Cụ thể, báo cáo này dựa trên kết quả khảo sát thực tế với hơn 1.000 người tiêu dùng bất động sản Việt Nam, được xử lý, phân tích bởi công nghệ dữ liệu hàng đầu châu Á của PropertyGuru - Tập đoàn mẹ Batdongsan.com.vn. Và được xây dựng Chỉ số tâm lý người tiêu dùng bất động sản (BĐS) dựa trên 6 yếu tố: mức độ hài lòng về thị trường, khả năng mua nhà, tình hình thị trường, lãi suất vay mua nhà, chính sách của Chính phủ và giá bất động sản trong tương lai.
Theo đó, Chỉ số tâm lý người tiêu dùng BĐS Việt Nam - CSS nửa cuối năm 2022 giảm 7 điểm so với nửa đầu năm (từ 47 giảm còn 40). Trong đó, mức độ lạc quan của người tiêu dùng giảm mạnh nhất khi đề cấp đến khả năng tăng giá BĐS trong tương lai (giảm 22 điểm) và các chính sách hiện tại của Chính phủ (giảm 9 điểm).
Gần đây, Chính phủ ban hành các biện pháp, quy định nhằm điều tiết và kiểm soát thị trường BĐS. 14% số người được hỏi đánh giá tích cực tác động từ các chính sách của Chính phủ, 19% đánh giá tiêu cực. Trong khi đó, đa phần đáp viên cho rằng vẫn chưa xác định được các chủ trương, chính sách này liệu có tác động tốt đến việc điều tiết giá nhà vì chúng cần thêm thời gian để được thi hành và ảnh hưởng đến thị trường.
Nếu như trong Báo cáo CSS nửa đầu năm 2022, tiềm năng tăng giá BĐS trong 1 - 5 năm tới là một trong những yếu tố được đánh giá cao nhất - ở mức 57 điểm, thì sang nửa cuối năm 2022, yếu tố này giảm còn 35 điểm (chỉ 35% đáp viên cho rằng giá BĐS sẽ tăng mạnh).
Ông Lê Bảo Long, Giám đốc Chiến lược của Batdongsan.com.vn nhận định, khi BĐS đã ở nền giá cao sau một thời gian liên tục tăng giá, thì việc người tiêu dùng dự đoán giá BĐS sẽ không tăng mạnh nữa là điều dễ hiểu. Tuy nhiên 50% đáp viên vẫn tin BĐS sẽ tăng giá nhẹ, gần như không có ai cho rằng BĐS sẽ giữ nguyên hoặc giảm giá trong 1-5 năm tới.
Bên cạnh những yếu tố bị giảm điểm đánh giá, yếu tố thị trường BĐS và lãi suất vay mua nhà lại có điểm số tăng. Cụ thể, mức độ hài lòng về thị trường BĐS tăng từ 57 lên 71 điểm trong nửa cuối năm 2022, mức độ hài lòng về lãi suất vay mua nhà (cho rằng lãi suất đang ở mức chấp nhận được) cũng tăng từ 33 lên 41 điểm. Tuy vậy, đánh giá của người tiêu dùng về khả năng tiếp cận gói vay ngân hàng giảm từ 39 xuống còn 18 điểm.
Báo cáo của Batdongsan.com.vn cũng tiết lộ việc lãi suất vay mua nhà tăng lên không ảnh hưởng nhiều đến quyết định mua nhà của những người đã sở hữu ít nhất một BĐS. 64% đáp viên cho biết họ sẽ không trì hoãn kế hoạch mua ngôi nhà thứ 2 dù lãi suất tăng.
Đâu là rào cản lớn nhất khi mua BĐS?
Theo báo cáo, 25% người được hỏi cho biết họ có dự định mua bất động sản trong 1 năm tới, với tỷ lệ muốn mua sản phẩm thứ cấp và sơ cấp xấp xỉ nhau. Lý do hàng đầu của họ khi mua BĐS là để đầu tư, sau đó là để có môi trường sống thuận tiện hơn và có thêm không gian cho con cái, bản thân.
Trong khi đó, đến 70% số người được hỏi không có kế hoạch mua hay thuê bất động sản nào trong năm tới. Rào cản lớn nhất đối với việc mua BĐS là giá bất động sản cao, tiếp đó là những khó khăn liên quan đến vay mua nhà như lãi suất vay cao và người muốn mua nhà không đủ khả năng để vay từ ngân hàng.
Tâm lý người tiêu dùng bất động sản thể hiện qua báo cáo lý giải nguyên nhân thanh khoản BĐS đang diễn ra khá chậm. Lượt quan tâm đến bất động sản toàn quốc các tháng gần đây liên tục giảm so với cùng kỳ năm trước.
Dữ liệu lớn của Batdongsan.com.vn cho thấy mức độ quan tâm BĐS trong tháng 4, 5, 6 lần lượt giảm 6%, 11%, 13% so với cùng kỳ năm 2021. Việc nắm bắt tâm lý khách hàng tiềm năng rất quan trọng đối với các doanh nghiệp kinh doanh, phát triển BĐS.
Từ việc thấu hiểu khó khăn của người mua nhà, doanh nghiệp sẽ có những biện pháp giúp họ vượt qua rào cản, phát triển các sản phẩm bất động sản và chính sách bán hàng phù hợp với thị hiếu của họ, nhờ đó đẩy mạnh tính thanh khoản.
Trong bối cảnh người mua nhà phải chịu nhiều áp lực về tài chính, các chuyên gia cho rằng doanh nghiệp có thể hỗ trợ khách hàng bằng cách hạ tỉ trọng thanh toán trong những đợt đầu tiên, giãn tiến độ thanh toán, kéo dài thời gian hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng, ân hạn nợ gốc, cam kết lợi nhuận hoặc cam kết mua lại nhà cho khách hàng.
Một nhân viên Sales Công ty Bất động sản cho biết, bất động sản kể từ khoảng tháng 5 có dấu hiệu đi ngang và chững lại, thanh khoản có nhưng ở mức thấp. Nguyên nhân là do giá bất động sản quá cao có ảnh hưởng đến tâm lý người mua, so với thu nhập họ không đáp ứng được.
Một bộ phận người lao động thu nhập thấp, không đủ khả năng sở hữu nhà. Giữa bối cảnh toàn thị trường bất động sản vẫn đang đối diện nhiều thách thức do tăng lãi suất và siết room tín dụng, lạm phát, nguồn cung hiếm do chi phí đầu vào leo thang, điều kiện vay cũng khó hơn trước... khiến cho người mua nhà tiếp cận nguồn vốn khó hơn.
