Sáng 13/8, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu. Tại cuộc họp, Bộ Công Thương đã trình bày báo cáo hoàn thiện khái niệm “tự sản, tự tiêu” đối với điện mặt trời mái nhà.
Sau khi tiếp thu ý kiến của bộ, ngành, doanh nghiệp, chuyên gia, Bộ Công Thương đã điều chỉnh, bổ sung chính sách khuyến khích theo hướng tổ chức, cá nhân lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu không đấu nối với hệ thống điện quốc gia và được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất và được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực.
Trường hợp điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu có công suất lắp đặt trên 1 MW và lựa chọn bán điện dư vào hệ thống điện quốc gia, tổ chức, cá nhân phải thực hiện thủ tục đề nghị cấp giấy phép hoạt động điện lực theo quy định của pháp luật. UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xây dựng và ban hành quy trình rút gọn việc thực hiện theo trình tự, thủ tục của pháp luật để bảo đảm thuận tiện, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân; phân cấp quản lý Nhà nước cho các cơ quan cấp dưới để hướng dẫn tổ chức, cá nhân thực hiện phát triển, đầu tư xây dựng, lắp đặt, nghiệm thu, vận hành theo quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, phòng cháy và chữa cháy, môi trường, điện lực.
Theo đó, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Công Thương xem xét quy định cấp giấy chứng nhận đăng ký phát triển điện mặt trời tự sản, tự tiêu ở nhà dân, công sở phải đơn giản nhất, không làm phát sinh thủ tục hành chính mới.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công Thương rà soát nhu cầu phụ tải, khả năng truyền tải, an toàn hệ thống làm căn cứ điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch thực hiện, mở “room” cho điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu, nhất là ở miền Bắc. Đồng thời, nghiên cứu, thống nhất tỷ lệ bán điện dư của nguồn điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu vào hệ thống điện quốc gia là 20% công suất lắp đặt thực tế.
Về phương án mua bán điện dư phát lên hệ thống điện quốc gia, Bộ Công Thương đề xuất tỷ lệ 20% công suất lắp đặt thực tế tại miền Bắc và 10% tại các khu vực còn lại. Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ thanh toán cho tổ chức, cá nhân phần sản lượng điện dư phát lên hệ thống điện quốc gia với giá áp dụng nhỏ hơn hoặc bằng giá điện năng thị trường bình quân trong năm trước liền kề do đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện công bố nhằm bảo đảm khuyến khích phù hợp trong từng thời kỳ phát triển của hệ thống điện quốc gia.
Theo tính toán của ông Đỗ Văn Năm, Thành viên Hội đồng thành viên Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, với quy định trong dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, người dân sẽ tiết kiệm được việc sử dụng điện vào giờ cao điểm, cùng với mức giá bán điện dư vào hệ thống thì sau khoảng 5-6 năm, hộ gia đình có thể thu hồi vốn đầu tư, trong khi thời hạn sử dụng của một tấm pin mặt trời hiện nay khoảng 12-15 năm.
Dự thảo cũng bổ sung quy định về nghiệm thu hệ thống đo đếm và thu thập dữ liệu đo đếm từ xa, hệ thống giám sát, điều khiển tại chỗ và kết nối thông tin với hệ thống thu thập, giám sát, điều khiển của cấp điều độ phân phối của điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu có đấu nối với hệ thống điện quốc gia.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận thêm về chính sách ưu đãi đối với trường hợp đầu tư điện mặt trời mái nhà để sử dụng có lắp đặt hệ thống lưu trữ điện năng có tính chất như nguồn điện nền; không giới hạn phát triển đối với nguồn điện mặt trời mái nhà công suất từ 100 kWh; cơ chế phát triển điện mặt trời mái nhà tại các khu công nghiệp không chồng chéo với phạm vi điều chỉnh của Nghị định số 80/2024/NĐ-CP quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn…
Đáng chú ý, một số ý kiến đề nghị xem xét lại quy định tổng công suất phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu có đấu nối vào hệ thống điện quốc gia không vượt quá công suất được phê duyệt trong theo kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Công Thương, EVN, các đơn vị liên quan tính toán về nhu cầu phụ tải, khả năng bảo an toàn hệ thống, mạng lưới truyền tải tại các địa phương, vùng miền khi huy động nguồn điện mặt trời áp mái tự sản tự tiêu có đấu nối vào hệ thống điện quốc gia, để trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh quy hoạch phát triển điện lực quốc gia.
Về quy định chuyển tiếp đối với các tổ chức, cá nhân đã phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu trong kỳ quy hoạch phát triển điện lực quốc gia sau ngày 31/12/2020, dự thảo Nghị định quy định những tổ chức, cá nhân đã lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu không đấu nối với hệ thống điện quốc gia gửi thông tin liên quan đến cơ quan có thầm quyền cấp giấy chứng nhận phát triển để ghi nhận về quy mô, địa điểm.
Hộ gia đình, nhà ở riêng lẻ đã lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu có đấu nối với hệ thống điện quốc gia gửi thông tin liên quan đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận phát triển để ghi nhận về quy mô, địa điểm.
Trường hợp đăng ký bổ sung phát điện dư vào hệ thống điện quốc gia, thực hiện theo quy định tại Nghị định này./.
