hơn 100 đại biểu là đại diện là lãnh đạo, cán bộ từ các bộ, sở ngành, cơ quan Hải quan, doanh nghiệp và hiệp hội doanh nghiệp liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu của 4 tỉnh, thành phố.
Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng cho biết, xuất nhập khẩu và thương mại quốc tế là một trong những động lực chủ chốt của nền kinh tế Việt Nam. Chỉ tính riêng trong năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa đã đạt 732,5 tỷ USD, tăng 9,5% so với năm 2021. Sản phẩm từ Việt Nam hiện đã có mặt tại trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nếu tính riêng tại 4 địa phương gồm: Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương và Hưng Yên, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2022 của doanh nghiệp tại khu vực này ước đạt xấp xỉ 46 tỷ USD, chiếm khoảng 12,3% tổng giá trị xuất khẩu của cả nước.
Vì vậy, trong nhiều năm qua, Chính phủ và các bộ, ngành đã nỗ lực đơn giản hóa các thủ tục xuất nhập khẩu, tăng cường tính minh bạch trong chính sách thương mại, đồng thời thiết lập các cơ chế để giải quyết khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp, như: triển khai cơ chế một cửa quốc gia và cơ chế một cửa ASEAN, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thông quan, kiểm tra sau thông quan và giám sát hàng hóa. Cũng trong những năm gần đây, công tác rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính đã được các bộ, ngành từng bước thực hiện.
Tuy nhiên, theo kết quả đánh giá “Mức độ hài lòng của doanh nghiệp về việc thực hiện thủ tục hành chính xuất nhập khẩu” do VCCI phối hợp với Tổng cục Hải quan và Dự án Tạo thuận lợi thương mại của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ công bố vào tháng 7-2021 cho biết, khoảng 38% doanh nghiệp còn gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình tìm hiểu thông tin thủ tục hành chính xuất nhập khẩu; khoảng 24% doanh nghiệp phản ánh tình trạng quy định hoặc chính sách pháp luật thay đổi thường xuyên gây khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Vì vậy, hội nghị đối thoại hướng đến thúc đẩy sự tương tác trực tiếp và tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan chức năng liên quan đến chính sách xuất nhập khẩu, tập trung vào việc tháo gỡ những khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp tại 4 tỉnh Đông Bắc bộ. Sự kiện này cũng góp phần thực hiện thỏa thuận “Kết nối kinh tế trục cao tốc phía Đông”. Đây là thỏa thuận quan trọng giúp phát huy các tiềm năng và điều kiện của 4 địa phương nằm trên trục cao tốc hướng đông, từ Hà Nội đến Hải Phòng và đến cửa khẩu Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh), tạo ra động lực xây dựng một khu vực năng động, hấp dẫn với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Đại diện VCCI mong muốn các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp tại khu vực này có những trao đổi thẳng thắn, kịp thời phản ánh những vướng mắc về chính sách xuất nhập khẩu trong thực tiễn để cơ quan hải quan kịp thời tháo gỡ, hỗ trợ hiệu quả công tác cải cách hành chính và tạo thuận lợi cho thương mại trong thời gian sắp tới.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương, Trần Văn Quân cho biết, trong thời gian qua, Chính phủ và các bộ ngành đã có rất nhiều nỗ lực nhằm đơn giản hóa các thủ tục xuất, nhập khẩu, gỡ bỏ các hàng rào thuế quan và tăng cường tính minh bạch trong chính sách thương mại, đồng thời thiết lập các cơ chế để giải quyết các khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp. Nhưng thực tế cho thấy, cộng đồng doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các chính sách, thủ tục liên quan đến các hoạt động thương mại qua biên giới.
Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương mong muốn các doanh nghiệp mạnh dạn thể hiện quan điểm, nêu rõ được những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động xuất nhập khẩu; nguyên nhân do đâu, do cán bộ công chức hay do cơ chế chính sách chưa phù hợp… để các đồng chí lãnh đạo bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia kinh tế và Lãnh đạo VCCI cùng bàn phương án tháo gỡ khó khăn, giúp các doanh nghiệp thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu; tạo sự gắn kết, thúc đẩy quan hệ đối tác giữa chính quyền và doanh nghiệp; tăng cường tiếng nói của doanh nghiệp trong quá trình vận động chính sách tạo thuận lợi thương mại.
Về phía Hải Dương, sẽ cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để các doanh nghiệp nghiên cứu đầu tư và thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh, trong đó có hoạt động xuất nhập khẩu. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc thuộc trách nhiệm giải quyết của UBND tỉnh và các sở, ban, ngành, tỉnh sẽ chỉ đạo giải quyết nhanh nhất có thể.
Tại hội nghị, ông Trương Đức Trọng - Đại diện Ban Pháp chế VCCI đã tổng hợp báo cáo một số khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại 4 tỉnh, thành phố từ kết quả một số điều tra doanh nghiệp của VCCI. Trong đó nhấn mạnh 03 vấn đề về tiếp cận thông tin; thực hiện các thủ tục hải quanvà vấn đề về thủ tục quản lý và kiểm tra chuyên ngành. Từ đó đưa ra một số khuyến nghị, một số lĩnh vực cần tập trung cải thiện như: cần hoàn thiện hệ thống pháp luật Hải quan với tính ổn định, nhất quán, hiện đại, khả thi, công khai, minh bạch và dễ tiếp cận; tập trung cải thiện những lĩnh vực, khâu quy trình còn phiền hà như các thủ tục kiểm tra chuyên ngành, rà soát hoạt động lấy mẫu kiểm tra vì đây là khâu doanh nghiệp thường phản ánh gặp khó khăn. Đồng thời giảm tình trạng chồng chéo trong kiểm tra chuyên ngành. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần tìm hiểu và nắm rõ các quy định pháp luật, các chính sách hiện hành về xuất nhập khẩu… Tăng cường hiểu biết về công nghệ thông tin để ứng dụng hiệu quả hơn trong thực hiện thủ tục hành chính. Liên kết và tận dụng hiệu quả kênh Hiệp hội doanh nghiệp.
Để hoạt động thương mại xuyên biên giới thuận lợi và giúp các doanh nghiệp xuất nhập khẩu giảm thiểu khó khăn, đại diện doanh nghiệp và cơ quan quản lý tập trung trao đổi tháo gỡ các khó khăn cho nhằm thúc đẩy hoạt động XNK của 4 địa phương; cùng tìm ra giải pháp cải cách trong lĩnh vực thuế, hải quan, kiểm tra chuyên ngành, ngân hàng, logistics và hạ tầng xuất nhập khẩu; đồng thời kiến nghị các bộ, ngành thống nhất hướng dẫn quy định để doanh nghiệp xuất, nhập khẩu; đề nghị rút gọn hơn nữa thời gian kiểm tra thông quan, kiểm tra chuyên ngành, xem xét bổ sung các quy định theo các cam kết Hiệp định thương mại tự do FTA.
Phát biểu tại hội nghị đối thoại, Lãnh đạo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam khẳng định, sẽ tiếp tục chủ động tập hợp ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp để kiến nghị giải quyết các khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp. Đồng thời, sẽ tiếp tục hỗ trợ tăng cường quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp với các cơ quan thuế, hải quan, thực hiện các hoạt động đối thoại giúp củng cố mối quan hệ đối tác giữa chính quyền và doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu; tăng cường tiếng nói của doanh nghiệp trong quá trình xây dựng và thực thi chính sách tạo thuận lợi thương mại trong thời gian tới./.
