Đánh thức tiềm năng kinh tế vườn nâng chất nông sản xuất khẩu

Phần lớn người làm vườn quan tâm chủ yếu đến các kỹ thuật để đạt năng suất cao nhưng lại ít quan tâm và thiếu các kiến thức để thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn, yêu cầu truy xuất nguồn gốc sản phẩm và phát triển thị trường tiêu thụ cho sản phẩm của mình.
1-1710545005.jpg
Toạ đàm “Chia sẻ kinh nghiệm người làm vườn” diễn ra trong khuôn khổ HortEx Vietnam 2024.

Trên đây là một trong những nội dung được đại biểu cho biết tại Toạ đàm “Chia sẻ kinh nghiệm người làm vườn” vừa diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh, trong khuôn khổ Triển lãm Quốc tế về Công nghệ Sản xuất và Chế biến Rau, Hoa, Quả Việt Nam (HortEx Vietnam 2024) ngày 15/3/2024.

Hiện nay, tay nghề của nông dân Việt Nam nói chung vẫn còn nhiều mặt hạn chế, chưa toàn diện, đặc biệt còn thiếu những kỹ năng cơ bản để sản xuất ra các sản phẩm chất lượng tốt, độ đồng đều cao, đảm bảo an toàn thực phẩm, giá thành thấp. Việc sử dụng chưa hợp lý phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thiếu các biện pháp phù hợp trong bảo quản nông sản sau thu hoạch và trong quá trình vận chuyển, tiêu thụ vẫn còn khá phổ biến, dẫn đến tình trạng chi phí sản xuất cao và luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm, giảm khả năng cạnh tranh của nông sản trên thị trường trong nước và quốc tế. Đây là  thực trạng khá phổ biến tại nước ta, cần có giải pháp để cải thiện. 

Tại buổi toạ đàm, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam chia sẻ: “Tay nghề nói chung của người làm vườn Việt Nam hiện nay mới chỉ đạt mức trung bình. Tuy nhiên, với tinh thần ham học hỏi, cần cù, chịu khó và trí sáng tạo của người Việt cùng với các chính sách của Nhà nước tăng cường đào tạo nghề cho lao động nông thôn, thời gian tới, chắc chắn tay nghề của nông dân sẽ tiếp tục được nâng cao”.

2-1710545054.jpg
3-1710545074.jpg
Các sản phẩm nông sản chất lượng cao luôn đòi hỏi quy trình, kỹ thuật chăm sóc hết sức kỹ lưỡng của người làm vườn.

“Để đạt hiệu quả sản xuất cao, người làm vườn cần phải có những kiến thức và kỹ năng nhất định. Chính vì vậy, công tác tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế vườn cần được các địa phương đặc biệt quan tâm. Tay nghề của nông dân là khả năng nghề nghiệp, bao gồm kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm làm nghề nông. Người có tay nghề cao sẽ có năng suất lao động cao, chất lượng sản phẩm tốt, đáp ứng yêu cầu của thị trường”, ông Đặng Phúc Nguyên chia sẻ thêm.

Dưới góc nhìn của ông Hồ Anh Dũng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Hoa Đà Lạt (DFA) thì liên kết giữa nông dân với nông dân và giữa nông dân với doanh nghiệp trong quá trình sản xuất, tiêu thụ nông sản vẫn còn nhiều hạn chế. Phần lớn người làm vườn quan tâm chủ yếu đến các kỹ thuật để đạt năng suất cao nhưng lại ít quan tâm và thiếu các kiến thức để thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn, yêu cầu truy xuất nguồn gốc sản phẩm và phát triển thị trường tiêu thụ cho sản phẩm của mình.

Ngoài ra, tay nghề của nông dân ở các vùng miền và các lĩnh vực sản xuất khác nhau cũng không đồng đều. Những người làm vườn có tay nghề tốt chủ yếu tập trung ở vùng ven đô của các thành phố lớn. Ở các địa phương vùng sâu, vùng xa, người làm vườn vẫn chủ yếu làm theo kinh nghiệm và tập quán cũ, việc tiếp cận tiến bộ kỹ thuật còn gặp nhiều hạn chế”.

4-1710545120.jpg
Nông dân có kỹ thuật làm vườn cao sẽ tạo ra những nông sản hàng hóa chất lượng cao, có lợi thế cạnh tranh trên thị trường, hướng đến xuất khẩu, giúp nhà vườn làm giàu bền vững.

Ông Nguyễn Đình Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Rau Quả Việt Nam (VINAFRUIT) cho biết: “Trước cơ hội cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại, tỉnh xác định đánh thức tiềm năng kinh tế vườn theo hướng xây dựng những vùng chuyên canh hướng đến xuất khẩu, nhân rộng mô hình là hướng đi quan trọng, mang lại giá trị gia tăng lớn, vừa cho ra những nông sản hàng hóa có giá trị kinh tế cao, xuất khẩu đảm bảo an toàn, truy xuất nguồn gốc thì kỹ thuật của người làm vườn có vai trò rất quan trọng”.

Theo Ban tổ chức, HortEx Vietnam đã trải qua 5 kỳ tổ chức thành công tại TP. Hồ Chí Minh. HortEx Vietnam 2024 là lần thứ 6 được tổ chức đã khẳng định: Triển lãm thương mại quốc tế này luôn được lựa chọn là điểm đến kinh doanh tin cậy và hiệu quả nhất của ngành Rau, Hoa, Quả Việt Nam, khu vực Đông Nam Á và thế giới. Đồng thời, HortEx Vietnam đã trở thành điểm hẹn thường niên, chuyên nghiệp lớn nhất Đông Nam Á dành cho các doanh nghiệp, chuyên gia và người làm vườn trong ngành Rau, Hoa, Quả, đồng thời giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận với công nghệ tiên tiến trên thế giới góp phần nâng cao chất lượng, hiệu  quả sản xuất chế biến và kết nối giao thương, mở rộng thị trường nội địa, thúc đẩy xuất khẩu.

Để có được sản phẩm nông sản chất lượng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường thì việc các doanh nghiệp liên kết với các hộ nông dân, chủ các trang trại, bao tiêu đầu ra các sản phẩm nông nghiệp sẽ phát huy tối đa kinh nghiệm làm vườn của người nông dân. Cùng với đó, các ngành chức năng trong công tác khuyến nông, chuyển giao kỹ thuật nghề vườn và xây dựng, nhân rộng những mô hình kinh tế VAC, trồng cây ăn trái theo tiêu chí GAP, thì việc đẩy mạnh chế biến sâu, kết nối vùng, mở rộng thị trường tiêu thụ được xem là việc làm sống còn, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường hướng đến xuất khẩu, nhằm giúp nhà vườn làm giàu bền vững./.

Đạm Quang Lê