Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy quan hệ giữa ASEAN và Australia
Sáng 6/3 theo giờ địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Cấp cao Đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Australia tại Melbourne, Australia. Đây là hội nghị để Lãnh đạo các nước ASEAN và Australia cùng nhìn lại quan hệ nửa thế kỷ qua và đề ra tầm nhìn. định hướng cho sự phát triển quan hệ thời gian tới; đồng thời trao đổi về các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm.
Là thành viên tích cực, chủ động trong ASEAN, đồng thời là một trong những đối tác quan trọng của Australia ở khu vực, Việt Nam sẽ tiếp tục thể hiện vai trò nòng cốt trong thúc đẩy quan hệ ASEAN-Australia, trong đó có việc ủng hộ thực hiện hiệu quả các chương trình, dự án hợp tác đã có giữa hai bên, cũng như các tuyên bố, thỏa thuận, sáng kiến liên quan sẽ được thông qua tại Hội nghị lần này.
Việt Nam cũng sẽ tiếp tục đóng góp tích cực ủng hộ tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa ASEAN và Australia cho tương xứng với tầm vóc quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia; thúc đẩy giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa, du lịch, thể thao, lao động, thu hẹp khoảng cách phát triển và ứng phó với biến đổi khí hậu; cũng như hợp tác bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định ở khu vực giữa hai bên.
Phát biểu tại hội nghị Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh Australia công bố bổ sung 222,5 triệu AUD (đô la Australia) cho hợp tác với các nước tiểu vùng Mekong, lập Quỹ đầu tư trị giá 2 tỷ UAD và các sáng kiến khác nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư với các nước ASEAN thời gian tới.
Tại hội nghị, lãnh đạo hai bên bày tỏ sự hài lòng với sự phát triển quan hệ và thành quả hợp tác, nhất là từ khi hai bên thiết lập Đối tác chiến lược năm 2014 và nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện năm 2021.
Australia là Đối tác đối thoại đầu tiên và cũng là một trong những đối tác đầu tiên thiết lập Đối tác chiến lược toàn diện với ASEAN. Quan hệ hai bên đang phát triển năng động trên tất cả các lĩnh vực: chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội và hợp tác phát triển. Trong đó năm 2022 kim ngạch thương mại hai chiều đạt 101,08 tỷ USD, tăng gần 20% so với 2021; đầu tư trực tiếp nước ngoài từ Australia vào ASEAN đạt 2,01 tỷ USD, tăng gấp 6,5 lần so với 2021, gần đạt mức trước đại dịch Covid-19.
Australia cũng là một trong những đối tác hàng đầu hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, cung cấp học bổng cho sinh viên các nước ASEAN, hỗ trợ tài chính kỹ thuật giúp tăng cường kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển và phát triển tiểu vùng Me Kong.
Thủ tướng đề xuất 3 đột phá và 3 tăng cường cho quan hệ ASEAN - Australia
Trao đổi về những định hướng phát triển quan hệ thời gian tới, hai bên nhất trí cần nỗ lực tạo chuyển biến mạnh mẽ trong hợp tác kinh tế, nhất là thương mại và đầu tư thông qua triển khai hiệu quả Hiệp định thương mại tự do ASEAN Australia - New Zealand (AANZFTA) mới được nâng cấp và Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP); đồng thời đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực mới như đổi mới sáng tạo, kinh tế số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, thương mại điện tử, kết nối…, đưa các lĩnh vực hợp tác này thành những động lực tăng trưởng mới cho quan hệ kinh tế hai bên.
Phát biểu tại phiên họp toàn thể, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt của Hội nghị; đánh giá cao quan hệ gần gũi và lâu đời giữa ASEAN và Australia và sự hợp tác, hỗ trợ của Australia đối với ASEAN 50 năm qua. Thủ tướng đề xuất 3 đột phá và 3 tăng cường cho quan hệ ASEAN - Australia thời gian tới.
Theo đó, ASEAN và Australia cần: đột phá trong hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, phấn đấu tăng gấp đôi kim ngạch thương mại hai chiều trong 10 năm tới; đột phá trong hợp tác phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao và hợp tác lao động; đề nghị ASEAN và Australia sớm lập cơ chế tham khảo để trao đổi các biện pháp cụ thể; đột phá trong hợp tác về khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, trong đó tập trung phát triển kinh tế số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn và những ngành, lĩnh vực mới nổi như chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo; đề xuất tổ chức Diễn đàn cấp cao ASEAN - Australia về kinh tế số để trao đổi cơ hội hợp tác, trong đó có khả năng đàm phán Hiệp định kinh tế số ASEAN - Australia.
Ba tăng cường gồm: tăng cường tin cậy chính trị, hợp tác bảo đảm hòa bình và an ninh khu vực, đề cao văn hóa đối thoại và hợp tác, thúc đẩy xây dựng lòng tin và ngoại giao phòng ngừa, khuyến khích các nước lớn đóng góp có trách nhiệm với khu vực; tăng cường hợp tác tiểu vùng, thu hẹp khoảng cách phát triển vì phát triển bao trùm, bền vững, nhất là trong các dự án kết nối hạ tầng chiến lược, giúp tạo chuyển biến tích cực về kinh tế - xã hội tại các tiểu vùng nghèo, chậm phát triển của ASEAN; tăng cường hợp tác văn hóa và giao lưu nhân dân, phát huy thế mạnh của hơn 1 triệu người gốc ASEAN, trong đó có hơn 350.000 người gốc Việt tại Australia, góp phần tăng cường sự hiểu biết, đồng cảm và gắn kết, đặc biệt là giữa thế hệ trẻ hai bên, qua đó củng cố nền tảng xã hội lâu dài, bền chặt cho quan hệ.
Hội nghị Cấp cao Đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Australia được tổ chức tại Melbourne, Australia từ ngày 5-6/3/2024. Hội nghị có chủ đề "Đối tác cho tương lai", được tổ chức trong bối cảnh quan hệ hợp tác giữa ASEAN và Australia diễn ra năng động trên nhiều lĩnh vực.
Đây là dịp để hai bên rà soát quan hệ 50 năm qua và trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ phát triển thực chất, hiệu quả, phù hợp khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đã thiết lập vào năm 2021.
Australia là một trong những đối tác đầu tiên lập quan hệ đối thoại với ASEAN năm 1974; hai bên nâng quan hệ lên Đối tác chiến lược năm 2014 và Đối tác chiến lược toàn diện năm 2021. Australia tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác tại khu vực Đông Nam Á (TAC) năm 2005./.
