Nâng tầm giá trị nuôi biển
Cuộc trao đổi nằm trong chuỗi hoạt động được tổ chức nhân kỷ niệm 65 năm thành lập ngành thuỷ sản (1/4/1959-1/4/2024). Gặp gỡ đại diện các HTX, doanh nghiệp tại khu vực nuôi biển ở Quảng Ninh, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đánh giá cao nỗ lực của tỉnh Quảng Ninh trong 2 năm qua, nhằm triển khai “Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển”. Tỉnh đã xúc tiến thành lập hơn 100 HTX và thay thế 10 triệu phao xốp gây mất mỹ quan bằng vật liệu HDPE thân thiện với môi trường. Điều này thể hiện quyết tâm rất lớn của lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh mặc dù thách thức về thể chế là rất lớn.
Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, nuôi biển, nhất là nuôi biển công nghệ cao là ngành kinh tế quan trọng của địa phương và đất nước, có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm thiểu áp lực khai thác tự nhiên, gia tăng giá trị đại dương, đa dạng sinh học, phát triển bền vững. Bên cạnh đó, ngành nuôi biển sẽ tạo ra không gian kinh tế mới, nguồn sinh kế mới và đa dạng sinh học. Do đó, mỗi doanh nghiệp, HTX, cơ sở cần đoàn kết, sát cánh, chung tay chia sẻ giá trị của nuôi biển để cùng nhau phát triển bền vững bảo vệ môi trường, từ đó, nuôi biển, nuôi bờ, nuôi và xây dựng một hệ sinh thái kinh tế môi trường biển xanh, bền vững cho hôm nay và cho thế hệ mai sau.
Bộ trưởng cũng khẳng định vai trò quan trọng của lĩnh vực nuôi biển trong việc giảm áp lực cho lĩnh vực khai thác, hướng tới một nghề cá xanh, phát triển bền vững: “Nuôi biển không đơn thuần chỉ là một lĩnh vực kinh tế mà còn giảm áp lực khai thác, hướng tới ngành thủy sản hiện đại. Bởi nếu cứ để 90.000 chiếc tàu ra biển khai thác manh mún, vơ vét tai nguyên thì chúng ta sẽ phải trả giá. Giá trị đại dương của chúng ta không chỉ là con tôm, con cá mà là đa giá trị. Thực phẩm có giá trị 1 thì dược phẩm giá trị 10, mỹ phẩm có giá trị 100”.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng đánh giá cao nỗ lực, quyết tâm của tỉnh Quảng Ninh trong thời gian qua để phát triển nuôi biển. Đặc biệt, Quảng Ninh đã thực hiện thay thế hơn 6,85 triệu quả phao xốp trong nuôi trồng thủy sản, góp phần tạo chuyển biến đáng kể về chất lượng môi trường tự nhiên, thúc đẩy nuôi biển bền vững, xây dựng thương hiệu thủy sản Quảng Ninh với các giá trị mới.
Bàn giải pháp thúc đẩy nghề nuôi biển
Tại hội nghị, đại diện các HTX, doanh nghiệp nuôi trồng thủy sản trong và ngoài tỉnh đã trao đổi, chia sẻ và đề xuất tháo gỡ một số vấn đề về phủ lõm sóng di động tại các khu vực nuôi trồng, đầu tư xây dựng cảng cá, quy hoạch vùng nuôi trai riêng, phát triển đồng bộ giữa du lịch và nuôi trồng thủy sản, hỗ trợ mở rộng diện tích trồng rong sụn…
Ông Trần Văn Bảo (Giám đốc HTX Thủy sản Thắng Lợi xã đảo Thắng Lợi, Vân Đồn, Quảng Ninh) bày tỏ vui mừng, sau thời gian dài mong mỏi, đến nay các HTX nuôi biển đã phần nào yên tâm khi tỉnh Quảng Ninh xúc tiến giải quyết thủ tục cấp phép môi trường, cấp phép nuôi trồng và giao khu vực biển. Vấn đề khó khăn với người nuôi biển hiện nay là cơ sở hạ tầng còn thiếu và lạc hậu. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất của các HTX và hội nuôi biển.
“Khó khăn chúng tôi gặp phải đó là hiện nay ở Vân Đồn có cảng cá rồi, nhưng ở Hạ Long và Cẩm Phả chưa có cảng cá chuẩn để chúng tôi buôn bán thuận lợi” - ông Trần Văn Bảo nói.
Kiến nghị với Bộ trưởng và lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, Tổng Giám đốc Tập đoàn STP Nguyễn Thị Hải Bình mong muốn địa phương quan tâm phát triển sản phẩm rong sụn để nuôi biển theo hướng đa giá trị. Bên cạnh đó, có giải pháp gỡ rối cho doanh nghiệp và HTX để hai bên tìm được tiếng nói chung.
“Chúng tôi mong muốn làm thế nào có sự phối hợp tốt giữa doanh nghiệp và HTX. Điều đó với lĩnh vực nông nghiệp là khát khao và ước mơ. Với STP, doanh nghiệp phối hợp với HTX đã 7 năm rồi nhưng gặp rất nhiều khó khăn, bị quay xe liên tục. Bởi vì chúng ta chỉ phối hợp trên nguyên tắc giữa doanh nghiệp và HTX, rất cần có bên thứ ba để bảo vệ quyền lợi cho cả hai bên” - bà Nguyễn Thị Hải Bình nêu ý kiến.
Ông Nguyễn Bá Ngọc - CEO của Công ty Mực nhảy Biển Đông cho rằng, vướng mắc lớn nhất của những doanh nghiệp tiên phong nuôi biển đó là cơ chế chính sách chưa đồng bộ, thẩm quyền giao biển cần xin ý kiến của nhiều bộ ngành khiến thời gian, thủ tục kéo dài... Ngoài ra, những lồng nuôi chưa có cơ quan chức năng đăng ký, đăng kiểm... để trở thành tài sản có thể thế chấp để vay vốn đầu tư nuôi biển.
“Rào cản đối với doanh nghiệp nuôi biển ở vùng biển mở là việc cấp quỹ nước rất chậm. Trên biển ranh giới giữa ngư dân đánh bắt và các hộ nuôi biển chưa có. Và khi chưa được cấp quỹ nước thì khi mình nuôi ở đây, ngày mai tàu thuyền của ngư dân họ vào khu vực của mình đánh bắt. Mình cũng không có cớ gì để đuổi họ đi được” - ông Nguyễn Bá Ngọc nói.
Ghi nhận các ý kiến của đại diện các HTX, Doanh nghiệp, ông Cao Tường Huy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh luôn có những chỉ đạo sát sao và xác định ngành thủy sản là trụ cột kinh tế của địa phương; tỉnh đã có kế hoạch, chiến lược để phát triển ngành hàng thủy sản đồng bộ ở các khâu.
“Những việc thuộc thẩm quyền của tỉnh, chúng tôi cam kết với Bộ trưởng sẽ giải quyết một cách thấu đáo, trách nhiệm nhất và sẽ đồng hành với bà con, với doanh nghiệp, HTX. Và cũng mong muốn các nhà đầu tư, doanh nghiệp quan tâm để lĩnh vực nuôi biển tỉnh Quảng Ninh phát triển tương xứng với lợi thế của tỉnh” - ông Cao Tường Huy khẳng định./.
