Theo đánh giá của UBND tỉnh Đắk Nông, bên cạnh kết quả đạt được, công tác quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: Tình trạng công chức, viên chức và người lao động có hành vi vi phạm trình tự, thủ tục và thời gian trong thực hiện thủ tục hành chính; lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi cá nhân, nhũng nhiễu, gây phiền hà, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, tổ chức khi liên hệ thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai gây bức xúc cho người dân và doanh nghiệp.
Một số địa phương có biểu hiện thiếu kiên quyết trong quản lý dẫn đến một số cá nhân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích lớn, tình trạng lấn chiếm đất công vẫn còn diễn ra; chuyển mục đích sử dụng đất không kèm thủ tục tách thửa, xác nhận nguồn gốc sử dụng đất không đúng với thời điểm sử dụng đất, sử dụng đất sai mục đích vẫn còn nhiều, xây dựng đường đi trái phép để hình thành các điểm dân cư tự phát không theo quy hoạch và không bảo đảm quy chuẩn xây dựng.
Theo đó, để chấn chỉnh, khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh, ngày 11/01/2023, UBND tỉnh đã có Công văn số 184/UBND-NNTNMT để chỉ đạo tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể, UBND tỉnh đã có những chỉ đạo liên quan nhằm chấn chỉnh, khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh giao UBND các huyện, thành phố Gia Nghĩa, quán triệt và chấn chỉnh công chức, viên chức, người lao động nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức phục vụ nhân dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai.
Thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 13/CT-UBND ngày 03/10/2022 của UBND tỉnh về việc tăng cường trách nhiệm trong thực thi công vụ, nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; Chỉ đạo kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai và việc thực hiện thủ tục hành chính của công chức, viên chức và người lao động thuộc thẩm quyền; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong quá trình tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về đất đai, đầu tư, pháp luật về kinh doanh bất động sản,… công bố công khai về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương để người dân hiểu và thực hiện, tránh bị lợi dụng, trục lợi; Tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm trong việc sử dụng đất, tuyệt đối không hợp thức hoá các vi phạm; thực hiện nghiêm quy định của pháp luật đất đai về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện,…
Khi giải quyết thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở của hộ gia đình, cá nhân phải thực hiện thẩm định điều kiện, nhu cầu sử dụng đất ở và căn cứ kế hoạch sử dụng đất hàng năm đã được UBND tỉnh phê duyệt. Có biện pháp ngăn chặn tình trạng thu gom đất để xây dựng hạ tầng các khu dân cư tự phát không đảm bảo quy chuẩn xây dựng, phá vỡ quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị được phê duyệt.
Bên cạnh đó, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất và xây dựng các công trình trái phép trên đất nông nghiệp; chuyển nhượng quyền sử dụng đất rừng, đất nông nghiệp không đúng đối tượng, không đúng trình tự quy định. Bảo vệ, quản lý chặt chẽ, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép, chuyển nhượng trái phép, lấn, chiếm đất trong các khu vực: Khu vực dự kiến quy hoạch sân bay Nhân Cơ mở rộng; Khu vực Tà Đùng tại xã Đắk Som, huyện Đắk Glong; Khu vực xây dựng tuyến cao tốc Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) đoạn qua địa bản tỉnh; các khu vực kêu gọi thu hút đầu tư dự án đã có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Sở Tài nguyên và Môi trường xây dựng kế hoạch và triển khai các biện pháp phù hợp để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về đất đai thuộc thẩm quyền. Trong đó, cần đẩy mạnh các giải pháp để nâng cao ý thức, trách nhiệm và đạo đức công vụ của công chức, viên chức, người lao động ngành tài nguyên và môi trường, hạn chế đến mức thấp nhất các vi phạm, nhất là trong công tác thực hiện các thủ tục hành chính, để nâng cao niềm tin của người dân và doanh nghiệp đối với hoạt động của ngành.
Tăng cường công tác quản lý biến động giá đất, kiểm soát tình hình biến động giá đất trên địa bàn tỉnh, đảm bảo giá đất cụ thể khi được xác định và phê duyệt phản ánh đúng tình hình giá đất tại địa phương. Chỉ đạo Văn phòng đăng ký đất đai khi giải quyết thủ tục hợp thửa, tách thửa phải đảm bảo đúng quy định pháp luật, tránh việc phân lô, bán nền tự phát...
Sở Xây dựng hướng dẫn UBND các huyện, thành phố Gia Nghĩa lập, điều chỉnh quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết đô thị, các thị trấn, các điểm tập trung dân cư, các khu vực có khả năng phát triển hoặc có khả năng kêu gọi và thu hút nguồn vốn đầu tư; Tăng cường quản lý giám sát, hướng dẫn UBND các huyện, thành phố kiểm soát việc cấp phép xây dựng, tránh tình trạng xây dựng trái phép, sai quy hoạch xây dựng, chỉ cấp phép xây dựng khi hoàn thành thủ tục nghĩa vụ tài chính về đất đai và các thủ tục khác theo quy định, kịp thời xử lý các hành vi vi phạm về lĩnh vực xây dựng theo thẩm quyền. Kiểm tra, hướng dẫn việc lập dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh đảm bảo phù hợp với quy định Luật Xây dựng và các quy định của pháp luật khác có liên quan.
Thanh tra tỉnh chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành tham mưu UBND tỉnh giao nhiệm vụ và thực hiện thanh tra đột xuất các Sở, ngành, địa phương, các tổ chức, cá nhân để xảy ra các vụ việc vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đất đai.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo hướng dẫn UBND các huyện, thành phố tổ chức rà soát lại quỹ đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra các tổ chức cá nhân thực hiện việc trồng rừng hoặc nghĩa vụ trồng rừng thay thế khi chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác.
