Như đã hẹn, phóng viên có mặt tại Hạt Kiểm lâm huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) để cùng cán bộ kiểm lâm đi sang xã Trà Giáp, huyện Bắc Trà My (Quảng Nam) phối hợp với lực lượng kiểm lâm địa phương tuần tra, bảo vệ rừng vùng giáp ranh giữa 2 huyện. Để đến được trung tâm xã Trà Giáp, chúng tôi phải vượt đường đèo hơn 150km. Sau khi tập kết tại một điểm ở chân núi, chúng tôi bắt đầu chia nhau nước uống, một ít lương khô, đảm bảo cho một chuyến đi rừng.
Mùa này, ở khu vực miền núi dường như chiều nào cũng có mưa, nên vắt càng nhiều. Vừa bước chân vào bìa rừng, lũ vắt đã không ngừng đeo bám từng thành viên đi trong đoàn. Nhờ kinh nghiệm thường xuyên đi rừng của những cán bộ kiểm lâm mà chúng tôi không bị vắt cắn. Sau hơn 1 giờ đồng hồ vượt đồi núi cao, chúng tôi cũng đã đặt chân đến khu vực rừng giáp ranh giữa xã Trà Thanh (Trà Bồng) và xã Trà Giáp. Nhìn những khuôn mặt đỏ rựng vì nắng, mồ hôi đầm đìa kèm theo những “nhịp thở” gấp của các thành viên trong đoàn, tôi càng thấm thía nỗi vất vả của những “người lính giữ rừng”.
Cánh rừng ở vùng giáp ranh này rất đẹp. Trong rừng còn nhiều loại gỗ quý, hiếm như: Gụ lau, gụ mật, giổi, chò, chuồng, sến, giẻ, thông nàng, dầu rái, lim xẹt… Những thân cây to thẳng tít tắp vươn lên trời xanh. Dưới tán rừng, thảm thực vật phong phú với nhiều loại thảo dược.
Chỉ tay về phía một cây gụ lau to, anh Nguyễn Việt Thuận, cán bộ của Hạt Kiểm lâm huyện Trà Bồng bảo, cây gụ lau này là nơi đánh dấu giáp ranh giữa xã Trà Giáp và xã Trà Thanh. Người dân ở 2 địa phương vùng giáp ranh này từ bao đời nay đã sống nhờ rừng. Rừng đã cho họ những sản vật quý. Cũng nhờ rừng mà những thửa ruộng dưới chân núi mới xanh tốt 4 mùa. Đối với họ, ranh giới giữa 2 xã chỉ là quy định về mặt hành chính, còn người dân luôn sống đoàn kết, cùng nhau giữ rừng.
Gặp chúng tôi ở khu vực rừng vùng giáp ranh, ông Hồ Khắc Điệp, thành viên trong tổ bảo vệ rừng ở thôn Cát, xã Trà Thanh chia sẻ, hàng trăm người dân sống ở vùng giáp ranh đều là đồng bào người Cor. Người Cor thường sinh sống ở vùng núi cao, cuộc sống phụ thuộc vào nương rẫy, nhưng bà con ở đây không vì mưu sinh mà phá rừng. Người dân nơi đây quyết tâm giữ rừng. Còn rừng là còn sự sống nên mình còn sống là còn bảo vệ rừng.
Phó Chủ tịch UBND xã Trà Giáp Lê Văn Thách cho hay, trên địa bàn xã có gần 100 hộ dân sống dựa vào rừng vùng giáp ranh với xã Trà Thanh. Nơi đây đã thành lập 2 tổ bảo vệ rừng cộng đồng, họ là "tai mắt" của lực lượng kiểm lâm. Người dân ở xã Trà Giáp không phân biệt đâu là rừng thuộc địa phận của huyện Trà Bồng, đâu là rừng thuộc địa phận Bắc Trà My. Họ xem rừng là tài sản chung, cùng hưởng lợi, cùng có trách nhiệm giữ rừng.
Vùng giáp ranh giữa xã Trà Thanh và xã Trà Giáp có khoảng 800ha, địa hình phức tạp, hiểm trở. Toàn bộ diện tích rừng tự nhiên nơi đây có chức năng phòng hộ đầu nguồn, cung cấp nguồn nước cho sông Trà Bồng, đập thủy điện Hà Nang, hồ chứa nước Nước Trong của tỉnh Quảng Ngãi và phòng hộ đầu nguồn của sông Trường chảy về huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. Đây là nơi cư trú, sinh trưởng và phát triển của nhiều loài động, thực vật quý hiếm, có giá trị kinh tế cao.
Dọc tuyến giáp ranh có nhiều đường mòn ra, vào rừng nên các đối tượng “lâm tặc” dễ xâm nhập để khai thác, vận chuyển trái phép lâm sản và động vật hoang dã, làm ảnh hưởng đến tài nguyên rừng cũng như an ninh, trật tự tại địa phương. Lực lượng kiểm lâm địa bàn huyện Trà Bồng đã phối hợp với lực lượng kiểm lâm ở huyện Bắc Trà My ngày đêm tuần tra, canh giữ những cánh rừng già. Có nhiều trường hợp, kiểm lâm địa bàn bị “lâm tặc” đe dọa, tấn công.
Gian khổ và nguy hiểm là vậy, nhưng lực lượng kiểm lâm không ngừng nỗ lực thực hiện nhiệm vụ bảo vệ rừng, bởi với các anh, bảo vệ được màu xanh của đại ngàn không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm vui của cuộc sống. “Đối với anh em kiểm lâm chúng tôi, chuyện đi rừng, trèo đèo, lội suối quen thuộc như cơm bữa. Có nhiều đợt tuần tra, chúng tôi phải mang theo lương thực, xoong nồi, võng để ngủ lại trong rừng.
Đi rừng ngày nay không còn sợ thú dữ, nhưng rắn rết, nhất là vắt rừng thì gặp thường xuyên. Vào những dịp lễ, Tết, anh em chúng tôi cũng phải chia ca trực, đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ. Chúng tôi xác định đã vào nghề là phải chấp nhận khó khăn, gian khổ. Bảo vệ rừng là bảo vệ sự sống, bởi thế dù vất vả đến mấy, chúng tôi vẫn luôn gắng sức để giữ cho đại ngàn mãi xanh”, anh Đinh Hồng Tâm, kiểm lâm viên Hạt Kiểm lâm huyện Trà Bồng đã gắn bó với nghề “canh rừng” hơn 20 năm, chia sẻ.
Mặc dù điều kiện công tác cũng như cuộc sống còn nhiều khó khăn, song lực lượng kiểm lâm đã vượt lên tất cả, bởi “nặng lòng” với rừng xanh. Để công tác quản lý và bảo vệ rừng đạt hiệu quả, nhiều năm qua, Hạt Kiểm lâm huyện Trà Bồng đã phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện Bắc Trà My xây dựng và tổ chức ký kết trong công tác phòng, chống các hành vi vi phạm các quy định trong lĩnh vực bảo vệ, phát triển rừng, quản lý lâm sản và phòng cháy, chữa cháy rừng.
Bên cạnh đó, chính quyền các xã đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức ký cam kết giữa xã với các khu dân cư và giữa các khu dân cư với từng hộ dân về công tác quản lý, bảo vệ rừng, nhất là đối với các hộ sống gần rừng. Hạt kiểm lâm 2 huyện Trà Bồng và Bắc Trà My đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền với hình thức đa dạng hóa nhằm nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ rừng.
Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Trà Bồng Phan Cao Thế cho biết, những năm gần đây, số vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp cũng như diện tích và khối lượng lâm sản bị thiệt hại liên tục giảm. Có được kết quả trên là nhờ sự nỗ lực giữ rừng của lực lượng kiểm lâm, các chủ rừng, tổ bảo vệ rừng cộng đồng. Để giữ bình yên cho những cánh rừng, cùng với việc tuần tra, canh gác, cán bộ kiểm lâm của huyện bám dân, bám làng để vận động bà con chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước về bảo vệ và phát triển rừng, quyết tâm bảo vệ màu xanh cho rừng.
Rời cánh rừng ở vùng giáp ranh 2 xã Trà Thanh và Trà Giáp, chúng tôi có dịp chinh phục cung đường ngoằn ngoèo trên tuyến QL24C nối liền 2 tỉnh Quảng Nam - Quảng Ngãi. Đồng hành cùng với lực lượng kiểm lâm "mục sở thị" những cánh rừng già, chúng tôi càng thêm thấm thía ca từ trong bài hát “Một đời người một rừng cây” của nhạc sĩ Trần Long Ẩn: "Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai?". Các anh trong lực lượng kiểm lâm đã gắn bó cuộc đời với rừng xanh, dẫu nhiều gian khổ nhưng trên các anh vẫn vui tươi và hạnh phúc vì đã giữ được màu xanh nơi đại ngàn, giữ được mạch nguồn của sự sống./.