Triển vọng xuất khẩu nhìn từ những mặt hàng đạt kim ngạch 1 tỷ USD
Kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 đạt 786,29 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay. Có 37 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, 46 mặt hàng nhập khẩu đạt trị giá trên 1 tỷ USD.
Năm 2024, hoạt động xuất, nhập khẩu của Việt Nam đạt được nhiều thành tích đáng chú ý, phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế sau đại dịch và nỗ lực duy trì tăng trưởng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động.
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam năm ngoái đạt 786,29 tỷ USD, tăng 15,4% so với năm trước, mở ra kỳ vọng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 có thể chạm mốc, thậm chí vượt mốc 800 tỷ USD.
Năm 2024, có 37 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 94,3% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, có 8 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 69%.
Năm 2024 cũng ghi nhận nhiều thành tựu trong xuất khẩu nông sản với gạo, cà phê, hạt điều, trái cây. Gạo của Việt Nam đã vượt qua các đối thủ cạnh tranh lớn như Thái Lan, Ấn Độ và đạt được những hợp đồng xuất khẩu lớn, đặc biệt là tại các thị trường châu Á và châu Phi.
Trái cây Việt Nam, đặc biệt là các loại như mít, thanh long và xoài đã gia tăng xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, EU và Nhật Bản, đánh dấu bước tiến lớn trong việc nâng cao chất lượng và tiêu chuẩn sản phẩm.
Hàng nông sản vẫn chiếm tỷ trọng đáng kể trong kim ngạch xuất khẩu, với các thị trường tiêu thụ truyền thống như Trung Quốc, Mỹ, EU và Nhật Bản.
Đối với ngành hàng rau quả, dự báo năm 2025 kim ngạch xuất khẩu sẽ đạt khoảng trên 7 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu này, các DN cần đa dạng hoá, mở rộng thị trường có thu nhập cũng như tiêu chuẩn cao. Từ đó, người nông dân, các DN sẽ phải tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn chất lượng, kiểm dịch thực vật, bao bì đóng gói cũng như truy xuất nguồn gốc.
Nhận định về tiềm năng xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong năm 2025, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, sầu riêng, chanh leo sẽ tiếp tục là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Trong đó, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu sầu riêng lớn nhất của Việt Nam, còn EU sẽ tiếp tục là thị trường chính cho xuất khẩu sản phẩm chanh leo.
“Người nông dân và DN vẫn luôn phải đề cao tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm là yếu tố hàng đầu, để từ đó tuân thủ và giữ vững được sự ổn định của sản phẩm cho phát triển bền vững. Thiết lập được thị trường nhập khẩu ổn định đã khó, giữ và gia tăng kim ngạch là cả một hành trình dài, cho nên DN cần chú trọng xây dựng thương hiệu, nhân lực đáp ứng tốt trình độ chuyên môn, trình độ ngoại ngữ cũng như am hiểu thị hiếu, luật pháp của thị trường xuất khẩu…”, ông Nguyên lưu ý.
Năm 2025 mở ra chương mới cho ngành nông nghiệp Việt Nam
Theo Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan, năm 2025 mở ra chương mới cho ngành nông nghiệp Việt Nam, với nhiều cơ hội lớn và hàng loạt thách thức. Bước sang năm 2025, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đặt ra mục tiêu đẩy nhanh tiến trình phát triển ngành nông nghiệp và hướng tới xuất khẩu bền vững. Trong đó, tăng trưởng GDP toàn ngành từ 3,3 - 3,4%, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 64-65 tỷ USD.
Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam - cho rằng triển vọng năm 2025 của xuất khẩu thủy sản rất khả quan. Ông Nam đánh giá đó là động lực để thay đổi nhận thức và thực hiện các quy định mới của các thị trường để xuất khẩu thuận lợi.
Ông Nguyễn Thanh Bình - Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam - cho biết, mục tiêu xuất khẩu rau quả 8 tỷ USD trong năm 2025 có thể đạt được nếu các doanh nghiệp tiếp tục gia tăng thị phần tại các thị trường lớn. Bên cạnh đó, cần quan tâm đầu tư công nghệ hiện đại sau thu hoạch, chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, năng lực cạnh tranh và sự tuân thủ của doanh nghiệp đối với những Hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương Việt Nam đã ký kết.
Theo Phó Viện trưởng Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn Nguyễn Anh Phong, trong đầu năm 2025, xuất khẩu các nhóm hàng nông sản vẫn có thể tăng trưởng tốt nhờ nhu cầu nhập khẩu lương thực, thực phẩm của thế giới dự báo tăng do nguồn cung bị đứt gãy ở một số quốc gia bị ảnh hưởng bởi xung đột vũ trang, cạnh tranh thương mại giữa các nước lớn...
Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan khẳng định, năm 2025 mở ra chương mới cho ngành nông nghiệp Việt Nam, với nhiều cơ hội lớn và hàng loạt thách thức. Bộ NN&PTNT lựa chọn chủ đề 2025 là “Thích ứng linh hoạt - khơi thông nguồn lực - tăng tốc bứt phá”. Đây không chỉ là thông điệp hành động, mà còn là quyết tâm mạnh mẽ của toàn ngành.
Toàn ngành sẽ tiếp tục tập trung thực hiện việc chuyển đổi mạnh tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, đẩy mạnh cơ cấu lại ngành theo hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, xanh, tuần hoàn gắn với xây dựng nông thôn mới hiện đại, phát triển kinh tế nông thôn và nông dân văn minh. Trong đó, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch bệnh và biến động thị trường, thiên tai... để gia tăng xuất khẩu, tận dụng tốt cơ hội từ các Hiệp định EVFTA, CTPPP cho hàng nông sản Việt Nam.
Các chuyên gia cho rằng, bước sang năm 2025, xuất khẩu Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều rủi ro, khi đa phần sản phẩm xuất khẩu vẫn phụ thuộc vào một số thị trường lớn. Như đánh giá của ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), các thị trường lớn thường có khả năng thay đổi chính sách hoặc dễ bị ảnh hưởng bởi biến động kinh tế, vì thế đòi hỏi DN phải có chiến lược đa dạng hóa thị trường hiệu quả hơn để duy trì kim ngạch cao.
“Cục XNK tăng cường công tác nghiên cứu, dự báo, cảnh báo đối với hàng hóa xuất khẩu, để qua đó nắm bắt thông tin về những vấn đề có khả năng tác động, ảnh hưởng đến vận chuyển, lưu thông, xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam. Tiếp tục phối hợp với các địa phương thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới chuyển dần sang thương mại chính ngạch; hỗ trợ DN vượt qua các rào cản thương mại mới tại các thị trường nhập khẩu”, ông Hải nói.
Để xuất khẩu tiếp tục trở thành động lực quan trọng góp phần đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (XTTM - Bộ Công Thương), cho rằng, năm 2025, Cục xác định triển khai công tác XTTM theo hướng đa dạng hóa thị trường, khai thác hiệu quả các cơ hội mở cửa thị trường trong khuôn khổ các FTA để đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường lớn./.
