Giá lúa gạo đã tăng trở lại, nông dân vẫn thấp thỏm chờ giải pháp xuất khẩu gạo bền vững

Giá lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long đã tăng nhẹ. Thời điểm này nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long đã thu hoạch khoảng 50% vụ Đông Xuân 2024-2025. Với giá lúa thu mua hiện nay lợi nhuận chỉ đủ cho bà con tái sản xuất lại vụ lúa Hè thu sắp tới chứ không dư dả nhiều, do vậy nông dân vẫn chờ đợi những giải pháp xuất khẩu bền vững.
gia-lua-gao-1-1742127842.jpg
Hiện nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long đã thu hoạch khoảng 50% vụ Đông Xuân 2024-2025.(Ảnh minh họa)

Giá lúa gạo đã nhích tăng trở lại

Giá lúa, gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long tuần qua có sự tăng giá trở lại. Giá gạo xuất khẩu Việt Nam cũng tăng nhẹ. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá lúa thường tại ruộng tuần qua cao nhất là 5.650 đồng/kg, giá bình quân là 5.514 đồng/kg, tăng 50 đồng/kg. Giá lúa thường tại kho trung bình ở mức 6.733 đồng/kg; giá cao nhất là 6.950 đồng/kg.

Giá các mặt hàng gạo cũng có sự điều chỉnh tăng. Cụ thể, gạo 5% tấm có giá cao nhất 11.600 đồng/kg, giá bình quân 10.293 đồng/kg, tăng 79 đồng/kg.

Gạo 15% tấm có giá cao nhất 11.200 đồng/kg, giá bình quân 10.067 đồng/kg, tăng 83 đồng/kg. Gạo 25% tấm có giá cao nhất 9.350 đồng/kg, giá bình quân 9.200 đồng/kg, tăng 83 đồng/kg.

Giá gạo xát trắng loại 1 tăng 60 đồng/kg, giá trung bình là 10.350 đồng/kg. Gạo lứt loại 1 tăng 50 đồng/kg, trung bình là 8.717 đồng/kg.

gia-lua-gao-2-1742127753.jpg
Giá lúa, gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long tuần qua có sự tăng giá trở lại. Giá gạo xuất khẩu Việt Nam cũng tăng nhẹ.(Ảnh minh họa)

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường An Giang cho biết, giá một số loại lúa được thương lái thu mua như IR 50404 từ 5.500-5.600 đồng/kg; OM 5451 ở mức từ 5.700-5.800 đồng/kg; Đài thơm 8 (tươi) và OM 18 (tươi) dao động từ 6.400-6.650 đồng/kg.

Với mặt hàng gạo trên thị trường bán lẻ tại An Giang, gạo thường có giá từ 15.000-16.000 đồng/kg; gạo thơm thái hạt dài từ 20.000-22.000 đồng/kg; gạo Jasmine từ 18.000-20.000 đồng/kg; gạo trắng thông dụng 17.000 đồng/kg, gạo Nàng Hoa 21.500 đồng/kg; gạo Hương Lài 22.000 đồng/kg; gạo thơm Đài Loan 21.000 đồng/kg; gạo Sóc thường dao động ở mốc 18.000 đồng/kg; gạo Sóc Thái giá 21.000 đồng/kg; gạo Nhật giá 22.000 đồng/kg.

Gạo nguyên liệu IR 504 ở mức 8.150-8.200 đồng/kg, gạo thành phẩm IR 504 từ 9.500-9.700 đồng/kg; gạo nguyên liệu OM 380 từ 7.750-7.850 đồng/kg; gạo thành phẩm OM 380 dao động ở 8.800-9.000 đồng/kg.

Với mặt hàng phụ phẩm, giá phụ phẩm các loại dao động trong khoảng từ 7.300-10.000 đồng/kg. Giá tấm thơm ở mức 7.100-7.300 đồng/kg; giá cám khô ở mức 7.300-10.000 đồng/kg.

Về xuất khẩu, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức 392 USD/tấn trong phiên 13/3, tăng so với mức 389 USD/tấn một tuần trước đó.

Tập trung vào các giống lúa chất lượng cao và các giống lúa đặc sản

Hiện nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long đã thu hoạch khoảng 50% vụ Đông Xuân 2024-2025. Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) cho biết, tính đến đầu tháng 3 năm nay, sản lượng lúa đã thu hoạch vụ Đông xuân 2024-2025 tại vùng ĐBSCL đạt hơn 4,2 triệu tấn, với diện tích hơn 605.000ha; dự kiến sản lượng lúa còn lại đạt gần 6,6 triệu tấn, với diện tích khoảng 900.000ha.

Như vậy, quy mô diện tích sản xuất lúa gạo tại vùng ĐBSCL tuy có giảm nhưng năng suất tăng, từ đó sản lượng không có nhiều biến động so với cùng kỳ. Tuy nhiên, vấn đề “nóng” lúc này tại vùng ĐBSCL là giá thu mua lúa tươi của nông dân đang giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2024.

Ghi nhận thực tế tại tỉnh Hậu Giang, hiện nông dân nơi đây đã thu hoạch được hơn 25.000ha trong tổng số gần 73.767ha đã xuống giống, với năng suất bình quân đạt 7,61 tấn/ha. Vừa thu hoạch xong gần 2ha lúa Đông xuân (giống lúa Đài Thơm 8), ông Trần Văn Hiếu, ở xã Vị Thanh, huyện Vị Thủy, cho hay: “Vụ Đông xuân năm nay, tôi bán lúa chỉ được giá 6.500 đồng/kg, thấp hơn 1.700 đồng/kg so với cùng kỳ.

Với năng suất gần 1,1 tấn/công (một công 1.300m2) thì sau khi trừ đi chi phí sản xuất, gia đình tôi thu được nguồn lợi nhuận khoảng 25 triệu đồng/ha, trong khi cùng kỳ năm rồi đạt hơn 35 triệu đồng/ha. Số tiền lợi nhuận trong vụ Đông xuân năm nay chỉ đủ cho bà con tái sản xuất lại vụ lúa Hè thu sắp tới chứ không dư dả nhiều”.

Theo nhận định của ngành chức năng, nguyên nhân giá lúa tại vùng ĐBSCL giảm là do ảnh hưởng của giá gạo xuất khẩu giảm. Theo đó, giá gạo xuất khẩu trung bình 2 tháng đầu năm nay của Việt Nam ước đạt 553 USD/tấn, giảm 18,3% so với cùng kỳ. Lý do giá gạo xuất khẩu giảm là vì nguồn cung gạo thế giới tăng tạo áp lực lên thị trường gạo toàn cầu; bên cạnh đó là nhu cầu nhập khẩu giảm và chưa có dấu hiệu phục hồi trong thời gian ngắn hạn; đồng thời Ấn Độ kết thúc lệnh cấm xuất khẩu gạo và quay lại thị trường xuất khẩu với sản lượng dồi dào.

gia-lua-gao-4-1742127946.jpg
Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) cho biết, tính đến đầu tháng 3 năm nay, sản lượng lúa đã thu hoạch vụ Đông xuân 2024-2025 tại vùng ĐBSCL đạt hơn 4,2 triệu tấn, với diện tích hơn 605.000ha... (Ảnh minh họa)

Để sớm tháo gỡ những khó khăn trong việc tiêu thụ lúa gạo hiện nay tại vùng ĐBSCL, ngành chức năng của Trung ương, tỉnh và doanh nghiệp đã kiến nghị thực hiện nhiều giải pháp trước mắt và lâu dài. Theo đó, Bộ NN&MT cho rằng, giải pháp trước mắt là bộ sẽ chỉ đạo các địa phương vùng ĐBSCL tập trung sản xuất, thu hoạch lúa vụ Đông xuân đúng thời vụ.

Bên cạnh đó, Bộ NN&MT tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến thị trường gạo thế giới, nhất là nắm bắt nhu cầu nhập khẩu gạo tại các thị trường còn nhiều dư địa như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, châu Phi… Từ đó cung cấp, cập nhật thông tin kịp thời tới các địa phương, doanh nghiệp để có những điều chỉnh kế hoạch sản xuất, xuất khẩu phù hợp với diễn biến thị trường.

Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NN&MT, cho hay: Về giải pháp lâu dài, bộ sẽ phối hợp với các địa phương vùng ĐBSCL đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu sản xuất bằng việc giảm diện tích lúa năng suất thấp, tập trung vào các giống lúa chất lượng cao và các giống lúa đặc sản khác nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu, nhất là ổn định giá bán ở mức cao. Bên cạnh đó là ứng dụng công nghệ hiện đại trong canh tác lúa nhằm giảm chi phí đầu tư, tăng lợi nhuận. Song song đó là hỗ trợ các hiệp hội, doanh nghiệp xây dựng và phát triển các thương hiệu gạo bền vững và thân thiện môi trường.

Bên cạnh Bộ NN&MT thì nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo trong nước cũng đề ra giải pháp trước mắt là chủ động rà soát năng lực thu mua, chế biến, tạm trữ trong giai đoạn thị trường có biến động và giá mua thấp như hiện nay; nhất là rà soát các hợp đồng đã ký kết, từ đó xây dựng kế hoạch, xác định nhu cầu nguồn vốn tín dụng để thu mua tối đa lúa gạo cho nông dân trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh đó là nỗ lực tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu để góp phần tháo gỡ đầu ra cho lúa gạo./.

Bình Nguyên