Theo báo cáo của Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số, năm 2021, trên toàn cầu doanh thu thương mại điện tử (TMĐT) chiếm khoảng 21% tổng doanh thu bán lẻ.
Tại Việt Nam, năm 2021, doanh thu TMĐT chiếm khoảng 6,5% tổng doanh thu bán lẻ. Dư địa cho tăng trưởng TMĐT Việt Nam vì vậy là rất lớn, đặc biệt là khu vực nông thôn. Tuy nhiên, sàn TMĐT nước ngoài chi phối thị trường Việt Nam. 4/4 sàn TMĐT hàng đầu tại Việt Nam hiện nay đều có yếu tố nước ngoài, trong đó 3/4 sàn do doanh nghiệp nước ngoài chiếm cổ phần chi phối.
Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số cho rằng, Việt Nam cần thúc đẩy sàn TMĐT Việt Nam để tránh sự phụ thuộc. Trung Quốc và Nhật Bản đang làm rất tốt việc này khi các sàn TMĐT của các quốc gia này chiếm lĩnh hoàn toàn thị trường nội địa, vươn ra khu vực.
Việc phát triển các sàn giao dịch TMĐT Việt Nam đủ sức cạnh tranh bình đẳng trên thị trường là hết sức cấp thiết để hạn chế tình trạng doanh nghiệp nước ngoài chi phối, giúp giảm các nguy cơ về an toàn, an ninh mạng, cũng như tạo cơ hội cho hàng hoá Việt Nam cạnh tranh bình đẳng trên thị trường TMĐT.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh hiện nay, giải pháp khả thi để thực hiện định hướng này là gắn kết chặt chẽ việc phát triển TMĐT, kinh tế số nông thôn với phát triển các doanh nghiệp bưu chính Việt Nam và các sàn giao dịch TMĐT của các doanh nghiệp này.
Thực tế, thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đẩy mạnh triển khai Kế hoạch đưa hộ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh lên các sàn TMĐT (Kế hoạch 1034) để hỗ trợ các hộ sản xuất nông nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể chuyển đổi số, kinh doanh trên sàn TMĐT Việt Nam, thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn; xây dựng, ban hành và triển khai kế hoạch phát triển kinh tế số, xã hội số của địa phương; đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phát triển sàn giao dịch TMĐT nông thôn và dịch vụ hạ tầng bưu chính, chuyển phát và logistics tại địa phương; đẩy nhanh việc thành lập và tập huấn cho các Tổ công nghệ số cộng đồng tới tận xã, phường, thôn, xóm; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của cộng đồng về phát triển TMĐT…
Với mục tiêu hỗ trợ hộ sản xuất nông nghiệp, người nông dân tiêu thụ sản phẩm, nông sản trên các sàn TMĐT, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn. Việc triển khai có sự tham gia phối hợp của các cơ quan chức năng liên quan của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các tổ chức ở Trung ương, địa phương và 02 doanh nghiệp bưu chính lớn là VNPost và Viettel Post, trong đó, hai sàn TMĐT Postmart và Vỏ Sò là 2 sàn TMĐT chính tham gia, triển khai Kế hoạch 1034 này.
