Theo chân cán bộ nông nghiệp xã Nà Chì, chúng tôi tìm đến gia đình ông Hoàng Thanh Ngọc. Con đường ngoằn ngoèo, bám theo sườn núi, dốc đá cheo leo, cách trung tâm xã gần 7 km.
Sau hơn 1 tiếng đi xe máy, chúng thôi đã đến được ngôi nhà của ông. Ngôi nhà sàn theo phong cách truyền thống của đồng bào dân tộc Tày, phía trước nhà là những thửa ruộng lúa bậc thang đang thì con gái, phía sau là đồi chè xanh ngắt. Thấy chúng tôi đến, ông Ngọc gác lại công việc, ngồi trò chuyện, tâm sự về chuyện làm chè trên đỉnh núi. Rót chén trà còn phả hơi nóng, ông Ngọc chia sẻ: Tôi sinh ra và lớn lên ở thôn Bản Vẽ, cuộc sống của gia đình gắn liền với cây chè Shan tuyết. Nhiều cây chè cổ thụ đã có từ trước khi tôi sinh ra và đang phát triển tốt đến bây giờ. Cây chè Bản Vẽ sinh trưởng và phát triển trên đỉnh đèo Gió, nơi giao thoa giữa đất trời, khí hậu mát mẻ, quanh năm sương mù bao phủ, vì thế sản phẩm chè Bản Vẽ luôn có sự khác biệt so với các vùng chè khác. Hiện nay, những cây chè cổ thụ được người dân xem là sản vật quý báu mà cha ông để lại. Từ những gốc chè cổ này trải qua nhiều đời các hộ dân đã nhân rộng những đồi chè xanh tươi, tạo nên một nguồn sinh kế quan trọng cho gia đình tôi cũng như bà con trong thôn.
Dẫn chúng tôi ra thăm đồi chè của gia đình, ông Ngọc hào hứng chỉ những cây chè Shan tuyết cổ thụ có tuổi gấp nhiều lần so với tuổi của ông. Những búp chè Shan tuyết tươi non mơn mởn đua nhau vươn lên. Ông Ngọc cho biết thêm: Cây chè ở đây hoàn toàn phát triển tự nhiên, không sử dụng bất cứ một loại chất kích thích nào. Người làm chè ở Bản Vẽ luôn tâm niệm rằng “Để có được chè ngon thì phải hái được chè tốt, làm được chè tốt”, để khách hàng sử dụng được chè sạch từ khâu chế biến đến khi hoàn thành sản phẩm ra thị trường. Nhờ đó, hương vị chè Bản Vẽ khi pha có hương thơm dịu, có màu nước xanh nõn chuối pha với màu nâu cánh dán nhạt. Khi uống có vị chát nhẹ nhàng, vị ngọt hậu riêng biệt. Đến nay, chè Bản Vẽ của gia đình ông Hoàng Thanh Ngọc có thị trường tiêu thụ khắp cả nước và được người tiêu dùng ưa chuộng, đặt hàng quanh năm. Nhiều khách hàng từ Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác sau khi thưởng thức chè Bản Vẽ đã liên hệ đặt hàng làm thức uống hàng ngày và làm quà tặng với nhiều sản phẩm như: Hồng trà, Bạch trà và trà Phổ Nhĩ. Với giá bán 200 nghìn đồng/kg, được cho là “bình dân” phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng, nên sản phẩm chè Bản Vẽ chế biến ra bao nhiêu được đặt hàng mua bấy nhiêu.
Hiện, gia đình ông Hoàng Thanh Ngọc sở hữu gần 5 ha chè Shan tuyết, nếu chè không có sâu bệnh thì một năm cũng cho thu hoạch được khoảng 1 tấn chè khô, thu nhập của gia đình trung bình đạt gần 300 triệu đồng/năm. Thôn Bản Vẽ có khá nhiều hộ trồng chè, tổng diện tích chè của cả thôn trên 50 ha. Năm 2020, do ảnh hưởng bất lợi của thời tiết nên một số diện tích trồng ngô kém hiệu quả, ông Hoàng Thanh Ngọc đã mạnh dạn đi đầu trong việc đưa cây chè Shan tuyết nhân rộng thay thế diện tích ngô để tăng diện tích vùng nguyên liệu và chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng hàng hóa. Hiện tại, số diện tích chè trồng mới đang sinh trưởng và phát triển tốt, hứa hẹn sẽ cho thu hoạch, mang lại thu nhập cho gia đình.
