Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, việc chuẩn hóa mã số vùng trồng trở thành yêu cầu bắt buộc của các thị trường xuất khẩu.
Chuẩn hóa sản xuất – mở rộng cánh cửa xuất khẩu
Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, mã số vùng trồng trở thành “tấm hộ chiếu xanh” giúp nông sản Việt Nam khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Đây không chỉ là điều kiện tiên quyết để đáp ứng các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc, kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và quy trình canh tác bền vững, mà còn là chìa khóa mở rộng cánh cửa xuất khẩu vào những thị trường khó tính như Trung Quốc, EU, Mỹ và các nước châu Á.
Tại An Giang, với 1.280 mã số vùng trồng đã được cấp, địa phương đang tạo dựng lợi thế cạnh tranh rõ rệt cho nông sản chủ lực. Trong đó, 712 mã số phục vụ xuất khẩu với diện tích hơn 23.187 ha, 127 mã số nội địa (8.326 ha) và 441 mã số nội bộ (14.750 ha).
Cách phân loại khoa học, chi tiết và theo nhóm thị trường thể hiện tầm nhìn chiến lược của An Giang trong quản lý sản xuất, giám sát chất lượng và phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp xanh – sạch – bền vững.
Không chỉ dừng lại ở cây lúa – thế mạnh truyền thống, An Giang đang chủ động mở rộng mã số vùng trồng sang cây ăn trái, rau màu và cây dược liệu, từng bước hình thành chuỗi giá trị nông sản đặc thù gắn với lợi thế vùng miền.
Theo thống kê, cây lúa chiếm 743 mã số với diện tích 35.997 ha, cây ăn trái 495 mã số (9.596 ha), rau màu như ớt, khoai lang, khoai môn, gừng, dưa các loại... có 35 mã số (602 ha), cây công nghiệp như tiêu, sim có 5 mã số (66 ha), và cây dược liệu như chúc, kim ngân hoa có 2 mã số (2 ha).
Sự đa dạng hóa vùng trồng không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro trước biến động thị trường, mà còn thúc đẩy mô hình nông nghiệp tuần hoàn, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới nền nông nghiệp xanh, bền vững và có giá trị gia tăng cao.
Đồng hành cùng Đề án quốc gia một triệu ha lúa chất lượng cao
Tính đến nay, ngành chức năng đã giám sát 229 mã số vùng trồng, đảm bảo quy trình sản xuất được tuân thủ nghiêm ngặt: sử dụng phân thuốc đúng quy định, ghi chép nhật ký canh tác đầy đủ. Đây là bước quan trọng để duy trì hiệu lực mã số vùng trồng, tránh nguy cơ bị thu hồi hoặc từ chối nhập khẩu từ các thị trường khó tính.
Việc giám sát này không chỉ nâng cao ý thức của nông dân, mà còn tạo nền tảng để xây dựng thương hiệu nông sản An Giang, hướng tới phát triển bền vững, gắn kết với mục tiêu tăng trưởng xanh của vùng ĐBSCL.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang, hoạt động cấp mã số vùng trồng nằm trong lộ trình thực hiện Đề án phát triển bền vững một triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp và tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030 – một chương trình chiến lược của Chính phủ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng cho ngành lúa gạo Việt Nam.
Với lợi thế về diện tích, hệ thống thủy lợi và kinh nghiệm sản xuất, An Giang đang đóng vai trò tiên phong trong hiện thực hóa mục tiêu này. Việc cấp mã số vùng trồng chính là bước đi đầu tiên để chuẩn hóa quy trình sản xuất, hướng đến mô hình nông nghiệp thông minh, minh bạch và bền vững.
Nền tảng cho nông nghiệp hiện đại và tăng trưởng xanh
Bên cạnh những kết quả tích cực, An Giang vẫn đối mặt với nhiều thách thức như: nhận thức của một bộ phận nông dân còn hạn chế, chi phí duy trì mã số vùng trồng cao, và sự thiếu đồng bộ trong quản lý giữa các cấp.
Để khắc phục, tỉnh đã triển khai các chương trình tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật, đồng thời xây dựng hệ thống giám sát điện tử nhằm theo dõi quy trình sản xuất theo thời gian thực.
Ngoài ra, việc liên kết với doanh nghiệp, hợp tác xã và các tổ chức quốc tế được đẩy mạnh để đảm bảo đầu ra ổn định cho nông sản, đồng thời chia sẻ chi phí và rủi ro trong quá trình canh tác.
Việc cấp mã số vùng trồng không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mà còn tạo tác động xã hội rõ rệt: nông dân được tiếp cận quy trình sản xuất tiên tiến, nâng cao năng lực quản lý và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Người tiêu dùng trong nước cũng được hưởng lợi từ sản phẩm sạch, có nguồn gốc rõ ràng và minh bạch.
Về lâu dài, đây sẽ là nền tảng để xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, minh bạch và có khả năng cạnh tranh quốc tế, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững của Việt Nam.
