Chiều 28/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về Báo cáo của Đoàn Giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.
Chính phủ quyết liệt triển khai các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công, người nghèo
Tại phiên thảo luận, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã phát biểu giải trình. Theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đánh giá cao và cảm ơn Quốc hội đã lựa chọn chuyên đề giám sát tối cao về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bất động sản, nhà ở xã hội vào thời điểm đúng đắn, khi các luật liên quan đến đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản đang được tổng kết, đánh giá kết quả triển khai.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, những tồn tại, yếu kém được nêu trong kết quả giám sát Chuyên đề Quản lý thị trường bất động sản và nhà ở xã hội của Quốc hội; quá trình tổng kết thực hiện pháp luật về đất đai, nhà ở, bất động sản; trong các văn kiện, chỉ đạo hết sức quan trọng của Đảng, Nhà nước đã được tiếp thu, sửa đổi, hoàn thiện trong các Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở.
Những chính sách, giải pháp quan trọng về đất đai, nhà ở đã được thể chế hóa, qua đó thể hiện tính toàn diện trong hoạt động giám sát của Quốc hội, nêu ra những vấn đề sát thực tiễn, khả thi, cùng sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đại biểu Quốc hội, chuyên gia.
Thời gian qua, Chính phủ, các bộ ngành đã khẩn trương xây dựng các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở sau khi Quốc hội đồng ý cho phép thi hành sớm. Tuy nhiên, còn có những bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện chưa sát, chưa nghiêm, chưa ban hành đầy đủ các văn bản, quy định thuộc thẩm quyền.
Đồng tình với ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Phó Thủ tướng nêu thực tế hiện nay thị trường bất động sản đang có sự mất cân đối cung cầu về sản phẩm nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà tái định cư, nhà cho người thu nhập thấp… Các địa phương phải khẩn trương triển khai chiến lược, quy hoạch chương trình nhà ở, đánh giá kỹ lưỡng nhu cầu nhà ở đô thị, nhà ở thương mại, nhà ở dành cho người có thu nhập cao, nhà ở xã hội.
Nhấn mạnh quyền có nơi ở hợp pháp đã được hiến định, Phó Thủ tướng cho rằng cùng với việc triển khai Đề án "Đầu tư ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội", các địa phương tiếp tục điều tra, đánh giá thực chất nhu cầu nhà ở xã hội, tiêu chí mở rộng đối tượng hướng tới không chỉ công chức, viên chức, người lao động, lực lượng vũ trang… mà mọi người dân đều có thể tiếp cận; huy động các nhà đầu tư có uy tín, cùng với chính sách hỗ trợ về hồ sơ thủ tục đầu tư, đất đai, tín dụng, quản lý lợi nhuận tối đa,… nhằm phát triển nhà ở xã hội phù hợp với nhu cầu và thu nhập của người mua; rà soát và chuyển đổi nhà ở tái định cư sang nhà ở xã hội ở
"Chính phủ cũng quyết liệt triển khai các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công, người nghèo ở vùng sâu, vùng xa, vùng bị ảnh hưởng của thiên tai, xóa nhà tạm, nhà dột nát", Phó Thủ tướng nói.
Liên quan đến hiện tượng thổi giá thông qua việc đấu giá đất nền tại một số địa phương thời gian qua, Phó Thủ tướng nhấn mạnh phải khắc phục bằng giải pháp thị trường như công khai thông tin cung cầu, thí điểm giao dịch qua sàn, các thửa đất đấu giá phải được quy hoạch chi tiết về xây dựng và đầu tư hạ tầng kỹ thuật; thực hiện giám sát, đánh giá tình hình thị trường bất động sản để đưa ra các giải pháp điều tiết phù hợp, kịp thời.
Bên cạnh đó, nguồn cung bất động sản sẽ tăng sau khi cơ chế, chính sách đặc thù tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại 5 tỉnh, thành phố, dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 8, trước khi mở rộng những dự án tương tự trên cả nước, trên tinh thần bảo đảm hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp, Nhà nước.
Chính phủ đã ban hành kế hoạch, đề án và nhiều chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội
Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định, qua báo cáo giám sát và ý kiến phát biểu của các đại biểu Quốc hội, Bộ Xây dựng thấy rõ trách nhiệm của mình trong thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2015-2023.
Báo cáo một số nội dung liên quan đến công tác phát triển nhà ở xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển nhà ở xã hội trong thời gian qua còn nhiều tồn tại, bất cập, chưa đáp ứng nhu cầu, kỳ vọng của công nhân, người lao động và người thu nhập thấp. Nhiều vướng mắc liên quan đến quy định và thực thi pháp luật, vướng mắc liên quan đến quy hoạch đất đai, đầu tư, đấu thầu, xây dựng, tín dụng… liên quan đến thủ tục hành chính triển khai thực hiện dự án nhà ở xã hội. Chính sách ưu đãi chưa thực sự khuyến khích nhà đầu tư tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội như báo cáo giám sát và ý kiến của các đại biểu Quốc hội phát biểu.
Thực hiện đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030, Bộ trưởng cho biết, từ năm 2021 đến nay, các địa phương đã quy hoạch 9.757 ha đất để xây dựng nhà ở xã hội; có 622 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô 565.177 căn, trong đó đã hoàn thành 79 dự án với quy mô 40.679 căn; đã khởi công xây dựng 131 dự án, với quy mô 111.687 căn và đã chấp thuận chủ trương đầu tư 412 dự án.
Tuy nhiên, kết quả này chưa đáp ứng nhu cầu của công nhân, người lao động và người thu nhập thấp; nhiều địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội.
Từ những vướng mắc khó khăn trong phát triển nhà ở xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Đảng, Chính phủ, Quốc hội đã có nhiều chủ trương, biện pháp thúc đẩy công tác này. Gần đây nhất, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị 34 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Chính phủ đã ban hành kế hoạch, đề án và nhiều chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội; Quốc hội đã ban hành Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Đất đai năm 2024 và nhiều quy định pháp luật có liên quan để tháo gỡ nhiều khó khăn vướng mắc trong phát triển nhà ở xã hội. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đã điểm lại một số điểm mới, nổi bật của các luật này, đã góp phần tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc trong phát triển nhà ở xã hội.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, tiếp thu ý kiến của Đoàn giám sát và các đại biểu Quốc hội, Bộ Xây dựng cùng với các bộ, ngành, địa phương sẽ tập trung thực hiện Chỉ thị 34 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới; cũng như thực hiện cái nghị quyết giám sát của Quốc hội về chuyên đề này và các chương trình, đề án, kế hoạch chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phát triển nhà ở xã hội.
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển nhà ở xã hội, xác định phát triển nhà ở xã hội là quyết tâm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương; đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội và hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, hàng năm của từng địa phương.
Phát triển đa dạng các loại hình nhà ở xã hội để có thể mua, thuê, thuê mua nhà lưu trú, tăng tỷ lệ nhà ở xã hội cho thuê. Ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn, các quy định pháp luật vừa được thông qua liên quan đến phát triển nhà ở xã hội; đồng thời tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan đến phát triển nhà ở xã hội; thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở xã hội tại các địa phương…
Phát biểu kết thúc nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, các đại biểu Quốc hội thống nhất, Đảng và Nhà nước luôn luôn quan tâm đến việc phát triển ổn định, bền vững thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội cho người dân. Giai đoạn 2015 - 2023, việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội đã mang lại nhiều kết quả tích cực, thay đổi bộ mặt đất nước, đô thị và nông thôn; thị trường bất động sản đã tạo ra một khối lượng lớn cơ sở vật chất cho xã hội, giúp cho các ngành sản xuất, dịch vụ phát triển, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, tăng trưởng kinh tế của đất nước vào quá trình xây dựng, phát triển đô thị, nông thôn bền vững theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Phát triển nhà ở xã hội cũng đã đáp ứng được một phần nhu cầu chỗ ở cho người có thu nhập thấp, công nhân tại các khu công nghiệp, các đối tượng chính sách, các hộ nghèo.
Bằng kinh nghiệm công tác của mình, từ lắng nghe ý kiến của cử tri, của nhân dân, các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội. Các ý kiến tập trung phân tích kết quả đạt được, bất cập, hạn chế nguyên nhân, trách nhiệm, đồng thời đóng góp nhiều giải pháp để hoàn thiện chính sách, pháp luật, khắc phục bất cập, hạn chế trong tổ chức thực hiện với mục tiêu phát triển thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội an toàn, lành mạnh, bền vững, cân đối cung cầu, đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho người dân, người lao động, đối tượng chính sách.
Qua thảo luận, Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiêm túc rút kinh nghiệm về việc chậm ban hành và chỉ đạo việc ban hành các văn bản cụ thể hóa Luật Đất đai và các luật có liên quan theo Nghị quyết của Quốc hội./.
