Hải Phòng xanh từ quy hoạch
Theo ông Bùi Ngọc Hải, Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Kinh tế Hải Phòng, Thành phố Hải Phòng có lịch sử phát triển công nghiệp cảng biển lâu đời nên có kinh nghiệm trong việc phát triển công nghiệp và kinh nghiệm ứng xử với tác động tiêu cực do chính hoạt động sản xuất công nghiệp đem lại. Lãnh đạo và nhân dân TP Hải Phòng cũng đã chủ động xây dựng chiến lược để bảo vệ môi trường và phát triển bền vững từ rất sớm.
Thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, thành phố Hải Phòng đã tích cực, chủ động xây dựng kế hoạch và từng bước triển khai thực hiện Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh. Theo đó, Hải Phòng là một trong những địa phương đầu tiên trên cả nước xây dựng, ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh vào năm 2014.
Với tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám làm, sau hơn 10 năm kiên trì mục tiêu tăng trưởng xanh, TP Hải Phòng đã đạt được một số kết quả. Tuy nhiên, để tạo đà cho địa phương phát triển nhanh, bền vững, tiếp tục là một trong những cực tăng trưởng kinh tế, có sức hấp dẫn nhất cả nước.
Trong đó, 13 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội theo hướng xanh hóa và bền vững, xây dựng thành phố cảng xanh, văn minh, hiện đại đã được thành phố xác định và triển khai thực hiện.
Theo PGS,TS Trần Đình Thiên, Chuyên gia kinh tế, Thành viên tổ tư vấn Chính phủ, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam: TP Hải Phòng đẩy mạnh kết nối hạ tầng đồng bộ đường hàng không, đường bộ cao tốc, đường thủy để thúc đẩy kết nối vùng ở cấp quốc gia, liên kết vùng ở cấp quốc tế và tạo động lực thúc đẩy phát triển giao thông, dịch vụ, du lịch, giúp tỉnh bứt phá trong phát triển theo mô hình tăng trưởng xanh, trong đó, đẩy mạnh hướng tới phát triển kinh tế cảng biển, logistics...
Hải Phòng có chiến lược rất rõ ràng để thu hút các nhà đầu tư có thế mạnh về công nghiệp chế biến, chế tạo; các dự án sử dụng công nghệ cao quy mô, đẳng cấp. Đặc biệt, làm tốt công tác quy hoạch, đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, các khu kinh tế, khu công nghiệp, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; hỗ trợ nhà đầu tư trong các lĩnh vực ưu tiên…
Còn theo ông Nguyễn Văn Tùng - Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng, thành phố đã và đang nỗ lực triển khai nhiều hành động tích cực nhằm hiện thực hóa Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Và mới đây nhất là thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội Vùng đồng bằng sông Hồng.
Thành phố Hải Phòng đã xác định cùng với Thủ đô Hà Nội và Quảng Ninh có vai trò đầu tàu, động lực trong phát triển của cả vùng với việc đẩy mạnh phát triển kinh tế số, xã hội số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và các mô hình kinh tế mới.
Ông Nguyễn Văn Tùng - Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết, tăng trưởng xanh là mục tiêu lớn mà thành phố đã đặt ra từ rất sớm, và Hải Phòng vẫn đang từng bước thực hiện một cách bài bản, kiên trì, khoa học. Trong đó, ưu tiên phát triển công nghiệp xanh, mô hình các KCN sinh thái và bất động sản công nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn bền vững, thân thiện với môi trường, giảm phát thải khí nhà kính.
Đặc biệt, Hải Phòng luôn khuyến khích nhà đầu tư tập trung phát triển các dự án có công nghệ tiên tiến, quản trị hiện đại, có giá trị gia tăng cao, có tác động lan tỏa, kết nối chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu. Cùng với đó, khuyến khích nhà đầu tư tăng cường sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng gió, năng lượng điện mặt trời áp mái, sử dụng các công nghệ sản xuất bảo vệ môi trường.
Tiếp tục thực hiện chiến lược phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh, Hải Phòng đã xây dựng Đề án Phát triển theo hướng đô thị cảng biển xanh, văn minh, hiện đại, đô thị kinh tế - đô thị sinh thái theo hướng quy hoạch đô thị, quy hoạch ngành, sử dụng đất bám sát mục tiêu tăng trưởng xanh. Trong đó, nghiên cứu, lập quy hoạch Khu kinh tế phía Nam Thành phố, khoảng 22.000 ha; quy hoạch, thành lập 25 KCN, tổng diện tích khoảng 15.777 ha; quy hoạch 26 cụm công nghiệp, khoảng 1.098 ha, phù hợp quy hoạch TP. Hải Phòng thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Đặc biệt, Khu kinh tế phía Nam được TP. Hải Phòng định hướng là khu kinh tế xanh, trở thành hình mẫu thực hiện chuyển đổi xanh trong các KCN, khu kinh tế tại Thành phố. Bên cạnh đó, Hải Phòng chủ trương, chỉ đạo các đơn vị cảng biển nghiên cứu và đầu tư, tiếp cận các nguồn lực hỗ trợ để thúc đẩy nhanh chuyển đổi xanh trong hoạt động cảng biển.
Cùng với phát triển các KCN tiêu chuẩn, Hải Phòng cũng đang phát huy lợi thế là địa phương có biển với việc quan tâm phát triển ngành năng lượng tái tạo, nhất là phát triển điện rác, điện gió ven bờ và ngoài khơi, nhằm phát triển kinh tế gắn với tăng trưởng xanh, bền vững.
Chỉ số xanh tạo dấu ấn môi trường kinh doanh
Đầu tháng 12/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Quy hoạch thành phố Hải Phòng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”. Theo bản quy hoạch này, Hải Phòng đề ra mục tiêu đến năm 2050 sẽ là thành phố cảng biển lớn trong khu vực và thế giới với ba trụ cột phát triển, bao gồm: Dịch vụ cảng biển-logistics; Công nghiệp xanh, thông minh, hiện đại và trung tâm du lịch biển quốc tế; Chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh hóa các ngành kinh tế, áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số, phát triển kết cấu hạ tầng xanh, bền vững, xây dựng lối sống xanh.
Cùng với định hướng phát triển kinh tế mũi nhọn công nghiệp công nghệ cao, logistics - cảng biển, du lịch - thương mại, Hải Phòng đã có những bước chuyển mình nhanh chóng. Thành phố Cảng duy trì tốc độ tăng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) ở mức hai con số trong suốt 9 năm liên tục và đạt 10,34%, bất chấp khó khăn chung của kinh tế thế giới và cả nước trong năm 2023.
Phát huy vai trò cửa ngõ giao thương quốc tế, nơi hội tụ 5 loại hình giao thông (đường biển, đường bộ, đường sắt, đường hàng không và thủy nội địa), Hải Phòng là một trong những địa phương dẫn đầu về tổng kim ngạch xuất nhập khẩu và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), nằm trong top 3 cả nước năm 2022, tiếp tục khẳng định chất lượng điều hành kinh tế địa phương, tính hấp dẫn của môi trường kinh doanh và phát triển doanh nghiệp dân doanh của Hải Phòng.
Năm 2023, Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của Hải Phòng giữ vị trí thứ 3 với 70,34 điểm. Kết quả PCI 2023 cho thấy thành phố Hải Phòng có nhiều nỗ lực, cố gắng giữ vị trí top đầu. Kết quả đó là nhờ những cố gắng trong thuận lợi hóa môi trường kinh doanh tại địa phương. Hải Phòng đã tập trung tháo gỡ kịp thời những vướng mắc nảy sinh trong hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, thuận lợi, cởi mở.
Nhờ vậy, trong năm 2023, thành phố không chỉ thu hút được nhiều dự án đầu tư lớn trong nước mà còn vươn lên nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Hải Phòng duy trì việc đánh giá và công bố Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp sở ngành và cấp huyện (DDCI). Việc đánh giá DDCI là một bước đi mạnh mẽ và nỗ lực cải cách tại một thành phố lớn, trực thuộc Trung ương như Hải Phòng.
Cũng trong năm 2023, Hải Phòng đã tạo dấu ấn về chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) khi xếp thứ 7/63 tỉnh, thành phố. Đây là bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng địa phương thân thiện với môi trường dưới góc nhìn từ thực tiễn kinh doanh như: mức độ ứng dụng công nghệ thân thiện môi trường của các doanh nghiệp tại địa phương, trình độ quản trị và ứng xử với môi trường của doanh nghiệp, mức độ quan tâm, sẵn sàng đầu tư về vấn đề môi trường của chính quyền địa phương và nhiều vấn đề môi trường quan trọng khác.
Thành phố cảng chuyển mình với hạ tầng đồng bộ
Trong lộ trình phát triển, Hải Phòng luôn đi đầu trong công tác phát triển KCN. Ngay từ khi KCN đầu tiên của TP Hải Phòng ra đời, địa phương này đã ý thức về nhu cầu phát triển bền vững các KCN theo hướng KCN sinh thái là một yếu tố tất yếu. Đồng thời, TP Hải Phòng và các ngành liên quan tập trung hoàn thiện các quy định pháp luật về quản lý tài nguyên môi trường biển bảo đảm khả thi, đồng bộ và theo hướng phát triển bền vững, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để huy động các nguồn lực cho đầu tư hạ tầng, phát triển kinh tế biển.
Theo Trưởng BQL Khu kinh tế Hải Phòng Lê Trung Kiên, cùng với nỗ lực phát triển nhanh, đồng bộ cơ sở hạ tầng giao thông, cảng biển, logistics theo xu hướng quốc tế, thành phố Hải Phòng đặc biệt quan tâm đến kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế số.
Đặc biệt, trong hoạt động thu hút đầu tư phát triển, thành phố kiên trì tuân thủ danh mục các ngành nghề, lĩnh vực đầu tư được khuyến khích và kiên quyết không chấp nhận các lĩnh vực đầu tư ô nhiễm, lạc hậu, tiêu tốn tài nguyên...
Hải Phòng hiện có 14 KCN đang hoạt động. Các KCN này được đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật với diện tích 6.080 ha, đã tạo ra quỹ đất sản xuất công nghiệp hơn 4.000 ha, tỷ lệ lấp đầy trung bình đạt khoảng 60%. Hải Phòng đang chuẩn bị cho giai đoạn phát triển công nghiệp mới đến năm 2050.
Ngoài ra, Hải Phòng đã xây dựng Đề án Phát triển theo hướng đô thị cảng biển xanh, văn minh, hiện đại, đô thị kinh tế - đô thị sinh thái theo hướng quy hoạch đô thị, quy hoạch ngành, sử dụng đất bám sát mục tiêu tăng trưởng xanh. Trong đó, nghiên cứu, lập quy hoạch Khu kinh tế (KTT) phía Nam Thành phố, khoảng 22.000 ha. Quy hoạch, thành lập 25 KCN, tổng diện tích khoảng 15.777 ha; quy hoạch 26 cụm công nghiệp, khoảng 1.098 ha, phù hợp quy hoạch TP. Hải Phòng thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Đặc biệt, KTT phía Nam được thành phố Hải Phòng định hướng là khu kinh tế xanh, trở thành hình mẫu thực hiện chuyển đổi xanh trong các KCN, KTT tại thành phố. Bên cạnh đó, Hải Phòng chủ trương, chỉ đạo các đơn vị cảng biển nghiên cứu và đầu tư, tiếp cận các nguồn lực hỗ trợ để thúc đẩy nhanh chuyển đổi xanh trong hoạt động cảng biển.
Cùng với phát triển các KCN tiêu chuẩn, Hải Phòng cũng đang phát huy lợi thế là địa phương có biển với việc quan tâm phát triển ngành năng lượng tái tạo, nhất là phát triển điện rác, điện gió ven bờ và ngoài khơi, nhằm phát triển kinh tế gắn với tăng trưởng xanh, bền vững. Đặc biệt, tại Hải Phòng, Khu công nghiệp DEEP C và KCN Nam Cầu Kiền đều đã được định hướng phát triển thành KCN sinh thái.
Theo ông Bruno Jaspaert – Tổng giám đốc Khu công nghiệp DEEP C chia sẻ, hiện, khu công nghiệp, DEEP C đã có 20 nghìn m2 nhà xưởng được lắp pin năng lượng mặt trời áp mái, với công suất 3MWp. Trong đó, hoàn thành tua-bin gió phát điện với công suất 2,3MW cấp điện trực tiếp vào lưới điện nội bộ và phấn đấu đến năm 2030 sẽ tự chủ 50% nhu cầu điện từ năng lượng tái tạo...
Theo ông Bruno Jaspaert, cùng với việc đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường đạt tiêu chuẩn quốc tế, trong giai đoạn tới, DEEP C sẽ tiếp tục tập trung vào các dự án năng lượng tái tạo, phát triển các cơ hội cộng sinh công nghiệp trong khu công nghiệp và các giải pháp tái chế như xây dựng đường từ nhựa tái chế, phát triển điện gió, điện mặt trời... nhằm đem lại lợi ích về môi trường, kinh tế, xã hội cho cả DEEP C và cộng đồng. Với mô hình kết hợp khu công nghiệp chất lượng cao với hạ tầng cảng nội khu, các tiện ích xanh và bền vững, DEEP C đang kỳ vọng sẽ là một dự án đầu tư thành công điển hình của châu Âu và Việt Nam.
Theo ông Lê Trung Kiên - Trưởng ban BQL Khu kinh tế Hải Phòng, những năm qua, TP Hải Phòng luôn kiên định với chiến lược phát triển xanh. Hải Phòng có danh mục dự án khuyến khích và không khuyến khích đầu tư. Tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn không còn là lựa chọn, mà là xu hướng tất yếu.
Hợp tác chân thành hỗ trợ hết mình
Trong vài năm gần đây, Hải Phòng nổi lên là địa phương có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước, liên tục đứng trong tốp đầu các địa phương về thu hút đầu tư. Với sự gia tăng nhanh và lớn của dòng vốn đầu tư, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp tại Hải Phòng đã tạo lực đẩy mạnh mẽ cho kinh tế-xã hội thành phố liên tục phát triển bứt phá.
Theo ông Lê Tiến Châu, Bí thư Thành ủy Hải Phòng chia sẻ, thực hiện nhiệm vụ đưa Hải Phòng trở thành thành phố công nghiệp phát triển hiện đại, thông minh, bền vững tầm cỡ khu vực Đông Nam Á theo định hướng của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 45-NQ/TW, ngày 24/1/2019, thành phố đã xác định mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế với ba trụ cột chủ yếu là: công nghiệp công nghệ cao, cảng biển-logistics, du lịch-thương mại. Trong đó công nghiệp công nghệ cao là trụ cột đầu tiên, quan trọng số 1 của thành phố.
Để thực hiện mục tiêu này, Hải Phòng ưu tiên thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), coi đây là động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng ngành công nghiệp, thúc đẩy đầu tư nội địa, cũng như các thành phần kinh tế trong nước mở rộng đầu tư.
"Bằng các chỉ đạo cụ thể, quyết liệt trong giai đoạn vừa qua, Hải Phòng là địa phương dẫn đầu cả nước về thu hút vốn FDI vào lĩnh vực sản xuất công nghiệp, FDI chuyển từ chiều rộng sang chiều sâu, với nhiều dự án quy mô lớn, công nghệ cao, nằm trong chuỗi sản phẩm toàn cầu của các tập đoàn kinh tế lớn, các công ty đa quốc gia trên thế giới…", Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu khẳng định.
Những kết quả nêu trên đã thể hiện quyết tâm cao trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giúp Hải Phòng trở thành một điểm đến hấp dẫn và thành công của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Trong đó, thành phố đã sớm định hướng chủ trương, chiến lược phát triển kinh tế, gắn phát triển sản xuất công nghiệp với phát triển cảng biển, các khu công nghiệp, hạ tầng logistics và thực hiện thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc với các dự án chất lượng cao, hiệu quả.
Nhiều tập đoàn hàng đầu trên thế giới như LG, Pegatron, USI, Bridgestone, Regina Miracle, Kyocera… đã lựa chọn Hải Phòng là điểm đến cho các dự án lớn. Các dự án lớn này hoạt động thuận lợi, hiệu quả lại làm nhiệm vụ dẫn dắt để mở mang phát triển, hoặc tạo sức hút các dự án vệ tinh nằm trong chuỗi cung ứng tiếp tục đến với Hải Phòng để hình thành các cụm liên kết ngành quy mô lớn…
Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu khẳng định, lãnh đạo thành phố luôn hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp, bảo đảm một môi trường đầu tư an toàn, an ninh, đôi bên cùng có lợi, với phương châm: "Sự thành công của doanh nghiệp, chính là sự thành công của thành phố Hải Phòng".
Với sức hấp dẫn ngày càng lớn, nhiều "đại bàng" lớn của thế giới đến "làm tổ" với các nguồn lực đầu tư tiếp tục gia tăng đã và đang trở thành động lực thúc đẩy kinh tế-xã hội của thành phố tăng trưởng bứt phá, góp sức đẩy nhanh tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa thành phố và đất nước./.