Đây là lễ hội truyền thống mang đậm dấu ấn riêng về văn hóa tâm linh của mảnh đất và con người Sầm Sơn. Lễ hội bánh chưng - bánh giầy được tổ chức hàng năm từ ngày 11-13/5 Âm lịch, nhằm mục đích tôn vinh tổ nghề dệt xúc và thờ thần Độc Cước với hy vọng cho một mùa màng tươi tốt, an khang thịnh vượng.
Nghi thức rước kiệu thu hút đông đảo quần chúng tham giaTheo truyền thống, đây là Kỳ tế Đảo Vũ, với mong muốn cầu cho mưa thuận gió hòa, sóng yên, biển lặng; cầu cho quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt, tôm cá đầy thuyền; cầu cho mùa du lịch bội thu và tốt đẹp. Kỳ đại tế này đã trở thành lễ hội lớn trong năm của cả vùng Sầm Sơn. Lễ vật chủ yếu của kỳ đại tế này là bánh chưng, bánh giầy.
Nghi lễ cầu cho mưa thuận, gió hòa, quốc thái - dân anLễ hội bắt đầu từ sáng sớm với nghi thức rước kiệu truyền thống từ đền thờ, đình làng ở các xã, phường. Đông đảo mọi người già, trẻ trong trang phục truyền thống tham gia đoàn rước kiệu đi dọc đường Hồ Xuân Hương tề tựu về sân đền Độc Cước chuẩn bị cho phần nghi lễ chính thức.
Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật quần chúng, với những tiết mục nghệ thuật tập trung ca ngợi vẻ đẹp về sự đổi thay của thành phố biển Sầm Sơn, cũng như tình yêu mến khách phương xa của người dân nơi đây.
Sau phần lễ là các tiết mục nghệ thuật thể hiện vẻ đẹp, tình yêu mến khách của Sầm SơnĐặc sắc hơn cả là phần thi làm bánh giầy giữa các phường, xã trên địa bàn. Tất cả các công đoạn làm nên chiếc bánh giầy truyền thống được các đội thi tái hiện chi tiết, sinh động, thể hiện sự khéo léo, bản lĩnh, sức mạnh và tinh thần đoàn kết của người dân Sầm Sơn trong đời sống lao động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội.
Những chiếc bánh giầy có đường kính khoảng 30 cm được làm một cách chu đáo từ khâu đầu cho tới khâu cuối, sau đó được đặt sang trọng trên những chiếc kiệu và được dân làng đưa về tế lễ ở khu vực đền Độc Cước. Sau khi lễ hội kết thúc, bánh được chia đều cho dân trong làng để họ cùng nhau hưởng lộc, phúc để trong năm gặp nhiều may mắn và bình an.
Đặc sắc nhất là phần thi làm bánh giầy giữa các phường, xã trên địa bànLễ hội bánh chưng, bánh giầy Sầm Sơn 2023 không chỉ lưu giữ lại nét văn hóa tốt đẹp của quê hương, bên cạnh đáp ứng nhu cầu tâm linh cầu cho mùa màng tốt tươi, đồng thời là sự tái hiện một nét văn hóa tâm linh truyền thống và là sản phẩm du lịch độc đáo của Sầm Sơn, góp phần thu hút du khách.
