Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam hiến kế để phát triển ngành sầu riêng

Tại phiên thảo luận của Quốc hội về các vấn đề liên quan tới phát triển kinh tế - xã hội vào chiều ngày 17/6, GS.TS Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam (Đoàn đại biểu Quốc hội TP.Hà Nội) đã đề xuất giải pháp để phát triển ngành nông sản Việt Nam. 

Theo bà Lan, bên cạnh những thành tựu to lớn thì ngành Nông nghiệp đã đạt được trong thời gian qua, vẫn còn không ít khó khăn đang đặt ra phía trước. Việc nhiều lô hàng nông sản chưa đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật của thị trường nhập khẩu không chỉ là lỗi riêng của một vài doanh nghiệp, mà phản ánh một vấn đề mang tính hệ thống.

Để minh họa, bà phân tích trường hợp cây sầu riêng, loại nông sản chiến lược của Việt Nam. Dù có kim ngạch xuất khẩu đạt 1,5 tỷ USD trong nửa đầu năm 2024, nhưng ngành hàng này vẫn bộc lộ nhiều điểm yếu như quy hoạch thiếu hợp lý, phát triển nóng, chất lượng không đồng đều, tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc, và quá trình cấp mã số vùng trồng còn chậm. Ngoài ra, mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp vẫn còn lỏng lẻo.

Để khắc phục tận gốc, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam đề xuất triển khai một chương trình phát triển tổng thể, gắn với thực tế sản xuất.

Cụ thể, cần đánh giá lại hiện trạng ngành hàng, chọn lọc giống tốt, cải tạo đất và nước, xây dựng mô hình canh tác bền vững, ứng dụng công nghệ cao vào quản lý truy xuất nguồn gốc và cảnh báo rủi ro an toàn thực phẩm.

Đồng thời, cần nâng cao năng lực cán bộ kỹ thuật, đào tạo người dân và doanh nghiệp về canh tác hiện đại, thúc đẩy chế biến sâu, phát triển thương hiệu và quảng bá sản phẩm trên thị trường quốc tế.

Từ ví dụ cây sầu riêng, bà kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành triển khai đồng bộ các giải pháp, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ nhằm nâng cao chất lượng và uy tín nông sản Việt, hướng tới phát triển kinh tế xanh và bền vững.

Trả lời về đề xuất của Đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thông tin, xuất khẩu nông, thủy sản đang tăng trưởng tích cực, với kim ngạch 4 tháng đầu năm 2025 đạt 13,72 tỷ USD, tăng gần 15% so với cùng kỳ năm trước. Để giữ vững đà này, Bộ sẽ tiếp tục tập trung tháo gỡ rào cản kỹ thuật phi thuế quan, mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt vào các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản, và thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. 

Đồng thời, Bộ cũng hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các hiệp định thương mại tự do và phát triển thị trường nội địa thông qua chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, góp phần giảm phụ thuộc vào thị trường bên ngoài.