Trong tờ trình gửi Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết, dự án được triển khai từ năm 2016, đình trệ từ năm 2020 đến nay. Việc kéo dài dự án làm lãng phí nguồn lực, giảm hiệu quả đầu tư, ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người dân. Do đó, việc xử lý vướng mắc của các dự án là cần thiết.
Liên quan đến dự án cống ngăn triều gần 10.000 tỷ đồng, Bộ Tài chính nhận định, các hợp đồng BT được ký giữa UBND TP. Hồ Chí Minh và các nhà đầu tư trước thời điểm Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP) có hiệu lực.
Do đó, dự án tiếp tục được triển khai, thanh toán theo quy định của hợp đồng BT đã ký kết và quy định của pháp luật tại thời điểm ký kết hợp đồng.
Về việc tái cấp vốn cho dự án, Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định sẽ điều chỉnh quyết định tái cấp vốn để giải ngân tiếp số tiền tái cấp vốn khoảng 1.800 tỷ đồng cho BIDV sau khi UBND TP. Hồ Chí Minh, nhà đầu tư BT, BIDV hoàn thành các thủ tục điều chỉnh, ký kết hợp đồng BT, hợp đồng tín dụng và BIDV có đề nghị điều chỉnh quyết định tái cấp vốn.
Về quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư, đối với khu đất thuộc trường hợp sắp xếp lại, xử lý tài sản công, UBND TP. Hồ Chí Minh được quyết định theo thẩm quyền.
Đối với quỹ đất đã được Nhà nước giải phóng mặt bằng theo Nghị định 69/2019/NĐ-CP, Bộ Tài chính khẳng định hiện không có cơ sở pháp lý để Thủ tướng ủy quyền, hoặc giao cho Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh quyết định sử dụng quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư BT như kiến nghị của UBND TP. Hồ Chí Minh.
Bộ Tài chính cho biết, việc thanh toán hợp đồng BT được thực hiện bằng quỹ đất theo nguyên tắc ngang giá, trường hợp có chênh lệch thì thực hiện bù trừ bằng tiền hoặc quỹ đất khác.
Do vậy, UBND TP. Hồ Chí Minh có trách nhiệm thanh toán hợp đồng BT bằng quỹ đất, trường hợp giá trị quỹ đất thanh toán nhỏ hơn giá trị hợp đồng đã ký kết, phần còn lại sẽ được thanh toán bằng tiền từ nguồn vốn đầu tư công của thành phố.
Bộ Tài chính lưu ý UBND TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán dự án làm cơ sở thanh, quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình theo quy định pháp luật, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước và nhà đầu tư, sớm đưa dự án vào vận hành, khai thác, không để lãng phí, thất thoát.
Dự án cống ngăn triều, tên đầy đủ là dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP. Hồ Chí Minh có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1, có tổng mức đầu tư gần 10.000 tỷ đồng, với hạng mục chính là 6 cống ngăn triều lớn và hệ thống đê bao ven sông Sài Gòn. Dự án do Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Nam làm nhà đầu tư theo hình thức BT.
Dự án đã được triển khai thi công đạt hơn 90% khối lượng. Lũy kế giá trị giải ngân đến ngày 28/11/2023 là 8.276/9.976 tỷ đồng (đạt 82,96%). Nguồn vốn còn lại cần huy động để thi công hoàn thành công trình khoảng 1.699 tỷ đồng. Dự án phải tạm ngừng thi công từ năm 2020 đến nay.
Theo báo cáo của UBND TP. Hồ Chí Minh, thành phố đang thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án (tính chất dự án không thay đổi, chỉ tăng tổng mức đầu tư do thời gian thực hiện kéo dài và phát sinh lãi vay) với tổng mức đầu tư điều chỉnh trên 10.000 tỷ đồng.
Đầu năm nay, Thủ tướng đã có cuộc làm việc tại TP. Hồ Chí Minh để tháo vướng mắc cho các dự án của thành phố. Đối với dự án cống ngăn triều, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính) phối hợp với các bộ, ngành và UBND TP. Hồ Chí Minh xây dựng nghị quyết để sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
