Việt Nam là đất nước có nguồn tài nguyên nông nghiệp, nông thôn phong phú. Với diện tích đất nông nghiệp chiếm tới gần 85%, trải dài khắp các địa phương, vùng miền, điều kiện về khí hậu, thổ nhưỡng, phong cảnh, ẩm thực, văn hóa đa dạng, tài nguyên thiên nhiên gắn với Du lịch Nông thôn hiện nay rất đa dạng, phong phú và đặc sắc.
Bên cạnh đó, còn có các giá trị văn hóa phi vật thể như lễ hội, nghệ thuật trình diễn dân gian, phong tục tập quán, nghề thủ công truyền thống, văn hóa cộng đồng các dân tộc anh em giàu bản sắc… người dân nông thôn luôn cởi mở, thân thiện, chân tình. Đây là tiền đề rất quan trọng để phát sản phẩm du lịch gắn với nông thôn, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
Vì thế, phát triển Du lịch Nông nghiệp, Nông thôn là một định hướng quan trọng trong Chiến lược phát triển Du lịch Việt Nam cũng như trong Chương trình Mục tiêu Quốc gia về xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Lại nói, tại Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 02/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển Du lịch Nông thôn trong Xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Chính phủ đã đưa ra mục tiêu mỗi tỉnh, thành phố phấn đấu có ít nhất 01 điểm Du lịch Nông thôn được công nhận gắn với lợi thế về nông nghiệp, văn hóa, làng nghề. Với vai trò quan trong và những đóng góp tích cực cho khu vực nông thôn, đặc biệt sau đại dịch Covid-19, Du lịch Nông thôn nói riêng được coi như động lực để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế, đặc biệt là tại các địa phương có tiềm năng du lịch.
Mặt khác, đại dịch Covid-19 diễn ra trên toàn thế giới đã thay nhu cầu của khách du lịch về các sản phẩm, dịch vụ và điểm đến. Xu hướng phát triển du lịch xanh, thân thiện với môi trường, trải nghiệm văn hóa bản địa ngày càng được quan tâm. Du khách có xu hướng đi theo gia đình, nhóm nhỏ, mong muốn được tăng cường các trải nghiệm mới, đồng thời tìm kiếm các điểm du lịch có không gian, dễ tiếp cận và an toàn. Các tiêu chí này hoàn toàn phù hợp với các điểm đến Du lịch Nông thôn vốn có đặc trưng với không gian rộng rãi, trong lành, các hoạt động trải nghiệm gần gũi thiên nhiên gắn với các giá trị văn hóa bản địa.
Theo số liệu thống kê, đến hết năm 2022, cả nước đang có 580 điểm du lịch được công nhận, và gần 1500 điểm du lịch khác đang hoạt động khai thác, trong đó có khoảng 70% điểm du lịch tại khu vực nông thôn, khai thác đặc trưng đời sống, canh tác, văn hóa nông nghiệp. Đây là những một tiềm năng vô cùng lớn, cần có sự khai thác hiệu quả và chỉ đạo, định hướng đúng đắn để phát triển Du lịch Nông thôn bền vững, nâng cao đời sống cho chính cộng đồng cư dân và phát triển kinh tế địa phương.
Chia sẻ sâu hơn về cơ hội cũng như khó khăn, tại Hội nghị, PGS.TS. Nguyễn Quang Tuyến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường kiêm Trưởng Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội chia sẻ: "Chính sách phát triển Du lịch Nông nghiệp được Chính phủ quan tâm đã tạo động lực cho lĩnh vực này. Tuy nhiên, những loại hình Du lịch Nông nghiệp vẫn chủ yếu phát triển một cách tự phát, nhỏ lẻ, thiếu chiến lược quy củ, bài bản, chuyên nghiệp như các phân khúc bất động sản khác. Một trong những nguyên nhân là do thiếu hành lang pháp lý để điều chỉnh và khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước có năng lực tham gia phát triển Bất động sản Du lịch Nông nghiệp một cách bài bản, chuyên nghiệp, tạo cơ sở hạ tầng, cơ sở lưu trú nền tảng để thu hút và giữ chân du khách khi trải nghiệm, khám phá Du lịch Nông nghiệp".
Đồng quan điểm, Ths. Nguyễn Văn Chung, Chuyên viên cao cấp – Trưởng phòng Cục Kinh tế hợp tác và Phát trển nông thôn cho rằng, đối với phát triển nông nghiệp, nông thôn chính sách khuyến khích phát triển kinh tế trang trại trong nông nghiệp là hết sức cần thiết. Ngày 24/5/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Tờ trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị xây dựng Nghị định về chính sách khuyến khích phát triển kinh tế trang trại. Ngày 21/6/2022, Văn phòng Chính phủ có Văn bản thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, các cơ quan liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ về chính sách khuyến khích phát triển kinh tế trang trại theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trình Chính phủ trong tháng 12 năm 2022; các nội dung chính sách phải bảo đảm tính thống nhất, hiệu quả, khả thi, đúng thẩm quyền của Chính phủ, phù hợp với quy định của pháp luật. Nghị định về chính sách khuyến khích phát triển kinh tế trang trại khi được Chính phủ ban hành sẽ tháo gỡ khó khăn cho cả chủ trang trại và cơ quan quản lý nhà nước; tạo hành lang pháp lý để kinh tế trang trại phát triển.
Theo ông Nguyễn Đạo Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Lữ hành - Tổng cục Du lịch, để phát triển Du lịch Nông thôn bền vững, tận dụng các tiềm năng, cơ hội, đồng thời bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống và môi trường sinh thái cần tập trung phát triển du lịch tại các địa bàn có điều kiện thuận lợi, khai thác thế mạnh nổi trội của khu vực nông thôn, tránh tình trạng phát triển theo phong trào; ưu tiên đầu tư phát triển các điểm Du lịch Nông thôn đồng bộ và hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch trong sự kết nối được với các tuyến điểm du lịch trên địa bàn, trong vùng và với các trung tâm du lịch và thị trường nguồn khách.
Đồng thời, phát triển hệ thống sản phẩm Du lịch Nông thôn có chất lượng, sáng tạo, khác biệt về văn hóa, cảnh quan sinh thái dựa trên lợi thế của từng địa phương, phù hợp với nhu cầu của thị trường. Ưu tiên phát triển các dòng sản phẩm nghỉ dưỡng nông thôn, chăm sóc sức khỏe, đa dạng tính trải nghiệm, các sản phẩm mới… Nâng cao chất lượng của đội ngũ lao động Du lịch Nông thôn, cải thiện kỹ năng phục vụ, quản trị, năng lực tự chủ và thích ứng với yêu cầu mới về chuyển đổi số và định hướng thị trường để đáp ứng nhu cầu phát triển và hướng tới nhu cầu riêng biệt của các nhóm khách mục tiêu.
Cùng với đó, phát triển sản phẩm Du lịch Nông thôn gắn với các thị trường mục tiêu, trong đó, có thị trường khách du lịch nội địa. Hiện nay, nhiều điểm Du lịch Nông thôn có dịch vụ nghỉ dưỡng chất lượng cao, có sự kết nối với các trung tâm đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh,… luôn duy trì được lượng khách cao, doanh thu tốt, trong đó phần lớn là khách du lịch nội địa. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, nâng cao khả năng tiếp cận thị trường để thu hút khách du lịch về nông thôn. Hướng tới tăng chi tiêu và kéo dài thời gian lưu trú của khách du lịch tại khu vực nông thôn, hướng tới thu hút khách có khả năng chi tiêu cao. Chú trọng khai thác chuỗi giá trị du lịch trên cơ sở liên kết với các ngành nghề, dịch vụ liên quan của khu vực nông thôn nhằm cung cấp đa dạng trải nghiệm cho du khách.
"Với những cơ hội, tiềm năng, định hướng như trên, tôi tin tưởng rằng Du lịch Nông thôn sẽ có những bước phát triển quan trọng, tạo ra những điểm đến, những sản phẩm Du lịch Nông thôn chất lượng, có bản sắc riêng phù hợp với thị trường mục tiêu đồng thời đóng góp tích cực, đem lại lợi ích trực tiếp cho người dân khu vực nông thôn, xây dựng một diện mạo nông thôn văn minh, thân thiện", ông Nguyễn Đạo Dũng nhấn mạnh.
