Nghệ An chú trọng phát triển trồng rừng thâm canh gỗ lớn chất lượng cao

Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng lợi thế về phát triển ngành lâm nghiệp với tổng diện tích tự nhiên là 1.648.649,51 ha, trong đó diện tích 973.011,94 ha rừng có độ che phủ đạt 59,01%, bao gồm 790.396,6 ha rừng tự nhiên và 182.615,34 ha rừng trồng. Ngoài ra có 63.120,07 ha diện tích đã trồng nhưng chưa đạt tiêu chí thành rừng và 61.955,72 ha là diện tích đất có cây tái sinh có thể khoanh nuôi thành rừng.

Song thực tế hiện tại trên địa bàn tỉnh chủ yếu đang cung cấp gỗ nhỏ làm nguyên liệu giấy, dăm gỗ….giá trị kinh tế thấp.

Trong xu thế về nhu cầu phát triển rừng trồng gỗ lớn của tỉnh, mô hình liên kết của các doanh nghiệp chế biến với chủ rừng để tạo vùng nguyên liệu rừng trồng có chứng chỉ rừng bền vững ngày càng cao thì việc phát triển lâm nghiệp theo định hướng bền vững hiệu quả và có giá trị gia tăng cao phục vụ cho công nghiệp chế biến sâu (như gỗ xẻ, gỗ ghép, ván nhân tạo, đồ nội thất xuất khẩu…). Gắn kết từ trồng rừng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm để nâng cao giá trị lâm sản hàng hóa, góp phần thực hiện thành công “Mục tiêu tái cơ cấu ngành Lâm nghiệp” của Bộ Nông nghiệp & Môi trường và hướng đến chuyển đổi mô hình lâm nghiệp hiện đại, hiệu quả và có trách nhiệm đang được tỉnh chú trọng.

Năm 2023, Trung tâm Khuyến nông Nghệ An đã phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu và Chuyển giao kỹ thuật lâm sinh triển khai thực hiện dự án " Xây dựng mô hình trồng rừng thâm canh gỗ lớn bằng một số giống Keo lai Tam Bội tại vùng Bắc Trung Bộ" thuộc nguồn ngân sách của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia. Mô hình có quy mô 40 ha, thực hiện tại xã Châu Tiến (xã Châu Thắng cũ) và xã Quỳ Châu (xã Châu Hạnh cũ).

Đến thời điểm hiện nay được 20 tháng sau trồng, tỷ lệ sống đạt trên 90%, chiều cao vút ngọn bình quân 6-7 m, đường kính D1,3 bình quân đạt 5-8cm, đường kính tán 2,8-3m. Bước đầu, có thể đánh giá cây keo lai Tam Bội sinh trưởng nhanh, rất tiềm năng cho năng suất cao hơn các giống keo đang trồng trên địa bàn của tỉnh Nghệ An, phù hợp cho trồng rừng gỗ lớn làm nguyên liệu.

Đến thời điểm năm 2024, tổng số diện tích đất có rừng và rừng trồng chưa thành rừng của tỉnh Nghệ An là 1.018.788,24 ha, trong đó diện tích đất rừng sản xuất 548.423,50 ha chiếm 53,83%; Đất rừng phòng hộ 302.631,26 ha chiếm 29,70%; Diện tích rừng đặc dụng 167.733,48 ha chiếm 16,46%.

Trong những năm qua, công tác phát triển rừng luôn được tỉnh chú trọng. Tốc độ phát triển rừng trên địa bàn tỉnh tăng trưởng khá nhanh, diện tích trồng mới hàng năm đều đạt từ trên 16.000 ha đến trên 22.000 ha, đều đạt trên 100% kế hoạch. Hiện tại đã phát triển trồng rừng thâm canh, trồng rừng gỗ lớn chất lượng cao, cây bản địa với diện tích khoảng 34.200 ha, trong đó diện tích được cấp chứng chỉ rừng bền vững (FSC) khoảng 22.000 ha.

Công tác giống cây lâm nghiệp cũng đã có nhiều cải tiến rõ rệt, từ việc tự để giống, sử dụng giống cây trồng địa phương chuyển dần sang sử dụng các giống cây trồng chất lượng, có nguồn gốc như các giống cây mô, hom nhân dòng vô tính. Sử dụng giống nuôi cấy mô để nhân giống đầu dòng bước đầu đã cho thấy những ưu thế vượt trội về chất lượng và hiệu quả sản xuất. 

Thực hiện đề án “Nâng cao chất lượng giống cây trồng lâm nghiệp giai đoạn 2024-2030 nhằm thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An”. Năm 2024, tỉnh đã hỗ trợ 70.000 cây giống gốc các dòng keo lai cho 08 vườn ươm trên địa bàn tỉnh, xây dựng 10 vườn ươm cố định, tổ chức tập huấn kỹ thuật vườn ươm cho cán bộ kỹ thuật các hạt kiểm lâm và các chủ rừng, thực hiện phóng sự về quản lý chất lượng cây giống…, góp phần vào việc nâng cao chất lượng giống trên địa bàn tỉnh.

Trong năm 2024, toàn tỉnh đã tạo được hơn 43,851 triệu cây giống các loại, đạt 101,6% kế hoạch (43,161 triệu cây); tăng 14,9% (5,651 triệu cây) so với năm 2023 (38,2 triệu cây).

Toàn tỉnh hiện có 25 cơ sở sản xuất giống cây lâm nghiệp thuộc các Công ty lâm nghiệp, các Ban quản lý rừng phòng hộ, đặc dụng và một số cơ sở thuộc hộ gia đình. Loài cây chính được sản xuất chủ yếu là các loại Keo, Sao đen, Lát, Xoan, Sấu, Lim xanh...

Việc phát triển vùng nguyên liệu rừng gỗ lớn tại Nghệ An gắn liền với chứng chỉ quản lý rừng bền vững là một hướng đi đúng đắn, góp phần bảo vệ tài nguyên rừng, bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị kinh tế. Tuy nhiên, để thực hiện thành công mục tiêu này, cần có sự kết hợp giữa các giải pháp về khoa học kỹ thuật, chính sách hỗ trợ, công tác tuyên truyền, và việc xây dựng hệ thống quản lý hiệu quả. Nếu được triển khai đồng bộ, việc phát triển rừng gỗ lớn theo hướng bền vững sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho cả cộng đồng và nền kinh tế./.