Theo yêu cầu từ Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải (GTVT), Hà Tĩnh sẽ bàn giao toàn bộ mặt bằng cao tốc Bắc - Nam trong quý II/2023. Cùng với đó là việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trong đó, nhiệm vụ xây dựng các khu tái định cư đang được tỉnh Hà Tĩnh tập trung triển khai.
Khởi công khu tái định cư cho người dân huyện Thạch Hà bị ảnh hưởng bởi cao tốc Bắc - Nam.
Theo đó, để có mặt bằng phục vụ cho việc thi công 3 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đi qua địa bàn Hà Tĩnh với tổng chiều dài 102,38 km cùng 3 tuyến song hành, kết nối cao tốc, Hà Tĩnh cần bàn giao 902 ha đất các loại với gần 9.000 hộ dân bị ảnh hưởng, cất bốc hơn 1.285 ngôi mộ, di dời 478,61 km đường điện cùng các công trình, hạ tầng kỹ thuật khác.
Đến giữa tháng 5/2023, Hà Tĩnh đã kiểm đếm đạt 99,61%, phê duyệt phương án bồi thường 90,46%, đền bù và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư đạt 87,12%. Tiến độ giải ngân nguồn vốn giải phóng mặt băng (GPMB) dự án là 833,43/2.578,69 tỷ đồng (đạt 32,32%).
Thông tin từ Sở Xây dựng Hà Tĩnh cho biết, có 32 vị trí quy hoạch mặt bằng xây dựng (28 khu tái định cư, 4 khu nghĩa trang) đã được UBND tỉnh chấp thuận. Về hồ sơ thiết kế, đã thẩm định, phê duyệt được 28/32 vị trí. Đến nay, đã có 13 khu tái định cư dự án cao tốc Bắc - Nam được khởi công xây dựng (Đức Thọ 1, Can Lộc 2, Thạch Hà 6, Kỳ Anh 3 và thị xã Kỳ Anh 1). Các địa điểm còn lại đang thực hiện công tác lựa chọn nhà thầu. Ngoài ra, huyện Kỳ Anh cũng đã khởi công xây dựng 2 khu nghĩa trang.
Cùng với việc triển xây dựng các khu tái định cư, nghĩa trang mới, Hà Tĩnh cũng yêu cầu các địa phương có tuyến cao tốc đi qua cần tập trung di dời hệ thống đường điện, công trình hạ tầng kỹ thuật để bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư triển khai dự án.
Tại thị xã Kỳ Anh, tiểu dự án hạ tầng khu tái định cư phục vụ dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn qua thị xã này do UBND thị xã Kỳ Anh làm chủ đầu tư đã được khởi công trước đó tại thôn Hoa Tiến, xã Kỳ Hoa. Công trình có vốn đầu tư 7 tỷ đồng xây dựng trên diện tích 9.000 m2. Trong đó, quy hoạch phân 16 lô đất tái định cư, diện tích mỗi lô 300 m2, phần đất còn lại dành cho hệ thống giao thông, hạ tầng kỹ thuật, cây xanh. Dự kiến khu tái định cư này sẽ hoàn thành vào cuối tháng 7/2023.
Còn tại huyện Can Lộc, cần xây dựng 5 khu tái định cư để di dời 167 hộ dân, bên cạnh đó cất bốc, di dời 778 ngôi mộ. Hiện, địa phương này đang hoàn thiện các thủ tục cần thiết để bắt tay vào xây dựng các khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng.
Thực hiện dự án cao tốc Bắc Nam đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2020 - 2025 đoạn qua huyện Thạch Hà với chiều dài tuyến chính 18,17km với 7 xã bị ảnh hưởng bao gồm Việt Tiến, Thạch Ngọc, Lưu Vĩnh Sơn, Thạch Đài, Thạch Xuân, Tân Lâm Hương, Nam Điền. Trong đó, có 86 hộ dân thuộc diện tái định cư thuộc các xã Thạch Xuân, Tân Lâm Hương, Thạch Ngọc. Huyện Thạch Hà phải xây dựng 8 khu tái định cư cho người dân và mở rộng nghĩa trang ở xã Thạch Đài để di dời mồ mả.
Ông Nguyễn Văn Sáu - Phó Chủ tịch UBND huyện Thạch Hà cho hay: Ban đầu, địa phương đặt mục tiêu khởi công xây dựng hạ tầng khu tái định cư trong tháng 3. Tuy nhiên, do trình tự, thủ tục triển khai phức tạp, mất nhiều thời gian nên không đạt được như kế hoạch nên phải đến tháng 5 này mới làm được. Hiện, huyện đã triển khai khởi công xây dựng 6 điểm tại định cư.
Trước những lo lắng của người dân trong việc tái định cư, nhường mặt bằng cho dự án cao tốc, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh, hiện việc tái định cư đang giao cho các địa phương vận động dân, bước đầu chính quyền sẽ hỗ trợ bà con việc thuê nhà ở trong thời gian xây tái định cư, không phải chờ tái định cư; và khu tái định cư san nền thì đồng thời giao mặt bằng để người dân kịp thời xây nhà. Hà Tĩnh đang đẩy nhanh tiến độ và thì quyết tâm triển khai hoàn thành trong năm và cũng sẽ kịp tiến độ cho người dân hoàn tất xây nhà ở.
Hiện nay, những khó khăn, vướng mắc chủ yếu là do hạ tầng các khu tái định cư chưa hoàn thiện, người dân thuộc diện di dời chưa thể chuyển đến nơi ở mới để giao đất cho dự án; một số cơ sở sản xuất, trang trại chăn nuôi đang khó khăn trong định giá đền bù và vướng mắc về di dời hạ tầng đường điện.
Đến thời điểm này, Hà Tĩnh đang giao các địa phương, đơn vị, tập trung cao cho việc triển khai xây dựng khu tái định cư, chi trả tiền bồi thường đất dân cư, cất bốc mồ mả, di dời công trình, hạ tầng kỹ thuật.. để hoàn thiện, bàn giao mặt bằng dự án kịp tiến độ thi công cao tốc Bắc - Nam.
