Ngày nay, với sự bùng nổ của internet và các mạng xã hội, tin giả đã và đang gây ra nhiều mối hiểm họa nguy hại. Tin giả xấu độc không những có sức công phá nền kinh tế, tài chính, nông nghiệp mà còn đe dọa đến an toàn an ninh của mỗi quốc gia. Trong phạm vi nhỏ hơn là quyền lợi của doanh nghiệp, cá nhân, tin giả cũng mang lại sức công phá khủng khiếp. Nhiều doanh nghiệp nằm trên bờ vực phá sản hoặc lao đao do tin đồn thất thiệt.
Tại tọa đàm: Bảo vệ doanh nghiệp trước tin giả, từ góc nhìn của tổ chức quốc gia đại diện cho doanh nghiệp, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết: Tin giả ảnh hưởng đến mọi doanh nghiệp, người dân. Thực ra tin giả không phải gần đây mới xuất hiện, tuy nhiên dưới sự phát triển của mạng xã hội, nên thông tin giả khuyếch trương, tác động rất kinh khủng.
Trước đây tin đồn cũng đã xuất hiện, chẳng hạn như doanh nghiệp đang kinh doanh bình thường nhưng tự nhiên "một ngày đẹp trời" có một chỗ nào đấy đăng tin những tác động tiêu cực của sản phẩm của họ - chẳng hạn ăn có thể bị ung thư. Ngay lập tức việc cung ứng hàng hóa của doanh nghiệp có thể chịu ảnh hưởng rất lớn, khách hàng có thể ngừng mua, ngừng nhập hàng, người ta đang kiểm định, đang tìm hiểu thì sẽ gây thiệt hại rất lớn.
Một xu hướng điển hình nữa là chủ doanh nghiệp bị đồn là bị bắt hoặc bị bệnh tật. Có rất nhiều hình thức như vậy, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp rất lớn. Việc này không chỉ doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực bởi những tin đồn thất thiệt mà rất điển hình ở Việt Nam là nhiều nghệ sĩ nổi tiếng phải xuất hiện để đính chính rằng "tôi vẫn sống, tôi vẫn bình thường", trong khi có nhiều tin đồn người đấy bị bệnh nặng hoặc qua đời. Hiện tượng này rất phổ biến.
Những năm gần đây, đặc biệt với sự phát triển mạng xã hội ở Việt Nam thì tin giả ảnh hưởng đến doanh nghiệp rất lớn. Đơn cử như, khi mà những tin đồn về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, người đứng đầu doanh nghiệp hay là những thông tin sai lệch xuất hiện lan tràn trên không gian mạng, lập tức doanh nghiệp lĩnh hậu quả ngay. Theo đó, cổ phiếu của doanh nghiệp xuống giá, ngân hàng mà doanh nghiệp đang vay lập tức phải tìm hiểu ngay về "sức khỏe" của doanh nghiệp, thậm chí có thể đình trệ hợp đồng tín dụng, gây nên rất nhiều đối tác có thể cũng bị ảnh hưởng đến hoạt động. tức là tin giả nhưng hậu quả rất thật.
Và những yếu tố này gây ảnh hưởng rất khủng khiếp đối với hoạt động của doanh nghiệp, nhưng điều đáng ngại hơn là tác động của tin giả này là nhiều lúc doanh nghiệp như đối đầu với "bóng ma", vì trước đây nếu nguồn gốc tin giả có thể biết là được một tờ báo, một địa điểm nào hay một người cung cấp tin nhưng hiện nay với mạng xã hội, từng doanh nghiệp một sẽ rất khó biết nó từ đâu ra, vì cái gì, liên quan đến ai? Cho nên ảnh hưởng đến doanh nghiệp rất lớn.
Chia sẻ về kinh nghiệm xử lý tin giả, ông Nguyễn Vũ Long, Quyền Tổng giám đốc, thành viên Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần chứng khoán Vndirect thừa nhận rằng trong giai đoạn vừa qua thì có rất nhiều thông tin sai lệch, thông tin không đúng sự thật được nói về Vndirect. Cụ thể, khi thị trường chứng khoán rất xấu thì bản thân Vndirect cũng chịu rất nhiều thông tin sai lệch, bao gồm thông tin về hoạt động kinh doanh, thông tin về hoạt động tư vấn cho khách hàng, rồi các thông tin khác ví dụ Chủ tịch và Tổng giám đốc Vndirect bị bắt…Ở góc độ doanh nghiệp thì những thông tin sai lệch, đầu tiên nó ảnh hưởng đến niềm tin của khách hàng, thứ hai là nó ảnh hưởng đến uy tín với các đối tác…
Trước những rủi ro đó, thứ nhất chúng đối chọn cách đối mặt trực tiếp bằng cách truyền thông lại thông qua hình thức có thể là email, trao đổi trực tiếp và quan trọng nhất là truyền thông đến nhân viên của mình, đến các đối tác của mình vì đó là những người rất là hiểu gắn bó cùng với doanh nghiệp, những người rất tin tưởng vào mình, những người có khả năng giúp mình đính chính lại thông tin.
Thứ hai là đối với những thông tin sai lệch có thể làm ảnh hưởng đến uy tín và ảnh hưởng trực tiếp đến giá cổ phiếu của doanh nghiệp, tác động tới cảm xúc của nhà đầu tư, thì chúng tôi đã chọn cách liên hệ trực tiếp với họ ngay khi có thông tin sai lệch để trao đổi, tư vấn, giải tích thấu đáo. Đây là điều mà tất nhiên là trong điều kiện bình thường thì có thể không cần thiết phải hành động đến như thế, nhưng trong bối cảnh như vừa qua thì chúng tôi thấy rằng đó là biện pháp thực sự cần thiết, hiệu quả và nó sẽ giúp cho nhà đầu tư bình ổn lại tâm lý, bình tĩnh trở lại.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Vũ Long cho rằng, trong bối cảnh kỷ nguyên số, khi tốc độ lan truyền thông tin trên các mạng xã hội rất là nhanh như hiện nay thì để giải bài toán này một cách triệt để cần một sự phối hợp chặt chẽ, giải pháp đồng bộ, tổng thể nhằm điều chỉnh hành vi, thay đổi nhận thức của mỗi người, bao gồm từ người đưa tin đến người chịu ảnh hưởng của thông tin, người đọc, người tiếp nhận thông tin, qua đó giúp chúng ta càng ngày càng giảm thiểu vấn đề này.
Đồng quan điểm, ông Đậu Anh Tuấn thẳng thắn cho bết, có điều rất đáng tiếc ở Việt Nam là một số cơ quan kể cả doanh nghiệp chưa thực sự có chiến lược truyền thông tốt, chưa thực sự cởi mở với báo chí, với truyền thông, chưa thực sự chủ động cung cấp thông tin về mình.Đối với nhiều cơ quan quản lý nhà nước, tuy cũng có cơ chế về người phát ngôn chính thức, nhưng nhiều trường hợp phát ngôn chưa kịp thời, khi đó tin đồn đã đi rất xa rồi. Tin đồn chỉ qua một thời gian ngắn có thể gây thiệt hại rất lớn.
Do đó, theo ông Tuấn, các cơ quan cần phản ứng nhanh hơn. Đồng thời, phải có người rất là chuyên trong lĩnh vực này, là đầu mối trong lĩnh vực này và đưa ra những phản ứng kịp thời. Khi mà thông tin tốt, thông tin đúng nguồn được đưa ra kịp thời nhanh nhất thì hậu quả của tin đồn sẽ giảm đi.
Về mặt dài hạn thì chúng ta cần có đầu mối về vấn đề này, cần có đầu mối hỗ trợ cho các doanh nghiệp, cho người dân ,thậm chí hỗ trợ cho chính các cơ quan nhà nước về cách thức xử lý tin đồn, kỹ năng, kinh nghiệm xử lý tin tồn, và họ phải được đào tạo trong lĩnh vực nhà nước để có thể tư vấn trong lĩnh vực này. Cần phải có nhân sự tốt. Về cơ bản chúng ta phải có nhiều thông tin tốt là gốc rễ của hạn chế tin đồn.
