Cần khoảng 8.968 tỷ đồng hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật cho Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao

Ngày 19/3, tại thành phố Cần Thơ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì hội thảo với các tỉnh, thành khu vực Đồng bằng sông Cửu Long về ý tưởng đề xuất Dự án hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật cho lúa carbon thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trên cơ sở Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp.

Tổng chi phí để triển khai dự kiến khoảng 8.968 tỷ đồng

Theo ông Nguyễn Thế Hinh, Phó trưởng Ban Quản lý các dự án nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, dự án hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật cho lúa carbon thấp vùng Đồng bằng sông Cửu Long được đề xuất dựa trên Đề án một triệu ha vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp của Chính phủ.

Dự án sẽ do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, triển khai ở 12 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Long An, Sóc Trăng, Cần Thơ, Bạc Liêu, Trà Vinh, Hậu Giang, Cà Mau, Tiền Giang và Vĩnh Long). Thời gian thực hiện trong 5 năm, từ năm 2026-2031. Giai đoạn chuẩn bị dự án trong hai năm 2024 và 2025.

Tổng chi phí để triển khai dự kiến khoảng 375 triệu USD (tương đương 8.968 tỷ đồng); trong đó, 360 triệu USD từ khoản vay Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Quốc tế (IBRD) của Ngân hàng Thế giới, 15 triệu USD vốn đối ứng từ đóng góp của Chính phủ và địa phương.

Ông Nguyễn Thế Hinh cho biết mục tiêu của dự án nhằm để thúc đẩy sản xuất gạo carbon thấp chất lượng cao tại các tỉnh mục tiêu ở Đồng bằng sông Cửu Long. Mục tiêu này sẽ được đo lường bằng các chỉ số như: tăng năng suất và sản lượng lúa gạo, thu nhập của nông dân, giảm khí nhà kính và thanh toán tín dụng carbon dựa trên kết quả.

Theo đại diện Ban Quản lý các dự án nông nghiệp, dự án sẽ được thiết kế dựa trên 6 nguyên tắc, bao gồm thiết kế và cung cấp gói đầu tư toàn diện và thông minh cho nông dân nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và tăng lợi nhuận cho trang trại. Đồng thời, hỗ trợ sản xuất của các hộ sản xuất nhỏ bằng cách phát triển và củng cố các tổ chức nông dân và hợp tác xã; huy động nguồn vốn tín chỉ carbon cho các khu vực áp dụng các biện pháp thực hành carbon thấp.

Bên cạnh đó, dự án cũng sẽ khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân và hỗ trợ phát triển thị trường lúa carbon thấp. Đồng thời, tạo ra khung chính sách và kỹ thuật thuận lợi để hỗ trợ sản xuất lúa gạo có hàm lượng carbon thấp. Dự án sẽ sử dụng tín dụng của Ngân hàng Thế giới để tài trợ cho các khoản đầu tư cơ sở hạ tầng theo Luật Đầu tư công và vốn đối ứng của Chính phủ sẽ được sử dụng cho các khoản đầu tư và hoạt động phi công trình theo quy định không được sử dụng nguồn vốn vay WB.

Dự án có thể chuyển đổi căn bản phương thức sản xuất của ĐBSCL về lúa gạo

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thanh Nam đề nghị sau cuộc họp này, Ban Quản lý các dự án nông nghiệp có văn bản gửi đến 12 tỉnh, thành phố tham gia dự án để các địa phương củng cố hoặc thành lập mới Ban quản lý dự án của tỉnh mình để làm cơ sở chỉ đạo thực hiện, đồng thời cung cấp thông tin để Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm hoàn chỉnh dự án.

Theo ông Trần Thanh Nam, qua trao đổi giữa lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với lãnh đạo Ngân hàng Thế giới khu vực Châu Á Thái Bình Dương thì tháng 5/2025, Ngân hàng Thế giới sẽ phê duyệt dự án này. Thời gian chỉ còn khoảng 1 năm do đó các địa phương cần phải đẩy nhanh tiến độ công việc.

"Ngân hàng Thế giới đã xác định dự án này là dự án trọng điểm ở khu vực châu Á Thái Bình Dương để từ đó nhân rộng ra các nước châu Á. Họ cũng đồng ý mua tín chỉ carbon của dự án. Do đó phải làm sao đến tháng 8 hoặc tháng 9 năm nay phải có mô hình điểm để sau đó nhân rộng đồng loạt ở các địa phương tham gia," Thứ trưởng Trần Thanh Nam nói.

Cũng theo ông Trần Thanh Nam, do đây là dự án quan trọng cấp quốc gia nên Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất Chính phủ giao cho Bộ chủ trì, phối hợp với 12 tỉnh, thành Đồng bằng sông Cửu Long thực hiện. Ông Nam đề nghị các tỉnh cung cấp số liệu chính xác để không phải mất thời gian rà soát, trong tháng 4/2024 phải cung cấp cho Bộ.

“Đây là dự án có thể chuyển đổi căn bản phương thức sản xuất của ĐBSCL về lúa gạo cho nên rất nhiều tổ chức quốc tế chú ý, bà con rất đồng tình. Tôi thấy rằng từ vai trò trách nhiệm đó rất mong các địa phương cùng chung sức để sớm hoàn thành đề án này” – Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh./.