Từ đầu năm 2024 đến nay, nhiệt độ trung bình tại các khu vực Trung du và miền núi phía Bắc cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 1 - 2 0C, nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn. Đồng thời, nắng nóng xuất hiện sớm và gay gắt nên rất thuận lợi cho châu chấu tre phát sinh và gây hại sớm từ giữa tháng 4/2024.
Hiện nay, châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh phía Bắc gồm: Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lạng Sơn, Sơn La, Tuyên Quang, Hòa Bình, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Ninh. Đây là loài côn trùng đa thực, có sức phá hoại lớn, chủ yếu gây hại trên cỏ dại, rừng tre, vòng đời dài, thời gian sống và phá hại khoảng 5-6 tháng trong năm, chúng di chuyển nhanh thành từng đàn, khó kiểm soát.
Do đó, để chủ động điều tra và phòng, chống châu chấu tre gây hại cây trồng, bảo vệ sản xuất, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo cơ quan chuyên môn tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho nông dân về cách nhận biết, diễn biến, tác hại, các biện pháp phòng trừ khi châu chấu tre xuất hiện; chủ động thăm đồng và phát hiện sớm, dự báo khả năng phát sinh của châu chấu tre, đặc biệt những vùng giáp ranh với tỉnh Lạng Sơn.
Trong Công văn cũng nêu rõ, chỉ đạo UBND các xã, thị trấn tăng cường kiểm tra, phát hiện sớm châu chấu tre, huy động nhân lực, nguồn lực chủ động phương án phòng trừ khi có dịch. Khi phát hiện chấu chấu tre xuất hiện khuyến cáo nông dân áp dụng ngay các biện pháp phòng trừ như: Phát quang, dọn dẹp sạch bờ cỏ, đồi rừng để hạn chế các điểm châu chấu tre có thể sinh sản; phun trừ những ổ châu chấu non mới nở bằng một số loại thuốc bảo vệ thực vật có trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật cho phép sử dụng tại Việt Nam như: Avando 100WP, Lufen extra 100EC, Neretox 95SP theo khuyến cáo trên bao bì.
Đối với Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố điều tra, theo dõi, nắm bắt tình hình, chủ động làm tốt công tác dự tính, dự báo và hướng dẫn các biện pháp phòng trừ hiệu quả khi châu chấu tre xuất hiện. Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của châu chấu tre và hướng dẫn người dân sử dụng thuốc thuốc bảo vệ thực vật an toàn và hiệu quả khi có châu chấu tre phát sinh.
Bên cạnh đó, Chi cục Kiểm lâm, Trung tâm Khuyến nông chủ động phối hợp với Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật điều tra, phát hiện và tham mưu cho Sở Nông nghiệp và PTNT các biện pháp phòng trừ đạt hiệu quả khi có châu chấu tre phát sinh, gây hại cây trồng trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo các hạt Kiểm lâm tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân phát hiện sớm và phòng trừ kịp thời.
Châu chấu tre lưng vàng và vài loài châu chấu hại tre khác (gọi chung là châu chấu tre) thuộc nhóm châu chấu đàn, khi trưởng thành chúng có thể tập hợp thành đàn với số lượng lớn và di cư đi tìm nguồn thức ăn và nơi đẻ trứng. Trong những năm gần đây, châu chấu tre lưng vàng đã phát sinh và gây hại khá nghiêm trọng cho cả cây trồng nông, lâm nghiệp ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam. Đây là loài sinh vật gây hại có khả năng di chuyển nhanh, sức phá hại lớn, khó kiểm soát.
Từ năm 2016 - 2018, châu chấu tre đã bùng phát gây hại trên diện tích gần 4.000ha mỗi năm trên cây trồng lâm nghiệp và một số cây nông nghiệp (lúa nương, ngô, thuốc lá, chuối, dong riềng,...); từ năm 2019 - 2023 châu chấu tre phát sinh trên quy mô nhỏ hơn các năm trước.
Trước đó, ngày 13/6, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản gửi UBND các tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Sơn La, Điện Biên, Lạng Sơn, Phú Thọ, Hòa Bình, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Thanh Hóa và Nghệ An về phòng chống châu chấu hại tre nứa và cây nông nghiệp, chủ động tổ chức phòng trừ, không để bùng phát trên diện rộng./.
