Đó là nhận định của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Đắk Nông. Theo đó, từ tháng 5 - 10/2024, Đắk Nông bước vào các tháng mùa mưa. Trước đó, thời tiết địa phương vừa trải qua những ngày nắng nóng cao nên khi chuyển mưa rất dễ xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như dông, lốc, sét, mưa đá...
Trong đợt mưa hai ngày 15 và 16/6 vừa qua, nhiều hộ dân trồng sầu riêng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo ghi nhận, đã có nhiều diện tích cây sầu riêng của bà con ở các địa bàn như TP. Gia Nghĩa, huyện Đắk Song bị mưa lớn kèm lốc làm cho bật gốc, gãy cành và rụng quả. Theo ông Phạm Trung Đông - Chủ tịch UBND xã Đắk R'moan: “Hơn 20 tấn sầu riêng của người dân hai thôn trên địa bàn bị rụng trái. Ngoài ra, khoảng 700 cây cao su bị gãy đổ và bật gốc do giông lốc”.
Gia đình ông Nguyễn Thanh Hùng ở xã Đắk R’moan (TP. Gia Nghĩa) có hơn 1ha sầu riêng bị rụng trái trên 50% toàn bộ vườn trong đợt mưa lớn kèm lốc vừa qua. Ông Hùng ước tính thiệt hại cả vườn khoảng 100 triệu đồng.
“Gia đình đã sinh sống và trồng trọt nông nghiệp hơn 20 năm qua nhưng chưa bao giờ gặp các hiện tượng thời tiết cực đoan với mức độ lớn, gây hậu quả nặng nề như năm nay”, ông Hùng khẳng định.
Còn ông Nguyễn Thanh Thông, cũng ở xã Đắk R'moan cho biết trận giông lốc khiến vườn sầu riêng của gia đình ông bị rụng khoảng 3 tấn trái. Theo ông Thông, thực tế, ông có nghe nói diễn thời tiết năm 2024 sẽ rất bất thường nhưng cũng không ngờ là giông lốc lớn đến vậy. Nhiều cây sầu riêng ông vẫn chưa thể dùng dây để buộc trái, buộc cành. Khi có lốc xảy ra, thiệt hại của gia đình là rất lớn không chỉ ở vụ này mà còn ảnh hưởng các vụ sau. Ông Thông thở dài: “Số sầu riêng trên đã gần kề thu hoạch, ước tính thiệt hại hơn 200 triệu đồng”.
Theo đánh giá của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đắk Nông, những năm qua, tỉnh đã đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền và tập huấn nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống các hiện tượng thời tiết nguy hiểm. Tuy nhiên, trong thực tế vẫn còn tồn tại sự chủ quan, lơ là của chính quyền địa phương cũng như người dân về vấn đề này. Chính vì thế, hàng năm vẫn xảy ra thiệt hại về người và tài sản do thiên tai.
Trước những nguy cơ cao của thiên tai trong năm 2024, UBND tỉnh Đắk Nông đã có văn bản gửi đến các địa phương về việc chủ động ứng phó các hiện tượng thời tiết cực đoan, nguy hiểm trong mùa mưa. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị có liên quan, các địa phương theo dõi chặt chẽ các bản tin cảnh báo, dự báo thiên tai, thời tiết để thông báo, hướng dẫn kịp thời và thường xuyên cho các cấp chính quyền cùng người dân chủ động ứng phó, phòng tránh.
Đồng thời, tổ chức tuyên truyền, vận động người dân chủ động chằng chống nhà cửa để giảm thiểu tối đa thiệt hại do giông hay lốc xoáy gây sập tốc mái nhà. Ngoài ra, Ban chỉ huy phòng chống thiên tai các cấp cũng cần sẵn sàng các phương án chủ động ứng phó khi có tình huống thiên tai bất ngờ. Lực lượng xung kích, vật tư phương tiện được yêu cầu bố trí tại chỗ để nhanh chóng triển khai. Các biện pháp, phương án bảo đảm an toàn cho người dân và khắc phục hậu quả sau thiên tai được cũng được chuẩn bị trước.
Năm 2023, Đắk Nông thiệt hại khoảng 1.050 tỷ đồng do thiên tai gây ra. Cụ thể, có 275 căn nhà bị ảnh hưởng; thiệt hại khoảng 704ha cây trồng và 234ha nuôi trồng thủy sản cùng 1.014 con gia súc, gia cầm. Ngoài ra, mưa lũ cũng đã làm ảnh hưởng đáng kể nhiều công trình hạ tầng giao thông, thủy lợi, trường học... trên địa bàn tỉnh./.