Ngày 16/10 tại thủ phủ dâu tằm Bảo Lộc (Lâm Đồng), Trung tâm Nghiên cứu Dâu tằm tơ Trung ương (VietSERI) thuộc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam (VAAS) tổ chức Hội thảo “Đẩy mạnh chuyển giao công nghệ tiên tiến và phổ biến các giống mới vào sản xuất dâu tằm tơ tại Việt Nam”.
Tham dự gồm các nhà quản lý, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp, nhà nông trồng dâu nuôi tằm trong nước nói chung, tỉnh Lâm Đồng nói riêng. Các nhà khoa học, đại diện ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, doanh nghiệp, nông dân cùng bàn các giải pháp để nâng cao giá trị sản phẩm dâu tằm.
Trong khuôn khổ dự án "Phổ biến giống và công nghệ chất lượng cao nhằm nâng cao giá trị gia tăng nghề trồng dâu nuôi tằm ở miền núi Việt Nam" được tài trợ bởi Chương trình Nông nghiệp Quốc tế Hàn Quốc (KOPIA) tại Việt Nam, Tổng cục Phát triển Nông thôn Hàn Quốc, Trung tâm nghiên cứu dâu tằm tơ Trung ương (VietSERI).
Theo Trung tâm Nghiên cứu Dâu tằm tơ Trung ương, Việt Nam là nước sản xuất tơ tằm lớn thứ 4 trên thế giới với hơn 90% sản lượng xuất khẩu. Tuy nhiên, ngành dâu tằm tơ Việt Nam hiện vẫn thiếu quy hoạch tổng thể; cơ giới hóa và tự động hóa còn hạn chế; trình độ áp dụng khoa học kỹ thuật còn thấp. Đặc biệt, nguồn giống tằm trong nước thiếu ổn định, phần lớn phải nhập khẩu qua đường tiểu ngạch; liên kết chuỗi giá trị giữa nông dân và doanh nghiệp chưa hoàn chỉnh…
Với mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng lá dâu, kén tằm gắn chế biến, khai thác thế mạnh văn hóa truyền thống. Thay thế giống dâu cũ bằng giống dâu hạt năng suất cao; sử dụng giống tằm phù hợp với trình độ kỹ thuật và điều kiện từng vùng; tăng cường sản xuất giống tằm nội địa thay thế giống tằm nhập khẩu. Đồng thời, khuyến khích nuôi tằm lớn trên giá nhiều tầng điều hòa nhiệt độ, áp dụng khoa học kỹ thuật tăng quy mô sản xuất. Đặc biệt phát triển các sản phẩm lụa tơ tằm mới và khai thác giá trị lịch sử, văn hóa kết nối nghề trồng dâu, nuôi tằm gắn với phát triển du lịch…
Tại hội thảo, các hợp tác xã, nhà nông cũng đã chia sẻ những kinh nghiệm về chuyển đổi giống dâu, giống tằm hiệu quả; các biện pháp ứng dụng khoa học kỹ thuật mới để phòng chống các loại bệnh trên con tằm, đảm bảo sản lượng và chất lượng kén thu hoạch hàng năm. Tại Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Nông lâm nghiệp Lâm Đồng đã chọn lọc và lai tạo các giống dâu S7-CB, VA-201, TBL-03, TBL-05, TN4 có đặc tính vượt trội để nhân rộng cho người dân.
Dịp này, GS.TS Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam (VAAS) nhấn mạnh: Định hướng trọng tâm trong thời gian tới chủ động nghiên cứu, chọn tạo và nhân giống tằm trong nước. Đồng thời, đẩy mạnh chuyển giao công nghệ tiên tiến trong trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ và chế biến, ứng dụng công nghệ sinh học, số hóa và kiểm soát chất lượng theo chuỗi; tăng cường liên kết “bốn nhà” – Nhà nước, Nhà khoa học, Doanh nghiệp và Nông dân xây dựng vùng nguyên liệu tập trung. Ngoài ra mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với tổ chức KOPIA Hàn Quốc để tiếp nhận công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và quảng bá thương hiệu tơ tằm Việt Nam trên thị trường toàn cầu.
"Di sản không cần quảng bá lớn tiếng, chỉ cần chân thật, sản phẩm tự tìm được người đồng điệu"
Giữa khuôn viên cổ kính của Đại học Columbia (New York, Hoa Kỳ), nơi được xem là trung tâm tri thức hàng đầu thế giới, sự xuất hiện của hơn hai trăm tà áo dài Việt Nam đã không chỉ là một buổi trình diễn thời trang, mà là một cuộc gặp gỡ giữa những giá trị văn hoá truyền thống Việt Nam. Sự kiện mang tên "Journey Connecting Heritages - Áo dài trên con đường di sản" do nhà thiết kế Minh Hạnh phối hợp cùng trung tâm nghiên cứu, giáo dục chuyên sâu về Á Đông tại ĐH Columbia nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ.
Năm bộ sưu tập trong chương trình từ hoa sen, lụa Bảo Lộc, thổ cẩm Zèng, cói Kim Sơn, đến tranh hội họa của các hoạ sĩ như Đinh Cường, Bé Ký - không chỉ trình diễn kỹ thuật thời trang mà còn gợi mở cách nghệ thuật có thể trở thành cầu nối giữa dân tộc và nhân loại.
Ông Huỳnh Tấn Phước, nghệ nhân lụa đến từ Bảo Lộc, được xem là một trong những người giữ nghề lụa lâu năm nhất của vùng cao nguyên này. Gần 40 năm gắn bó với khung cửi, ông vẫn tự tay kiểm tra từng sợi tơ, từng mẻ nhuộm. "Tôi đã mang lụa Việt đi qua nhiều sàn diễn ở châu Âu, châu Á, nhưng ở New York - giữa khuôn viên đại học lâu đời như Columbia tôi thấy cảm xúc khác. Ở đây, lụa không chỉ được ngắm như thời trang, mà được nhìn như một phần câu chuyện văn hóa. Các sinh viên ở đây không hỏi lụa giá bao nhiêu, mà hỏi làm sao để có được màu ánh nhẹ ấy. Và tôi hiểu: di sản không cần quảng bá lớn tiếng, chỉ cần chân thật, nó tự tìm được người đồng điệu".
Nhà thiết kế Minh Hạnh, người tiên phong đưa áo dài ra thế giới qua các dự án Áo dài, hội họa đã từng giới thiệu hàng trăm mẫu áo lấy cảm hứng từ di sản Việt tại Rome, Milan, Paris, Moskva… Mỗi chuyến đi của chị là một bước mở biên giới văn hóa bằng ngôn ngữ thời trang.
Theo NTK Minh Hạnh chia sẻ: Lần này, tại Columbia University - New York, chị tiếp tục khẳng định triết lý sáng tạo của mình: áo dài không chỉ để mặc, mà để "thở", để "kể chuyện", để phản chiếu cái đẹp của tâm hồn Việt trong đời sống toàn cầu. "Áo dài vẫn là bản sắc để người ta nhận ra Việt Nam trong thế giới hiện đại. Khi bạn khoác lên mình hình ảnh tranh của Đinh Cường hay Bé Ký, bạn không chỉ mặc lụa, mà đang mang trên mình lịch sử, hội họa, và cả di sản đang chuyển động giữa lòng New York".
Điều làm nên nét riêng của "Journey Connecting Heritages" là sự xuất hiện của những người mẫu đặc biệt, phần lớn là sinh viên Đại học Columbia, đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Họ không phải người mẫu chuyên nghiệp, mà là những bạn trẻ tình nguyện khoác lên mình tà áo dài Việt Nam, cùng hòa vào hành trình kể chuyện di sản bằng ngôn ngữ của tuổi trẻ. Bên cạnh họ, sự góp mặt của siêu mẫu Hồng Quế, Á hậu Lê Phương Thảo và BTV – MC Mạnh Khang đã mang đến sắc thái chuyên nghiệp, tạo nên điểm nhấn giao thoa giữa sinh viên quốc tế và nghệ sĩ Việt. Thông qua show diễn một lần nữa khẳng định áo dài không còn là một trang phục truyền thống bị đóng gói bảo tàng: nó là thông điệp, là di sản, là lời mời gọi thế giới nhìn vào Việt Nam bằng một cách khác mềm mại nhưng kiên định; cổ kính nhưng sáng tạo; truyền thống nhưng không cũ kỹ.
Tiếp nối thành công của chương trình "Journey Connecting Heritages - Áo dài trên con đường di sản" tại Đại học Columbia (New York), một hoạt động giao lưu văn hóa đặc biệt giữa Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Việt Nam) và Đại học Columbia sẽ được tổ chức đầu tháng 11 năm 2025 tại Hà Nội.
