Một phần là vì hành động này làm gia tăng những kỳ vọng không thể đáp ứng, một phần khác là vì nụ cười giả tạo và khao khát có được cảm giác vui vẻ khiến chúng ta không thể đón nhận những lợi ích mà các cảm xúc khó chịu mang lại
Thông thường, khi cái tôi của chúng ta chịu ít nhiều tổn thương thì chúng ta mới thấy rõ những chi tiết tiềm ẩn trong cuộc sống - những chi tiết không dễ nhận ra, đôi khi khiến ta day dứt nhưng lại có vai trò quan trọng. Không có gì lạ khi các đại văn hào, từ các tác giả bi kịch Hy Lạp, các thi sĩ lãng mạn, cho đến tác giả của những bộ tiểu thuyết Nga đồ sộ trong thế kỷ XIX, đều đã phát hiện nhiều bài học giá trị chứa đựng nhiều thông tin về mặt tối trong cảm xúc con người.
Chính nhà thơ nổi tiếng John Milto đã phải thốt lên trong bài thơ u sầu Il Penseroso (tạm dịch: Người nghiêm trang): “Hail divinest melancholy” (“Tôn vinh nỗi u sầu thần thánh”). Cảm xúc chân thực có thể là những “sứ giả” đến để giúp chúng ta hiểu bản thân mình và khơi gợi nhiều nhận thức sáng suốt về những ngã rẽ quan trọng trong cuộc đời.
Tôi đã nhận ra điều này khi một khách hàng đến gặp tôi vì anh “thường xuyên giận dữ”. Tôi và anh ấy đã cùng ngồi lại để phân tích và phân loại những cảm xúc của anh. Anh nhận ra có lẽ anh không phải có vấn đề với cảm xúc giận dữ mà là có vấn đề với người vợ thường xuyên đặt ra cho anh những yêu cầu bất khả thi.
Bằng cách chấp nhận và hiểu những cảm xúc khó chịu của mình chứ không cố gắng trấn áp hoặc điều chỉnh chúng, anh bắt đầu cải thiện đời sống hôn nhân, không phải bằng cách thay đổi bản thân để cố gắng đáp ứng các yêu cầu của vợ, mà bằng cách đặt ra các giới hạn hợp lý hơn để hai vợ chồng đều biết hành vi nào là chấp nhận được.
Bên cạnh tức giận (còn gọi là phẫn nộ), đố kỵ cũng là một trong “bảy mối tội đầu” bị mang tiếng xấu. Trên thực tế, sự đố kỵ có thể trở thành động lực mạnh mẽ hơn cả sự ngưỡng mộ trong việc thôi thúc chúng ta tự hoàn thiện bản thân.
Một nghiên cứu đã cho thấy so với những sinh viên thể hiện sự ngưỡng mộ, những sinh viên thể hiện lòng đố kỵ vô hại đối với người có thành tích học tập cao hơn cũng thường cho thấy quyết tâm vươn lên cao hơn. Nhóm sinh viên đố kỵ trong nghiên cứu này đã dốc sức học tập và nhờ đó đã đạt thành tích khả quan hơn trong các bài kiểm tra khác nhau liên quan đến ngôn ngữ.
Những cảm xúc bị mang tiếng xấu khác cũng rất hữu ích cho chúng ta vì nhiều lý do khác nhau. Sự ngượng ngùng và cảm giác tội lỗi có thể đóng vai trò quan trọng trong các mối quan hệ xã hội vì chúng thúc đẩy tinh thần nhượng bộ và củng cố tinh thần hợp tác. Cảm giác buồn bã là tín hiệu cho đó ta mới tìm kiếm những giải pháp tốt hơn.
Bên cạnh đó, khi chúng ta thể hiện nỗi buồn ra ngoài, những người xung quanh có thể biết chúng ta đang cần sự hỗ trợ. Nếu che giấu nỗi buồn bằng cách cố tỏ ra vui vẻ, bạn đang tự bỏ lỡ sự dẫn dắt đến từ bên trong và có lẽ là cả sự hỗ trợ đến từ bên ngoài. Những cảm xúc tiêu cực của bạn cũng có nhiều mặt tốt đáng được ghi nhận, và đây là những lợi ích của các cảm xúc khó chịu ấy./.
