Giá gạch tăng mạnh, thị trường khan hiếm nguồn cung
Từ tháng 2 đến tháng 3 âm lịch là thời điểm các công trình xây dựng khởi công nhiều nhất trong năm. Bởi ngoài yếu tố “ngày rộng tháng dài” thì thời tiết khô ráo là điều kiện lý tưởng giúp việc xây dựng thuận lợi hơn. Vì vậy, thời điểm này, thị trường vật liệu xây dựng, đặc biệt là các loại gạch xây bắt đầu nóng lên, liên tục khan hàng.
Theo ông Nguyễn Văn Hùy, Giám đốc Công ty CP Gạch Hoàng Long (Tứ Kỳ), từ đầu năm đến nay, nhà máy đã hoạt động hết công suất nhưng vẫn không đủ gạch cung cấp cho khách hàng. Để đáp ứng nhu cầu khách hàng, nhà máy chạy cả hai dây chuyền, mỗi ngày cấp ra thị trường gần 20 vạn viên gạch thành phẩm.
"Từ sau Tết, tôi cho chạy thêm lò thứ 2 để đủ gạch cung cấp cho khách hàng. Hiện giờ, gạch ra đến đâu là khách mua hết đến đấy. Nhu cầu lớn nên giá gạch cũng tăng nhẹ. Giá mỗi viên gạch tăng từ 120 - 150 đồng so với thời điểm trước Tết", ông Huỳ cho biết.
Cũng giống như Công ty Hoàng Long, Công ty CP Sản xuất và Dịch vụ thương mại vật liệu xây dựng Cường Thịnh 68 (Thanh Hà) cũng trong tình trạng không đủ gạch cung cấp cho khách.
"Hiện tại, mỗi ngày Công ty cung cấp cho các đại lý gần 30 vạn viên gạch tiêu chuẩn. Do nhu cầu tiêu thụ cao nên các đại lý thường xuyên điện thoại giục giao hàng. Dù vậy, chúng tôi không dám chạy nhiều vì sợ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm", ông Hoàng Thế Nhiên, Giám đốc công ty cho biết.
Theo đánh giá của một số chủ nhà máy sản xuất gạch tuynel, hiện tượng khan hiếm gạch xây dựng bắt đầu từ sau Tết Nguyên đán. Nguyên nhân do nửa cuối năm 2018 giá gạch xây xuống thấp, các nhà máy hoạt động cầm chừng nên không có sản phẩm dự trữ. Các đại lý cho rằng giá gạch còn xuống thấp nên không mua dự phòng. Đến khi nhu cầu tăng mạnh, các nhà máy sản xuất không kịp trong khi đại lý thiếu hàng giao cho khách.
Một chủ đại lý bán vật liệu xây dựng ở xã Tân Hương (Ninh Giang), từ đầu năm đến nay thị trường gạch xây dựng khởi sắc rõ nét, sức mua tăng đột biến, sản lượng tiêu thụ tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung bình mỗi ngày đại lý này cung cấp ra thị trường từ 2-3 vạn gạch xây, có ngày lên đến 10 vạn. Hiện tại đại lý đã không còn gạch để bán. Trên bãi hiện chỉ còn 20-30 vạn gạch của các gia đình đã đặt từ 2 tháng trước.
“Mặc dù đã chủ động lấy gạch về nhiều trong Tết nhưng hiện tại cứ có viên gạch nào là khách bốc viên đó. Để có đủ nguồn hàng cung cấp cho khách, chúng tôi phải gọi điện thúc giục các chủ nhà máy gạch thường xuyên nhưng phải mất hàng tuần mới có hàng. Hiện tôi có 2 chiếc tàu với sức chứa gần 30 vạn gạch vẫn đang phải nằm chờ ngoài bến nhiều ngày nay để đợi lấy hàng từ các doanh nghiệp. Tới thời điểm hiện tại chúng tôi không dám nhận bán cho các công trình mà chỉ bán lẻ vì không có đủ hàng để cung ứng”, chủ đại lý chia sẻ.
Thu hẹp sản xuất
Sau Tết Nguyên đán, thị trường gạch xây dựng ở Hải Dương ghi nhận mức giá tăng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Trong khi nhu cầu từ người dân và các công trình tăng mạnh, thì nguồn cung lại rơi vào tình trạng “nhỏ giọt”.
Đằng sau sự tăng giá bất thường ấy là một chuỗi hệ quả kéo dài – mà trung tâm chính là việc thu hẹp quy mô sản xuất tại nhiều nhà máy gạch tuynel.
Đa phần sản xuất cầm chừng vì chi phí đầu vào đội lên quá cao. Nguyên nhân lớn nhất khiến nhiều nhà máy không thể duy trì sản xuất ổn định là chi phí đầu vào biến động mạnh.
Trong vòng 5 năm qua, giá nguyên liệu chính như đất đồi (đất sét), than đã tăng từ 40 - 50%. Đồng thời, giá điện và tiền công thợ cũng tăng đều mỗi năm, khiến chi phí sản xuất mỗi viên gạch tăng đáng kể, trong khi giá bán sản phẩm gần như không tăng suốt thời gian dài.
Ông Vũ Văn Hạt – Giám đốc Công ty TNHH Đồng Tâm (Tứ Kỳ, Hải Dương) – cho biết: “Từ năm 2019 đến 2024, giá gạch nung chỉ dao động trong khoảng 1.100 – 1.300 đồng/viên, nhưng chi phí sản xuất thì đã đội lên gấp rưỡi. Chúng tôi giữ giá để cạnh tranh, nhưng lỗ kéo dài, buộc phải cắt giảm sản lượng.”
Bên cạnh việc sản xuất cầm chừng thì thiên tai làm trầm trọng thêm tình hình ngành gạch. Không chỉ chịu áp lực từ thị trường, các nhà máy còn bị thiệt hại nặng nề do thiên tai.
Cơn bão Yagi và trận lũ tháng 9/2024 đã khiến nhiều xưởng sản xuất tại Hải Dương bị úng ngập, sập mái, máy móc hư hỏng nặng. Một số nhà máy như Công ty Cường Thịnh 68 phải ngừng hoạt động suốt 3 tháng, đến nay vẫn chỉ hoạt động cầm chừng, ưu tiên cung cấp hàng cho đối tác thân thiết.
Chính vì các nhà máy sản xuất cầm chừng đề duy trì hoạt động cho nên việc không dự trữ, nguồn hàng cũng là điều dễ hiểu. trong khi đó, giá gạch xuống thấp vào cuối năm 2024, nhiều doanh nghiệp không dám dự trữ hàng, thậm chí tạm dừng đầu tư. Các đại lý cũng không gom hàng do lo ngại rủi ro. Khi thị trường bật tăng vào mùa xây dựng đầu năm 2025, không còn nguồn hàng tồn kho, sản xuất mới thì không theo kịp – dẫn đến “đứt gãy” nguồn cung.
Theo ông Hoàng Thế Nhiên, Giám đốc Công ty Cường Thịnh 68: “Dù biết mùa xây dựng sẽ nóng, nhưng sau bão, nhà xưởng hư hại, chi phí sửa chữa lớn, chúng tôi buộc phải cắt giảm sản lượng để duy trì máy móc hoạt động ổn định”./.