Theo số liệu của Hiệp hội chế biến thủy sản Việt Nam (VASEP), trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường EU đạt hơn 252 triệu USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 12% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm cả nước. Từ kết quả trên, EU được coi là thị trường tăng trưởng ổn định nhất của tôm Việt trong nửa đầu năm 2025.
Trong đó, một số thị trường chủ lực trong khối có mức tăng trưởng đáng chú ý: Đức tăng 24%, Bỉ tăng 31%, Pháp tăng gần 20%. Tuy nhiên, Hà Lan – thị trường vốn lớn – lại sụt giảm nhẹ 4%. Điều này phản ánh sự dịch chuyển cơ cấu tiêu dùng và phân hóa thị trường nội khối EU mà doanh nghiệp Việt cần nắm bắt.
Về cơ cấu sản phẩm, tôm chân trắng tiếp tục là mặt hàng chủ lực với kim ngạch 206 triệu USD, chiếm 81,9% tổng xuất khẩu sang EU và tăng 17,8%. Đáng chú ý, cả hai dòng sản phẩm chính của tôm chân trắng đều ghi nhận mức tăng trưởng tốt: tôm chế biến (HS16) đạt 97,4 triệu USD, tăng 17%; còn tôm sống/tươi/đông lạnh (HS03) đạt 108,7 triệu USD, tăng 18,6%.
Tôm sú đạt kim ngạch 25 triệu USD, chiếm 9,9% và giảm nhẹ 7,1% so với cùng kỳ. Trong đó, sản phẩm đông lạnh giảm 7,6%, còn tôm sú chế biến giảm 3,9%, cho thấy nhu cầu đối với tôm sú chưa phục hồi mạnh tại thị trường EU.
Tôm loại khác đạt 20,7 triệu USD, tăng mạnh 33,2%. Đặc biệt, dòng sản phẩm chế biến khác (HS16) tăng tới 50%, cho thấy EU đang có xu hướng mở rộng tiêu thụ các dòng tôm biển không truyền thống, đặc biệt là sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng cao – phù hợp với yêu cầu tiện lợi và an toàn thực phẩm ngày càng khắt khe tại khu vực này.
Theo VASEP, trong bối cảnh ông Trump lên kế hoạch áp thuế chống trợ cấp lên hàng hóa thế giới nhập khẩu vào Mỹ, tôm Việt Nam cũng không phải ngoại lệ trong môi trường thương mại toàn cầu thiếu ổn định. EU nổi lên như một điểm đến an toàn, ít rủi ro về chính sách. Các nhà xuất khẩu từ Việt Nam, Ấn Độ, Indonesia đều đang dần chuyển dịch đơn hàng sang thị trường này. Bên cạnh đó, tăng trưởng kinh tế EU phục hồi sau đại dịch và kiểm soát lạm phát cũng là yếu tố thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng tăng.
Bên cạnh những thuận lợi, theo VASEP, EU là thị trường đòi hỏi chất lượng khắt khe. Để thúc đẩy XK tôm sang EU, các doanh nghiệp cần đảm bảo được các yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt từ EU.
Mặt khác, EU có xu hướng ưu tiên sản phẩm chất lượng cao, đóng gói có thương hiệu, đặc biệt là các dòng tôm thẻ bóc vỏ, tôm sú nuôi tự nhiên, chứng nhận sinh thái. Madagascar là một ví dụ điển hình khi xây dựng được thương hiệu quốc gia cho tôm sú và bán giá cao tại thị trường Pháp.
Do vậy, các doanh nghiệp Việt muốn gia tăng xuất khẩu vào thị trường EU cần phải có chiến lược tiếp thị rất cụ thể, giúp xây dựng hình ảnh thương hiệu cho sản phẩm của mình.
Để giữ vững và mở rộng thị phần tại EU trong nửa cuối năm 2025 và xa hơn, VASEP lưu ý các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam cần chuyển đổi chiến lược từ cạnh tranh giá sang tập trung vào chất lượng, bền vững, minh bạch.
Đồng thời các doanh nghiệp cần phát triển sản phẩm cao cấp phù hợp với thị hiếu bán lẻ châu Âu. tăng cường truy xuất nguồn gốc và thâm nhập hệ thống bán lẻ xanh như Lidl, Aldi, Waitrose vốn ưu tiên sản phẩm đạt chuẩn sinh thái, minh bạch.
