Nhiều năm nay, Kỳ Nam được người dân, giới chơi cây cảnh biết đến là thủ phủ trồng mai tại Hà Tĩnh.
Những người dân nơi đây cho biết, trước đây mai mọc trên núi, dọc bờ biển… họ thấy cây có hoa đẹp nên mang về nhà trồng làm cảnh. Sau đó, thấy được giá trị kinh tế nên họ đầu tư phân bón, mở rộng diện tích để trồng cây mai vàng, phát triển kinh tế.
Chị Bùi Thị Bình, thôn Tân Tiến, xã Kỳ Nam cho biết: Tôi trồng mai đã 30 năm, vườn của gia đình tôi có 3.000 gốc mai tuổi đời từ 7 năm đến 30 năm. Những gốc mai tại vườn của tôi có giá từ 5 đến 50 triệu/gốc. Mỗi năm, bán mai vào dịp tết gia đình tôi thu về từ 500 triệu trở lên.
Còn ông Nguyễn Viết Xuân, thôn Tân Thành, xã kỳ Nam cho phóng viên biết: Vườn chúng tôi trước đây đã trồng đủ loại cây nhưng do đất đai quá cằn cỗi, chủ yếu là đá, thời tiết nắng nóng, gió Lào… nên có khi trồng cây không có để thu hoạch, hiệu quả kinh tế không có. Nhưng từ khi chuyển sang trồng mai, thấy đất đai ở đây khá phù hợp, cây mai phát triển tốt. Với gia đình tôi cũng như người dân địa phương thì hiện nay mai là loại cây chủ lực để phát triển kinh tế gia đình. Mỗi năm thu nhập từ mai của gia đình từ 200 - 250 triệu đồng.
Ngoài trồng mai, nhiều hộ dân còn cung ứng sản phẩm là các chậu mai cảnh, thu mua những gốc mai quý về trong vườn chăm sóc, gieo ươm mai giống để bán.
Với các vườn mai tại đây, từ giữa tháng 11 âm lịch đã tấp nập khách đến xem mai để mua. Nhưng nhộn nhịp nhất là từ khoảng 15 tháng chạp trở đi. Khách đến thăm vườn liên tục, chọn được cây ưng ý họ sẽ đánh dấu gốc cây và đặt tiền cọc, gần tết sẽ đến lấy về chưng tết.
Đời sống của nhiều hộ gia đình nơi đây đã thay da, đổi thịt nhờ trồng và phát triển cây mai cảnh.
Theo những người dân trồng mai vàng tại xã Kỳ Nam, do đặc thù về thổ nhưỡng nên cây mai Kỳ Nam có ba loại là: mai rừng (mọc trên rừng), mai biển (mọc dọc bờ biển) và mai cồn (mọc ở các cồn cát). Trong đó, mai cồn được được xem là đẹp nhất bởi có hoa rất to, sắc vàng đậm, có bông 5 cánh, 6 cánh và có khi lên đến 10 cánh, nở đúng vào dịp Tết Nguyên đán. Cây mai không quá khó tính nhưng đòi hỏi người trồng phải cần mẫn, theo dõi sát để nắm bắt sớm và phòng trừ các loại sâu bệnh. Điều quan trọng là người chủ vườn đúc kết kinh nghiệm, biết cách dựa vào tình hình thời tiết và nhìn sự phát triển của mỗi cây mai để chọn thời điểm tuốt lá một cách phù hợp. Công đoạn này nếu được thực hiện chính xác, cộng với thời tiết thuận lợi sẽ giúp hoa nở đúng dịp tết, quyết định mùa trồng mai thắng lợi.
Nhờ nét đặc trưng riêng có nên những năm gần đây mai vàng Kỳ Nam đã chinh phục được người tiêu dùng, giới chơi cây cảnh trong và ngoài tỉnh ưa thích, tìm mua.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Ngọc Tiến - Phó chủ tịch UBND xã Kỳ Nam cho biết: "Tổng diện tích mai ở xã Kỳ Nam hiện khoảng 2 ha có gần 50 hộ tham gia trồng, trong đó có 22 hộ trồng với số lượng từ 200 - 800 gốc... Thực sự cây mai đã mang lại thu nhập khá, phát triển kinh tế cho người dân tại địa phương chúng tôi. Thấy được giá trị của cây mai tại vùng đất địa phương nên chính quyền đã có Nghị quyết về phát triển cây mai cảnh để bảo tồn, phát triển cây mai… nhằm đưa cây mai là cây hàng hóa mang lại thu nhập cho người dân địa phương và rất được người dân hưởng ứng. Do đó, diện tích trồng mai vàng tại địa phương tăng lên từng năm.
Hiện nay, trong mọi vườn nhà của người dân tại Kỳ Nam đều trồng, giữ cây mai cảnh, nhà ít thì một vài cây, nhà nhiều lên đến hàng ngàn cây. Cây mai đã từ chỗ trồng tự phát, nay đã trở thành hàng hóa giúp nhiều nhà dân có thu nhập khá.
Hằng năm, cứ đến những ngày giáp tết, những cây mai vàng nơi đây đua nhau bung nụ, khoe sắc báo hiệu mùa xuân đang đến rất gần và cũng báo hiệu một mùa xuân ấm no của ngời trồng mai nơi đây.
