Sáng 9/4, tại Trường tiểu học Lê Quý Đôn, xã Khánh An, huyện U Minh (tỉnh Cà Mau), Bộ NN&PTNT phối hợp với UBND tỉnh Cà Mau phát động Tuần lễ Quốc gia về Nước sạch và Vệ sinh môi trường năm 2024 với chủ đề “Đảm bảo cấp nước sạch an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu”.
Đảm bảo cấp nước sạch an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu
Cà Mau được chọn làm điểm phát động hưởng ứng bởi đây là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn của hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, biến đổi khí hậu.
Lễ phát động năm nay còn có ý nghĩa lớn trong việc triển khai thực hiện các hoạt động thiết thực theo chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 36-KL/TW (ngày 23/6/2022) về bảo đảm an ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và các Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn nhằm thúc đẩy và góp phần đạt được mục tiêu về giải quyết cơ bản tình trạng thiếu nước sinh hoạt cho người dân khu vực nông thôn.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết: Tuần lễ Quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường hàng năm do Thủ tướng Chính phủ phát động từ năm 1998 và được các ban, ngành Trung ương, địa phương và nhân dân cả nước tích cực hưởng ứng.
Thứ trưởng nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, có thể khẳng định, Việt Nam là một quốc gia thiếu nước. Như vậy, phải thống nhất hành động và nhận thức chúng ta không phải là quốc gia thừa nước. Nước là hữu hạn nên phải có hành động tương xứng.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, đến hết năm 2023, tỉ lệ người dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh khoảng 92%. Trong đó tỉ lệ sử dụng nước đạt quy chuẩn là 57%; hộ gia đình nông thôn có nhà tiêu 94% (trong đó có 80% có nhà tiêu hợp vệ sinh); 96% trường học, trạm y tế có công trình cấp nước và vệ sinh. Riêng tại tỉnh Cà Mau đã có 95% dân số nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh.
Tuần lễ Quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường năm nay, Bộ NN&PTNT chọn chủ đề “Đảm bảo cấp nước sạch an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu” với mục đích nâng cao hiểu biết, trách nhiệm, sự tham gia của người dân, hộ gia đình, cộng đồng, ban ngành đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền địa phương trong việc thúc đẩy thực hiện cấp nước an toàn, bảo vệ nguồn nước, công trình cấp nước.
Đồng thời, chủ động triển khai các giải pháp cấp nước, thu, trữ nước an toàn để đảm bảo đủ nước sạch cho người dân, nhất là những khu vực chịu ảnh hưởng của nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, ô nhiễm nguồn nước. Đồng thời đảm bảo vệ sinh môi trường và thực hành tốt vệ sinh cá nhân, hướng tới bảo vệ sức khỏe, phòng chống dịch bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống và đảm bảo mục tiêu phát triển bền
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị các cấp ủy chính quyền đầu tư, hành động cụ thể nhằm hướng tới đảm bảo mục tiêu tối thiểu đã cam kết thực hiện trong chương trình trình SGR của Liên hợp quốc. Đó là, mọi người dân đặc biệt là người dân nông thôn được tiếp cận bình đẳng và công bằng về nước sạch và môi trường, không để bất kỳ trẻ em nào ở nông thôn không có nhà vệ sinh.
Trong đó, Trung ương và địa phương xác định đầu tư bằng các giải pháp công trình cụ thể. Nơi nào cần nới đường ống, nâng cao nhà máy nước sạch, nơi nào có thể cấp nước sạch tập trung thì cấp nước sạch tập trung. Đảm bảo 18.000 công trình cấp nước sạch nông thôn hoạt động một cách đầy đủ, hiệu quả (hiện nay, còn khoảng 30% trong tổng số 18.000 công trình cấp nước sạch nông thôn hoạt động chưa hiệu quả).
“Với những hộ gia đình không cấp được nước sạch, cần có giải pháp cấp nước không tập trung bằng bể nước. Ví dụ, mỗi hộ gia đình ở ĐBSCL có tối thiểu 4 khối nước để sử dụng ít nhất trong 2 - 3 tháng cực hạn. Rất mong bà con có nhận thức đầy đủ và cùng đầu tư với nhà nước nhằm đảm bảo hiệu quả công trình”, Thứ trưởng Hiệp nói.
Trong thời gian tới, Bộ NN&PTNT cùng các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện cơ chế chính sách phù hợp, đảm bảo nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn. Trong đó, vấn đề tính toán giá cả hợp lý, xã hội hóa để tư nhân đầu tư nhiều hơn lĩnh vực cấp nước sạch nông thôn.
Còn nhiều người dân bị thiếu nước sinh hoạt
Tuần lễ Quốc gia về Nước sạch và Vệ sinh môi trường do Thủ tướng Chính phủ phát động, diễn ra từ ngày 29 tháng 4 đến ngày 6 tháng 5 hàng năm, đã tạo nên phong trào sâu rộng trong cả nước tham gia bằng các hoạt động bảo vệ môi trường, giữ gìn và bảo vệ nguồn nước sạch vì sức khỏe của người dân và vì một cuộc sống sạch đẹp, văn minh.
Trong những năm qua, vấn đề nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn luôn được lãnh đạo Đảng, Nhà nước quan tâm cũng như sự ủng hộ của các tổ chức quốc tế, sự tham gia chủ động, tích cực của chính quyền địa phương và nhân dân.
Thông qua Chương trình mục tiêu Quốc gia về nước sạch và môi trường nông thôn các giai đoạn từ 2000-2015, Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới…, đến hết năm 2023 vừa qua, tỷ lệ người dân nông thôn cả nước sử dụng nước hợp vệ sinh khoảng 92% (57% sử dụng nước đạt quy chuẩn Việt Nam); 94% hộ gia đình nông thôn có nhà tiêu (80% có nhà tiêu hợp vệ sinh); 96% trường học, trạm y tế có công trình cấp nước và vệ sinh…
Dẫu vậy, nhiều nơi trong cả nước vẫn còn một bộ phận người dân bị thiếu nước sinh hoạt do nhiều nguyên nhân khác nhau. Chỉ riêng tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, trong mùa khô 2024 này, vẫn còn khoảng 50.000 hộ dân vùng nông thôn (khoảng 3,6% số hộ) bị ảnh hưởng bởi thiếu nước sinh hoạt.
Theo ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, hiện nay, tỉnh Cà Mau có 95% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh, 5% hộ dân còn rất khó khăn về nước sạch sinh hoạt. Như nhiều địa phương khác, Cà Mau có hơn 40% hộ gia đình ở nông thôn sử dụng nước chưa hợp chuẩn quy định.
Hàng năm năm, Bộ NN&PTNT phát động Tuần lễ quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường. “Đây là dịp để nhìn lại những việc đã làm tốt, những việc còn hạn chế trong công tác đảm bảo nước sạch vệ sinh môi trường trong thời gian qua, để mỗi người chúng ta thể hiện trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường sống của chính mình”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử chia sẻ./.
