Xã Việt Tiến và Thạch Liên (huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) là 2 địa phương có diện tích trồng dưa lê, dưa gang, dưa hấu lớn trên địa bàn. Vụ trồng năm nay, vào thời điểm dưa ra hoa bị mưa nhiều gây ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn nên năng suất các loại dưa giảm đáng kể. Đặc biệt, hiện tại, bệnh đốm lá đang gây thiệt hại cho nhiều hộ dân trồng dưa trên địa bàn.
Vào thời điểm này năm ngoái, trên các cánh đồng trồng dưa tại huyện Thạch Hà tấp nập người, thương lái, xe cộ đến thu mua dưa. Năm nay, cánh đồng khá vắng bóng dáng thương lái, người trồng dưa cố mót dưa bán để vớt vát lại tiền giống, phân bón.
Vừa thu hoạch dưa, bà Đặng Thị Hoa, thôn Phúc Lộc, xã Việt Tiến, huyện Thạch Hà, cho biết: "Gia đình tôi trồng 5 sào dưa các loại, năm ngoái trừ chi phí còn lãi khoảng 30 triệu. Năm nay, dưa bị hư hỏng nhiều, được quả nào thì dưa xấu, nhiều cây đã bị chết rồi. Năm nay may thì đủ tiền giống và phân bón:.
Bà con ở đây cho biết, vào tháng 2 hằng năm, người dân bắt đầu trồng dưa, đến tháng 4 bắt đầu thu hoạch. Thời gian thu hoạch diễn ra khoảng 1 tháng. Năm ngoái, người đến thu mua rầm rập. Nhưng năm nay mất mùa, quả xấu nên cũng vắng bóng người mua.
Dù mới vào giữa vụ thu hoạch nhưng nhiều diện tích dưa chỉ thu được 1-2 đợt đã bị cháy lá, nhiều quả queo quắt, sâu, thối… không còn khả năng phát triển, nhiều ruộng bị chết cây.
Chị Nguyễn Thị Hồng, thôn Lộc Thọ, xã Việt Tiến bộc bạch: "Gia đình tôi làm gần 5 sào. Năm ngoái trừ chi phí gia đình còn lãi 40 triệu/4 sào. Nhưng năm nay không được một phần của năm ngoái, lần này mới hái lần thứ 3, nhưng năm nay dưa quả ít, mã không đẹp".
Ghi nhận tại các cánh đồng dưa, dù mới vào vụ thu hoạch các loại dưa nhưng nhiều ruộng dưa đã bị cháy lá, quả nhỏ, có nhiều ruộng cây chết gần hết.
Hiện tại, giá dưa lê bán tại ruộng dao động từ 20.000 - 25.000 đồng/kg, dưa gang, dưa hấu có giá 15.000 đồng/kg. So với vụ năm ngoái, giá có nhỉnh hơn nhưng nhiều diện tích nay đã không còn khả năng cho thu hoạch lứa sau nên việc giá dưa bán ra cao hơn chỉ giúp người dân gỡ lại phần vốn đã bỏ ra.
Vừa tìm những quả dưa đã chín để hái bán, bà Nguyễn Thị Hoàn, thôn Lộc Thọ (xã Việt Tiến) trải lòng: "Năm ngoái, giá dưa có thấp hơn nhưng dưa rất năng suất, đến lúc thu hoạch dưa trải đầy trên ruộng. Còn năm nay, dưa ít quả, không đẹp mã. Năm nay, tiền giống và phân bón tăng cao, nên với 7 sào dưa thu hoạch xong may chăng tôi chỉ vớt vát lại được tiền giống và phân bón".
Cũng như xã Việt Tiến, trên cánh đồng dưa tại thôn Thọ (xã Thạch Liên), các loại dưa lê, dưa gang đã cháy trụi lá, cây dưa không còn khả năng cho quả mà tàn lụi, cỏ mọc um tùm.
Theo tính toán của người trồng dưa, trung bình mỗi sào dưa người trồng phải đầu tư khoảng 2 triệu đồng, gồm tiền giống, phân bón. Tuy nhiên, với việc dưa mất mùa như năm nay, người dân chỉ còn hy vọng gỡ gạc lại phần nào tiền vốn bỏ ra.
Trao đổi với Phóng viên, ông Đặng Hữu Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Việt Tiến cho biết: "Toàn xã có hơn 11 ha dưa các loại với hơn 50 hộ tham gia sản xuất, tập trung nhiều ở các thôn Việt Yên, Phúc Lộc. Vụ dưa năm nay, vì gặp phải các đợt mưa lớn lúc dưa ra hoa nên tỷ lệ đậu quả thấp. Thêm vào đó, thời điểm này bệnh đốm lá trên dưa đang phát triển nên nhiều diện tích đã bị hỏng sớm. Các năm trước, vụ dưa đưa lại thu nhập cao cho người dân nhưng năm nay, đa số ruộng dưa đều bị hư hỏng sớm, ước tính thiệt hại hơn 20% diện tích, ảnh hưởng đến nguồn thu nhập chính của nhiều hộ dân", ông nói.
