Nhà nuôi yến tăng nhanh, địa phương khó quản lý
Trước khi có Nghị quyết 09/2021/NQ-HĐND (13/8/2021) của HĐND tỉnh Đắk Lắk, một số hộ dân tại địa phương đã xây dựng các công trình nhà dẫn dụ chim yến. Đến nay, theo thống kê ở huyện Ea Súp có 211 nhà yến. Trong đó, thị trấn Ea Súp có khoảng 50 công trình, phần còn lại tập trung ở các xã Cư Mlan, Ea Lê, Ya Tờ Mốt…
Kể từ sau thời điểm này, huyện đã thành lập các đoàn kiểm tra - hướng dẫn UBND các xã, thị trấn thực hiện công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, đất đai. Đồng thời, chỉ đạo tăng cường kiểm tra, xử lý các tổ chức, cá nhân xây dựng nhà nuôi yến trái quy định và hướng dẫn cụ thể các điều kiện lẫn thủ tục chăn, dẫn dụ chim yến trên địa bàn huyện...
Tuy nhiên, tại một số nơi có tình trạng xin cấp giấy phép xây dựng nhà ở, nhưng khi thi công lại xây thêm vài tầng trên để dẫn dụ chim yến. Điều đó không đúng với nội dung giấy phép xây dựng, có yếu tố sử dụng đất sai mục đích. Trong đó, có một số trường hợp xây trên đất nông nghiệp. Nhiều cơ sở nuôi yến trong khu dân cư còn gây ra ô nhiễm tiếng ồn hay ô nhiễm môi trường.
Đối với các trường hợp xây dựng sai nội dung cấp phép hoặc xây dựng không đúng mục đích, UBND huyện Ea Súp đang tiếp tục chỉ đạo thực hiện những biện pháp ngăn chặn. Đồng thời, huyện cũng yêu cầu cơ quan chức năng và UBND các xã - thị trấn thường xuyên tuyên truyền, kiểm tra, giám sát, theo dõi hoạt động xây dựng nhà dẫn dụ chim yến.
Song song đó, huyện thành lập đoàn kiểm tra liên ngành về trật tự xây dựng và phòng cháy chữa cháy để tổ chức công tác kiểm tra, xử lý theo quy định. Đến nay, địa phương đã lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính đối với 20 trường hợp. Đối với các trường hợp khác thì UBND thị trấn Ea Súp và xã Cư Mlan đang tiếp tục rà soát và lập hồ sơ xử lý theo quy định.
Trong những đợt tiếp xúc với Đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND tỉnh cùng HĐND huyện Ea Súp, một số cử tri địa phương đã phản ánh, kiến nghị về tình trạng nhà yến xây dựng tràn lan trong khu dân cư. Những ngôi nhà này gây ồn ào, ảnh hưởng đến đời sống của người dân và việc học của trẻ em.
Đối với việc tiếng ồn do phát loa dẫn dụ chim yến, địa phương đã nhắc nhở, tuyên truyền, phổ biến các quy định về tiếng ồn và đảm bảo vệ sinh môi trường cũng như đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn. Tuy nhiên, việc xử lý còn nhiều khó khăn do cơ quan chuyên môn của huyện chưa được trang bị thiết bị để đo tiếng ồn, không xác định được cường độ âm thanh của loa phát dẫn dụ chim yến nên chưa có cơ sở để xử lý.
Cần giải pháp để phát triển bền vững nghề nuôi yến
Hiện nay tại Đắk Lắk, vùng dẫn dụ chim yến chưa được quy hoạch cụ thể nên công tác quản lý còn gặp nhiều khó khăn trong quản lý. Bên cạnh đó, các điều kiện cũng như các thủ tục hay các văn bản hướng dẫn về việc quản lý dẫn dụ chim yến còn bất cập, chưa được cụ thể, rõ ràng và còn chậm so với sự thực tế. Điều đó dẫn đến công tác quản lý của địa phương còn lúng túng.
Huyện Ea Súp kiến nghị cơ quan chức năng hướng một số vấn đề. Đầu tiên là quy hoạch khu dẫn dụ và nuôi chim yến. Kế đến là quy mô, kết cấu công trình nhà nuôi yến để người dân và cơ quan quản lý thuận lợi trong quá trình thực hiện. Thứ ba là xem xét ,bổ sung và sửa đổi Nghị quyết số 09/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh. Cụ thể hơn là quy định khu vực không được phép chăn nuôi - vùng dẫn dụ chim yến, chính sách "cởi mở" hơn nhằm hỗ trợ di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực không được phép… phù hợp với các điều kiện cụ thể và thực tế trên địa bàn huyện Ea Súp.
Đặc tính loài chim yến là sinh sống hoang dã nên việc quy hoạch một vài địa điểm nuôi cụ thể rất khó. Từ thực tế này, huyện Ea Súp kiến nghị tỉnh xem xét, xây dựng cơ chế đặc thù đối với hoạt động dẫn dụ và nuôi chim yến trên địa bàn huyện. Cụ thể hơn, tập trung vào việc xem xét, đánh giá và hướng dẫn rõ ràng để chính quyền và người dân thuận lợi xây dựng nhà yến cũng như dẫn dụ chim yến về nuôi tại địa phương.
Theo chính quyền địa phương, Ea Súp là huyện nghèo. Trước giờ chưa có loại giống cây trồng, vật nuôi nào có giá trị kinh tế cao, phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương. Trong khi đó, huyện có lợi thế về địa hình tương đối bằng phẳng, khí hậu ôn hòa và nhiệt độ ổn định quanh năm. Vì vậy Ea Súp có nhiều điều kiện để phát triển ngành nuôi chim yến lấy tổ.
Theo thống kê sơ bộ, thu hoạch sản lượng yến sào cả huyện đạt được khoảng 2 tấn/năm. Chất lượng sản phẩm cũng được đánh giá là tốt hơn các nơi khác. Vì thế, huyện Ea Súp kiến nghị UBND tỉnh đưa ra chỉ đạo cho các Sở - Ban - Ngành, các cơ quan chuyên môn thực hiện khảo sát, đánh giá hiệu quả. Từ đó, định hướng cho việc phát triển bền vững nghề dẫn dụ chim yến trên địa bàn huyện trong tương lai./.
