Kiên trì để cây dâu bén rễ, con tằm nhả tơ
Huyện Lắk có thuận lợi giáp với tỉnh Lâm Đồng – là vùng trọng điểm về nghề trồng dâu, nuôi tằm của cả nước. Nghề trồng dâu - nuôi tằm dễ dàng “nên duyên” với vùng đất hiền hòa này của Đắk Lắk vì đặc thù vị trí địa lý cũng như tính cách cần cù, chịu khó của người dân nơi đây.
Anh Dương Văn Thiện - Chi hội trưởng Hội Nông dân tổ dân phố 4 (thị trấn Liên Sơn) cho biết trong thời gian làm thuê tại huyện Lâm Đồng, nhận thấy nghề trồng dâu, nuôi tằm mang lại nguồn thu nhập khá cao. Lúc rảnh rỗi, anh Thiện thường lân la tiếp xúc với các hộ dân làm nghề này để học hỏi kinh nghiệm.
Sau đó, nhận thấy điều kiện thời tiết, thổ nhưỡng ở địa phương mình cũng tương tự với tỉnh Lâm Đồng, năm 2014 anh cùng một số hộ dân tại tổ dân phố 4 mua giống dâu về trồng thử nghiệm trên đất trồng lúa 1 vụ. Ban đầu, gia đình anh đã trồng 2 sào dâu. Sau một thời gian, thấy cây sinh trưởng và phát triển tốt, anh lại qua Lâm Đồng để mua giống tằm về nuôi. 10 năm gắn bó với cây dâu, kén tằm, từ 2 sào ban đầu, đến nay gia đình anh đã mở rộng diện tích trồng dâu lên gần 1 ha.
“Làm thử, ăn thật”, dù làm nhỏ lẻ, nhưng mô hình này đã mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh và các hộ dân khác. 10 năm gắn bó với cây dâu, kén tằm, từ 2 sào ban đầu, đến nay gia đình anh đã mở rộng diện tích trồng dâu lên gần 1 ha, trung bình mỗi năm gia đình anh bán ra thị trường khoảng 65 – 70 hộp kén tằm (mỗi hộp khoảng 50 kg, hiện tại giá bán 220.000 đồng/kg).
Chị Dương Thị Hòa ở tổ dân phố 4 (thị trấn Liên Sơn) là một trong những hộ dân mạnh dạn mua giống dâu, tằm về thử nghiệm 10 năm thấm thoát trôi qua, gia đình chị đã gắn bó thân thiết với mô hình này. Cuộc sống cũng đã thay đổi kể từ đó, so với nghề trồng lúa một vụ trước đây, kinh tế nhà chị Hòa đã thay đổi rõ rệt.
Chị Hòa cho biết đến nay gia đình chị đã phủ xanh gần 1 ha đất canh tác bằng cây dâu. Ngoài ra, chị còn thuê đất của một số hộ dân khác để mở rộng diện tích để phục vụ việc nuôi tằm. Cả nhà chị Hòa đều rất vui mừng vì mô hình này mang lại lợi nhuận cao, chi phí đầu tư thấp, xoay vòng vốn nhanh và thị trường tương đối ổn định. “Từ nghề phụ nay đã trở thành nguồn thu nhập chính cho cả nhà. Mỗi tháng có thể nuôi được 1 - 2 lứa tằm, thu về khoảng 15 – 20 triệu đồng” - chị Hòa bày tỏ.
Không còn vất vả như xưa
Tục ngữ “Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng” để nói về sự vất vả, cực nhọc của những người làm nghề trồng dâu - nuôi tằm nay đã không còn đúng với người dân ở đây. Khi khoa học công nghệ phát triển, nông dân đã tận dụng được những tiến bộ của công nghệ vào sản xuất. Nhờ vậy cả công sức, thời gian, năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế cũng cao hơn so với cách làm truyền thống.
Theo chị Dương Thị Hòa, do chưa có kinh nghiệm lúc đầu nên các hộ dân đều tận dụng một không gian trống trong nhà và sử dụng nong, nia để nuôi tằm. Cách làm này làm con tằm dễ nhiễm bệnh, dẫn tới sinh trưởng không đều gây ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng. Hiện nay, bà con đã đầu tư xây hẳn một khu nhà riêng, mua khay về cho tằm ở. Đồng thời để tránh bị ruồi xâm nhập tấn công chị Hòa còn mua màn về mắc để bảo vệ tằm. Cách này giúp tằm được cách ly tối đa với các loài côn trùng dễ truyền bệnh và giảm thiểu rủi ro, thiệt hại trong quá trình nuôi.
Với kinh nghiệm theo nghề trồng dâu - nuôi tằm hơn 6 năm qua, chị Hà Thị Sâm ở buôn Thái (xã Bông Krang) chia sẻ: “Thực ra công việc nuôi tằm hiện giờ không còn vất vả như trước nữa. Nhờ sử dụng khay nên mỗi lần cho tằm ăn và dọn phân đều dễ dàng. Quá trình thu hoạch kén có máy chuyên dụng hỗ trợ nên cũng nhanh hơn”.
Ông Nguyễn Viết Quang - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Lắk cho biết: “Hiện nay có khoảng 36 ha diện tích được bà con sử dụng để trồng dâu, nuôi tằm. Số này tập trung chủ yếu ở các xã Krông Nô, Đắk Nuê, Bông Krang và thị trấn Liên Sơn. Trong đó, chiếm khoảng 50% tổng diện tích toàn huyện là thị trấn Liên Sơn”.
Kể từ cuối năm 2019, trạm Khuyến nông huyện đã đẩy mạnh phát triển mô hình trồng dâu, nuôi tằm tại hai xã Krông Nô và Đắk Nuê bằng nguồn vốn thuộc Chương trình 30a. Chương trình đã hỗ trợ cho 10 hộ thuộc diện hộ nghèo ở hai xã này, mỗi hộ từ 15 - 20 triệu đồng để mở rộng mô hình và được tiếp cận với kỹ thuật nuôi tằm hiệu quả hơn.
Sắp tới, Đắk Lắk sẽ xem xét, ưu tiên hỗ trợ người dân duy trì, mở rộng quy mô sản xuất nghề trồng dâu, nuôi tằm bằng nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi giai đoạn 2021 – 2030 (Chương trình 1719) và Chương trình giảm nghèo bền vững./.
