"Bản thân tôi và gia đình đều thích ăn rau má và dùng rau má để chế biến các loại nước uống như: rau má dừa, rau má đậu… đặc biệt là vào mùa nắng nóng, vì rau má là loại thực phẩm có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Trong một lần đi công tác về thăm quê vợ ở Thanh Hóa, tôi được ăn rau má đồng. Loại rau này thơm và ngon hơn rau má vườn đang được trồng thường bán tại các chợ. Tôi nhen nhóm ý định thuần hóa giống rau này bằng phương pháp mới", anh Beo nói.
Anh Beo cho hay, ngay từ khi còn đi học đã luôn đam mê nghiên cứu làm mới những giá trị cho loài cây mà mình yêu thích. Vì vậy, tốt nghiệp xong anh vào làm trong lĩnh vực phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
Nhận thấy, thị hiếu nhu cầu người tiêu dùng hiện nay rất ưa chuộng các sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn, tốt cho sức khỏe ngày. Từ đó, anh nhen nhóm mong muốn tạo ra những sản phẩm chất lượng, nên quyết định nghỉ việc về quê trồng rau má thủy canh.
Ban đầu, rau má trồng theo cách này bị thiếu dưỡng chất nên còi cọc và màu lá bị vàng. Nhưng với kiến thức nông nghiệp vốn có, anh Beo nghiên cứu, tìm tòi rồi tự pha trộn phân, thuốc để rau phát triển tốt, khống chế được độ đắng, độ nhạt của rau má. Sau nhiều lần thử nghiệm, đầu năm 2020, anh Beo thành công với mô hình trồng rau má thủy canh, sản phẩm được đánh giá đạt chất lượng.
Đến tháng 5/2020, anh chi gần 1,5 tỉ đồng đầu tư trồng rau má Vietgap theo hướng công nghệ cao, lắp đặt hệ thống nhà kính, giàn thủy canh tưới tự động, máy sấy lạnh... được thiết kế theo dạng giàn hình chữ A gồm 8 giàn tương đương diện tích gần 700m2.
"Ban đầu khi tôi bắt đầu nghiên cứu và phát triển ý tưởng với vườn ươm nhỏ thì mọi người bật cười vì ý tưởng khác lạ, nhưng thời gian đã minh chứng cho tâm huyết này. Hiện tại, mô hình rau má thủy canh được mọi người ủng hộ rất nhiều, bởi thế tôi tập trung chuyên canh rau má để có thể cung cấp cho thị trường sản lượng rau ổn định và bền vững", anh Beo cho biết.
Theo anh Beo, ưu điểm của trồng rau má thủy canh là tiết kiệm được diện tích, dễ quản lý dịch bệnh, nhanh cho thu hoạch và không mất nhiều công chăm sóc. Anh đầu tư 8 giàn tầng chữ A chỉ tốn diện tích 700m2, trong khi trồng trên đất có thể phải tốn diện tích đất khoảng 7.000m2. Ngoài ra, trồng theo phương pháp thủy canh sẽ dễ phát hiện và khoanh vùng để can thiệp bằng thuốc bảo vệ thực vật, cũng như đảm bảo thời gian cách ly trước khi cắt bán.
"Khi bắt tay vào thử nghiệm, tôi luôn mong muốn khi thu hoạch rau má thủy canh sẽ mang đến cho người tiêu dùng sự mới lạ như dễ ăn, giòn, tuy nhiên, vị đắng vốn có phải dễ chịu, thơm và nhiều giá trị dinh dưỡng. Để đáp ứng được những yêu cầu đó thì tôi phải nghiên cứu, tìm hiểu và thử nghiệm rất nhiều để tìm ra công thức Farm rau má thủy canh như hôm nay", anh Beo nói.
Hiện nay, các giàn rau má thủy canh đều được ký hiệu số, vận hành hệ thống nước cấp và thoát tự động. Hàng ngày, bộ phận kỹ thuật sẽ kiểm tra độ dinh dưỡng, các biểu hiện sâu bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời trong quá trình sinh trưởng của cây. Giàn rau nào đủ thời gian sinh trưởng thì sẽ cho công nhân tiến hành thu hoạch và đưa vào khu vực xử lý nguyên liệu để sấy lạnh, chế biến thành sản phẩm dạng bột.
Chia sẻ với PV, anh Thanh Beo nói, so với phương pháp canh tác trồng rau má trên đất thì trồng rau má thủy canh có nhiều ưu điểm như chế theo dõi, phát triển thuận lợi. Rau má thủy canh được nuôi trồng trong khu nhà màng khép kín nên kiểm soát được dịch bệnh tốt, không phải xử lý vấn đề cỏ mọc lẫn vào rau như trồng thổ và mang lại năng suất ổn định, dễ thu hoạch, không tốn nhân công. Trên mỗi thân dây sẽ có nhánh cây, hoa của rau má, nếu dùng ăn sống, kết hợp xay nước hoặc chế biến dạng bột sẽ tăng thêm mùi vị, giá trị dinh dưỡng.
Anh Beo nói, rau má là rau có dây, hoa, củ. Khi thu hoạch, cắt chừa chừng 2 - 3 lá non để cây dễ quang hợp, phát triển nhanh. Sau khi rau má lên giàn khoảng một tháng, anh bắt đầu thu hoạch xoay vòng, trung bình mỗi ngày anh thu hoạch 100kg rau. Bên cạnh rau tươi, anh tập trung chế biến thành bột rau má và xem đây là sản phẩm chủ lực. Bột rau má, anh Beo sử dụng thành phần 100% từ rau má vừa có thể làm thực phẩm vừa có thể dùng làm đẹp. Trung bình 100 kg rau tươi sẽ chế biến được 6 kg bột. Giá bột khoảng 1,8 triệu đồng một kg. Sau khi trừ chi phí, tổng thu nhập từ vườn thủy canh khoảng 30 triệu đồng mỗi tháng. Ước tính sau 2 năm, chủ vườn có thể hòa vốn.
Rau má chỉ lên giống một lần rồi ăn dài dài, trung bình 10 ngày có thể thu hoạch một lần. Khi theo dõi thấy cây không thể phát triển, năng suất kém thì sẽ chiết giống những cốc rau má thủy canh tốt để thay và trồng lại trên giàn, sau khoảng 15 - 20 ngày lại có thể thu hoạch tiếp.
"Trước khi làm, tôi tìm hiểu qua nhiều mô hình thủy canh, có người làm thành công có người thì lâm nợ chủ yếu là đầu ra không ổn định. Nhưng tôi muốn lấy đó làm mục tiêu để nâng tầm rau má ra thị trường, vì rau có thể neo trên giàn mà không sợ chúng ra hoa, không bán được", anh Beo bày tỏ.
Kể từ tháng 6 năm nay, gia đình anh Beo bắt đầu cung cấp rau má tươi mỗi ngày cho các chợ truyền thống, quầy rau an toàn, cửa hàng đặc sản, giá bán sỉ tại vườn từ 25.000 - 30.000 đồng/kg. Bên cạnh rau tươi, anh Beo còn chế biến thành bột rau má với 100% rau má xay, đây là sản phẩm chủ lực. Nhờ đó, thu nhập của gia đình anh Beo hàng tháng từ 70 - 90 triệu đồng.
"Ngoài việc cung ứng sản phẩm rau tươi cho thị trường, tôi phát triển thêm các dòng sản phẩm chế biến sâu từ rau má thủy canh: bột dây rau má thủy canh và bột rau má thủy canh. Đây là sản phẩm được áp dụng quy trình sấy lạnh và nghiền mịn hiện đại nhằm giữ được màu sắc, hương vị và dinh dưỡng tự nhiên của rau má.
Dạng bột rất tiện lợi trong sử dụng: người tiêu dùng có thể sử dụng để pha nước uống, dùng trong ẩm thực hay làm mặt nạ dưỡng da đều được. Trong tương lai, tôi sẽ mở rộng diện tích trồng rau má thủy canh và nghiên cứu thêm một số loại rau khác", anh Thanh Beo thông tin./.