Cả nước hiện có khoảng 23.800 nhà yến, các địa phương có số lượng nhà yến tăng nhanh nhất hiện nay là: Kiên Giang, Khánh Hòa và Lâm Đồng. Với sản lượng từ 150 - 200 tấn mỗi năm, tổ yến Việt Nam thời gian qua được xuất khẩu bằng đường tiểu ngạch sang Trung Quốc thu về mỗi năm khoảng 200 - 300 triệu USD.
Theo một công ty xuất khẩu yến cho biết, đơn vị đang có đơn đặt hàng từ phía Trung Quốc với khoảng 300 - 500 kg yến mỗi tháng. Cánh cửa lớn đang mở ra khi thị trường này nhập khẩu chính ngạch yến sào Việt Nam. "Hiện giá tại thị trường Trung Quốc dao động từ 7 - 30 triệu đồng/100g. Tại thị trường trong nước, nhiều doanh nghiệp đang xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc loại hàng xuất khẩu tiêu chuẩn 5A thì giá sỉ trong làng yến đang bị khống chế bởi thương lái Trung Quốc khi họ chỉ mua với giá 3,6 triệu đồng", Giám đốc công ty này cho hay.
Trước mắt, phía Trung Quốc chấp nhận nhập khẩu sản phẩm yến đã sơ chế, được xử lý qua nhiệt độ 70oC. Sản phẩm xuất khẩu không đáp ứng yêu cầu của Nghị định thư sẽ bị Tổng cục Hải quan Trung Quốc tạm giữ, xử lý, trả lại hoặc tiêu hủy. Ngay khi Nghị định thư có hiệu lực, đã có nhiều giải pháp hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý nhà nước.
Xuất khẩu tổ yến chính ngạch sang Trung Quốc rất rộng mở. Ảnh minh họa.
Ông Đỗ Văn Hoan, Phó trưởng Phòng Giống vật nuôi, Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, các nhà nuôi yến xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc phải được đăng ký với cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam và được Tổng Cục Hải quan Trung Quốc thông qua hồ sơ.
Mỗi một nhà yến sẽ được cấp 1 mã số. Đây là một trong các điều kiện để yến sào Việt Nam xuất khẩu vào Trung Quốc. Ngoài ra, cơ quan thú y cũng sẽ cấp 1 chứng thư để đảm bảo hoàn tất thủ tục giúp yến sào có thể xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc. Vì vậy doanh nghiệp cần liên hệ cơ quan chức năng để được hỗ trợ hoàn tất thủ tục xuất khẩu.
“Chủ cơ sở nuôi chim yến điền đầy đủ thông tin vào bản kê khai hoạt động nuôi chim yến và gửi đến UBND cấp xã, nơi xây dựng cơ sở nuôi chim yến hoặc nơi có hang yến. Đồng thời truy cập Hệ thống cơ sở dữ liệu của Cục Chăn nuôi để khai báo thông tin theo yêu cầu.
Trường hợp chủ cơ sở nuôi chim yến có nhu cầu cung ứng tổ yến phục vụ xuất khẩu phải đăng ký trên hệ thống và Chi cục Quản lý thú y và chăn nuôi ở địa phương sẽ đi xác minh thông tin cơ sở nuôi chim yến và đưa thông tin lên hệ thống cơ sở dữ liệu chăn nuôi. Hệ thống tự động sẽ cấp mã số cơ sở nuôi chim yến, đồng thời báo mã số trên tài khoản và gửi vào email của chủ cơ sở và gửi thông tin và mã số cơ sở cho các cơ quan chức năng để đăng ký phía bên Trung Quốc”, ông Đỗ Văn Hoan nói.
Hiện định mức yến xuất khẩu sang Trung Quốc còn hạn chế. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang đẩy nhanh tiến độ để sớm có lô yến đầu tiên xuất khẩu chính ngạch, từ đó rút kinh nghiệm và hướng dẫn người dân hoàn thiện thủ tục nhanh nhất.
Trung Quốc là quốc gia tiêu thụ tổ yến lớn nhất thế giới khi mỗi năm nhập khẩu trên 2.000 tấn, chiếm 80% thị phần toàn cầu.
Việt Nam có trên 30.000 nhà nuôi chim yến với sản lượng khoảng 200 tấn/năm được kỳ vọng xuất khẩu với sản lượng vượt trội khi tổ yến Việt Nam được đánh giá vượt trội so với các nước trong khu vực.
